Οι καταναλωτές… χάθηκαν στα πολύχρωμα τιμολόγια για το ρεύμα

Τεράστια είναι η σύγχυση των καταναλωτών ρεύματος με τα μπλε, κίτρινα και πράσινα τιμολόγια τα οποία εκδίδουν οι προμηθευτές κάθε μήνα, αναγκάζοντας τον πολίτη να γίνει «τζογαδόρος» της αγοράς ενέργειας, υποστηρίζει ο Γιώργος Λεχουρίτης, πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ), σε δηλώσεις του στο Business Daily.

Έξι μήνες μετά από την εισαγωγή των χρωματιστών τιμολογίων, υπάρχει μια πρώτη εξοικείωση με το νέο σύστημα που στοχεύει στην αύξηση τόσο του ανταγωνισμού όσο και της διαφάνειας.

Ωστόσο, τα διαφορετικά τιμολόγια που προσφέρονται, μαζί με τις προσφορές που τρέχουν κατά καιρούς οι 13 προμηθευτές της αγοράς και τις μεγάλες διακυμάνσεις των μηνιαίων τιμών, συνθέτουν ένα γρήγορα μεταβαλλόμενο περιβάλλον που οι περισσότεροι καταναλωτές αδυνατούν να παρακολουθήσουν.

«Ο κόσμος κατάντησε να γίνει τζογαδόρος στο ρεύμα. Θα πρέπει να μπαίνει στο διαδίκτυο, να βγαίνει και να κοιτάζει ώστε να δει ποιο χρωματιστό τιμολόγιο θα επιλέξει και αν του κάτσει η μπίλια, τότε κέρδισε», αναφέρει ο κ. Λεχουρίτης. «Είναι απαράδεκτο. Τα τιμολόγια λειτουργούν υπέρ των εταιρειών και κατά των καταναλωτών», δηλώνει ο ίδιος.

Παρά τους μήνες που πέρασαν από την εισαγωγή των χρωματιστών τιμολογίων, η μεγάλη πλειοψηφία των καταναλωτών απορρίπτει το μέτρο ως απάντηση στην ενεργειακή κρίση της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση του site energeia.gr που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο μήνα, μόνο το 2,7% των αναγνωστών δηλώνει ότι εγκρίνει το ισχύον σύστημα με τα χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος.

Τα προϊόντα ρεύματος είναι πολυσύνθετα και απαιτούν γνώσεις από τους καταναλωτές, όχι μόνο για τις δικές τους ανάγκες αλλά και για την ευρύτερη αγορά ενέργειας και την οικονομία.

Οι παράγοντες που διαμορφώνουν την χονδρική τιμή ρεύματος και κατά συνέπεια τα τιμολόγια που καλείται να πληρώσει ο καταναλωτής κάθε μήνα, είναι πολλοί και δύσκολα προβλέψιμοι.

Εκτός από τις καιρικές συνθήκες που διαμορφώνουν τις τιμές από ώρα σε ώρα, σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης: η ζήτηση, η τιμή του φυσικού αερίου, οι διεθνείς αγορές, τα δικαιώματα των εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα και η γεωπολιτική, μεταξύ άλλων.

Πράσινο ή κίτρινο;

Οι περισσότεροι ασχολούνται με τα πράσινα και τα κίτρινα τιμολόγια. Τα πράσινα είναι τα πιο απλά και είναι η κατηγορία όπου ανήκουν οι περισσότεροι καταναλωτές. Θεωρείται το τιμολόγιο για αυτόν που δεν θέλει να ασχολείται ιδιαίτερα με το κόστος του ρεύματος. Μέχρι πρότινος, δηλαδή.

Οι μεγάλες αυξήσεις τιμών που σημειώθηκαν τον τελευταίο καιρό ωθούν τους πελάτες στην αναζήτηση νέων λύσεων. Υπενθυμίζεται ότι πριν από λίγες εβδομάδες καταγράφηκαν αυξήσεις στα πράσινα τιμολόγια ρεύματος που κυμάνθηκαν μεσοσταθμικά στο 45% σε σχέση με τον Μάιο, σε ένα εύρος από 12% έως 70%.

Το τελευταίο διάστημα γίνεται περισσότερος λόγος για τα κίτρινα τιμολόγια καθώς εδώ μπορούν οι πάροχοι να προσφέρουν χαμηλότερες τιμές. Σημειώνεται ότι τα κίτρινα τιμολόγια διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες, δηλαδή σε εκείνα που έχουν ex ante (εκ των προτέρων) τιμολόγηση και σε εκείνα που έχουν ex post (εκ των υστέρων) τιμολόγηση.

Με τις τωρινές συνθήκες πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι οι περισσότεροι καταναλωτές που επιλέγουν να μετακινηθούν σε άλλο πάροχο εντάσσονται στο κίτρινο τιμολόγιο (ex post).

Εδώ οι πάροχοι μπορούν να προσφέρουν πιο ανταγωνιστικές τιμές και αυτό στηρίζεται στο γεγονός ότι το ρίσκο τους από ενδεχόμενη κίνηση των τιμών αντίθετα προς τις προβλέψεις τους είναι μικρότερο, σε σχέση με το αντίστοιχο ρίσκο του πράσινου τιμολογίου.

Σημειώνεται ότι στα τελευταία στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από την ΡΑΕΥΥ, τα πρώτα δώδεκα φθηνότερα τιμολόγια ήταν κίτρινα και μπλε. Το φθηνότερο της αγοράς (κίτρινο) ήταν 26% χαμηλότερο από το πιο οικονομικό πράσινο (της ΔΕΗ).

Και πάλι όμως ο καταναλωτής πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση. Οι συνθήκες αλλάζουν γρήγορα και μπορεί να χρειαστεί σύντομα νέα απόφαση ώστε να προλάβει ο οικιακός χρήστης δυσάρεστες εκπλήξεις. Σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρώπης, δεν μπορεί ο καταναλωτής στην Ελλάδα να κλειδώσει τις τιμές του συμβολαίου του για τα επόμενα δύο ή τρία χρόνια μέσα από σταθερά συμβόλαια, ώστε να μπορεί να κάνει καλύτερο προγραμματισμό του οικογενειακού προυπολογισμού.

Και τα πορτοκαλί

Εκτός από τα μπλε τιμολόγια που συμπληρώνουν την εικόνα για τους οικιακούς χρήστες, το φθινόπωρο θα διευρυνθεί η γκάμα με τα πορτοκαλί τιμολόγια που ετοιμάζει το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος.

Στελέχη της αγοράς παραδέχονται σε ιδιωτικές συνομιλίες ότι τα πολλά τιμολόγια με τις πολλές προσφορές δυσκολεύουν κατά πολύ την προσπάθεια του καταναλωτή να συγκρίνει τις τιμές ώστε να πάρει την καλύτερη δυνατή απόφαση.

Ο κ. Λεχουρίτης τονίζει ότι η ακρίβεια παραμένει το κύριο πρόβλημα των καταναλωτών και ότι χρειάζεται μια απλοποίηση των τιμών ώστε να μπορεί ο καταναλωτής να παίρνει καλύτερες αποφάσεις.

«Η πρόταση η δική μας είναι να καταργηθούν τα πράσινα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε τιμολόγια και να επανέλθουμε στον πρότερο ρυθμό χρέωσης. Να επιστρέψουμε σε ένα επίπεδο που να ξέρει ο κόσμος τι γίνεται», προσθέτει ο ίδιος.

ΠΗΓΗ/Στέλιος Μπούρας/businessdaily.gr