Β. Μακεδονία: Προκλήσεις και λεονταρισμοί

Η ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας έχει βάλει τη χώρα σε μια περιπέτεια, από την οποία είναι αδύνατον να εξέλθει κερδισμένη.

Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, ο πρόεδρος του VMRO-DPMNE, Κριστιάν Μίτσκοσκι, δεν πιστεύει ότι θα υπάρξει πίεση χρόνου στην κυβέρνησή του και όσο εφαρμόζει τη συμφωνία των Πρεσπών με τον δικό του τρόπο (δηλαδή επίσημα έγγραφα και τελετές, και όχι ομιλίες στο εξωτερικό, αλλά στη χώρα του), θα είναι σε θέση να πείσει τους Ευρωπαίους και δυτικούς συνομιλητές του για την ορθότητα της επιλογής του. Είναι σαφές σε όλους ότι αυτή η στάση παραβιάζει τον όρο “erga omnes”, δηλαδή τη χρήση του συνταγματικού ονόματος της χώρας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, που ήταν ο κύριος στόχος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, καθώς και αυτό που ορίζεται σαφώς στη συμφωνία των Πρεσπών.

Αν ͏κ͏αι η ελληνική πλευρά ͏δεν βιάζεται για επίσημες συναντή͏σεις με τους νέους ηγέτες της Βόρεια͏ς Μακεδονίας, οι άτυπες συνομιλίες σε διαφ͏ορετικά επίπεδα γίνο͏νται κυρίως για να μπορέσει η Αθήνα να καταλ͏άβει τι πιστε͏ύει ο κ. Μιτσκοσκι. Ο͏ αντιπρόεδρος του VMRO Μ. Μουκουνσκι, ο οποίος είναι 34 ετών και δήμαρχος του͏ Αεροντρόμπου είναι ͏ένας από τους δέκα δήμους των Σκοπίων ͏και θεωρείται ως ένα ͏σχετικά͏ μετριοπαθές στέλεχος του κόμματος μαζί με πρόσφατα λόγια του κ. Mickoski στις 18/6 για την ορκωμο͏σία και τη διεθνή συναλλαγ͏ές που χρησιμ͏οπ͏οιούν͏ το συντα͏γματικό όνομα Βό͏ρεια Μακεδονία. Αυτό θεωρή͏θη͏κε από τ͏ην Αθήνα ως μια μι͏κρή αλλαγή στο πώς ο ͏πιθανός επόμενος πρωθυπουργός της χώρας μιλάει δημόσια, αλλά αυτ͏ό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει͏ ένας έμπειρος Έλληνας διπλωμάτης που ͏δεν βλέπει ότι οι ν͏έες ηγεσί͏ε͏ς έχουν τι͏ς κρυφές διενέξεις τους σε͏ εξέλιξη στα Σκόπια. Ενδιαμέσως έχουν ήδη ξεκινήσει οι φιλικές –προς το παρόν– παραινέσεις από τη Δύση προς τη νέα ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας για την εγγενή δεσμευτικότητα που χαρακτηρίζει κάθε διεθνή συμφωνία, περιλαμβανομένης και αυτής των Πρεσπών.

Τις ανησυχίες της Αθήνας εντείνουν ο κ. Μίτσκοσκι και η επιλεκτική συγγένεια του κόμματός του με αντιδυτικούς παράγοντες στην ευρύτερη περιοχή. Το νέο κυβερνών κόμμα έχει στενούς δεσμούς με την Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν, αλλά οι επαφές με τον Αλεξάντερ Βούτσιτς στη Σερβία είναι επίσης αρμονικές. Παρά τα φιλονατοϊκά πυροτεχνήματα της Προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιανόφσκα-Νταβκόβα, με την πρώτη ματιά ένας πολύ καλός δίαυλος επικοινωνίας με τη Μόσχα μέσω του στραβού VMRO, αυτό το είδος υπόγειου συντονισμού μπορεί να λειτουργήσει θετικά στη θέση της Αθήνας βραχυπρόθεσμα, αλλά μακροπρόθεσμα, είναι πιθανό η ελληνική διπλωματία και ο συμβιβασμός να μην λειτουργήσουν στο Βορρά, ο οποίος έκλεισε το 2018. Αν και εκ πρώτης όψεως ένας υπόγειος συντονισμός αυτού του είδους ενδεχομένως να λειτουργούσε θετικά για τις θέσεις της Αθήνας βραχυπρόθεσμα, σε βάθος χρόνου θα αποκτούσε στα βόρεια σύνορά της μια «μαύρη τρύπα», την οποία με κόπο και συμβιβασμούς η ελληνική διπλωματία έκλεισε το 2018.

Ο φόβος αυτός ενισχύεται από τις αλβανικές παραμέτρους. Ο κ. Μίτσκοσκι εξελέγη με μια πολύ” αντιαλβανική ” ατζέντα, κατηγορώντας τον Αλί Αχμέτι για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και υποτάσσοντας την εξωτερική πολιτική της ΠΓΔΜ στις προτεραιότητες των Αλβανών της χώρας. Η κυβέρνηση που ανακοίνωσε ο κ. Μίτσκοσκι έχει αλβανική συμμετοχή, αλλά είναι η μικρότερη δυνατή από το 2001, όταν υπεγράφη η συμφωνία της Οχρίδας, με στόχο την εξισορρόπηση μεταξύ των δύο κύριων εθνοτικών ομάδων της Βόρειας Μακεδονίας. Ο Αλί Αχμέτι και το κόμμα του DUI ήταν κυβερνητικός εταίρος για πολλά χρόνια και διατηρούσε μάλλον κακές σχέσεις με τον πρωθυπουργό του Κοσόβου Αλμπίν Κούρτι, ο οποίος σε αυτή τη φάση μάλλον έχει ισχυροποιήσει τη θέση του στον αλβανικό άξονα, καθώς το κόμμα VLEN που θα πάρει κάποια κυβερνητικά πόστα στην κυβέρνηση Μίτσκοσκι είναι της επιρροής του. Μάλιστα, πριν από λίγες ημέρες, στα τέλη Μαΐου, ο κ. Κούρτι υποδέχθηκε στην Πρίστινα το σύνολο της ηγεσίας του VLEN.