Νότια Κορέα: Το επόμενο κράτος με πυρηνικά όπλα;

Μια πυρηνική φρενίτιδα έχει καταλάβει την Ανατολική Ασία. Η Κίνα αυξάνει το πυρηνικό της οπλοστάσιο με ιλιγγιώδη ρυθμό για να φτάσει τα μεγαλύτερα οπλοστάσια της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Παρά τη διεθνή κατακραυγή, η Βόρεια Κορέα διαθέτει πλέον ένα λειτουργικό πυρηνικό αποτρεπτικό όπλο. Εργάζεται ακατάπαυστα για να αυξήσει το μέγεθος και την επιβιωσιμότητά του. Η Ρωσία βοηθά την Πιονγκγιάνγκ αποδυναμώνοντας το καθεστώς κυρώσεων και παρέχοντας τεχνολογική υποστήριξη. Και όμως, ο κανόνας της μη διάδοσης μπορεί να έχει βρει έναν νέο αμφισβητία: Τη Νότια Κορέα.

Νότια Κορέα: Προς τα πυρηνικά όπλα;

Πέρυσι, ο πρόεδρος Γιουν Σουκ-γέολ προειδοποίησε ότι ένα στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα έχει “πέσει” στο τραπέζι. Δεν είναι ο μόνος νοτιοκορεάτης πολιτικός που παίζει με την πυρηνική επιλογή. Αιφνιδιασμένη, η Ουάσινγκτον επανέλαβε τη δέσμευσή της να υπερασπιστεί τη Σεούλ και οι δύο πρωτεύουσες δημιούργησαν μια “Πυρηνική Συμβουλευτική Ομάδα” για να συζητήσουν περαιτέρω θέματα πυρηνικής αποτροπής. Τα αμερικανικά πυρηνικά υποβρύχια πραγματοποιούν τώρα συχνές στάσεις σε λιμάνια της Νότιας Κορέας για να δώσουν υπόσταση στην εκτεταμένη αποτροπή. Παρόλα αυτά, όπως ήταν αναμενόμενο, αυτές οι μικρές χειρονομίες δεν έκαναν πολλά για να καθησυχάσουν τους Νοτιοκορεάτες. Το 60% δεν πιστεύουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διακινδύνευαν πυρηνικό πόλεμο για λογαριασμό της χώρας τους.

Αυτό το φαινομενικά ξαφνικό ξέσπασμα της πυρηνικής συζήτησης στη Νότια Κορέα έχει βαθιές αιτίες. Η βορειοκορεατική απειλή είναι η πιο προφανής κινητήρια δύναμη για ένα πιθανό πρόγραμμα. Ο βόρειος αντίπαλος πυροδότησε την πρώτη του πυρηνική συσκευή πριν από σχεδόν είκοσι χρόνια. Η “πλήρης, επαληθεύσιμη και μη αναστρέψιμη αποπυρηνικοποίησή της”, που κάποτε αποτελούσε έναν πραγματικό στόχο της εξωτερικής πολιτικής, θεωρείται τώρα για το ορατό μέλλον ένα όνειρο απατηλό από τους περισσότερους εμπειρογνώμονες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Για πολλούς, τα πυρηνικά όπλα της Νότιας Κορέας είναι οι μόνοι ρεαλιστικοί εξισορροπιστές.

Οι νεότερες αυξανόμενες ανησυχίες έχουν ενισχύσει τον πυρηνικό πειρασμό της Σεούλ. Η ανάδειξη της Κίνας ως επίδοξου ηγεμόνα στην περιοχή ωθεί επίσης προς την πυρηνική επιλογή. Η αυξανόμενη επιρροή του Πεκίνου απειλεί την αυτονομία της εξωτερικής πολιτικής της Σεούλ και οι δύο πρωτεύουσες έχουν συνοριακές διαφωνίες. Η κινεζική ισχύς θα μπορούσε να αυξηθεί σε βαθμό που η συμμαχία ΗΠΑ-Δημοκρατία της Κορέας (ROK) να είναι απελπιστικά υποδεέστερη ή οι αμερικανικές δυνάμεις να μην μπορούν πλέον να έχουν πρόσβαση στην κορεατική χερσόνησο σε καιρό πολέμου. Το πυρηνικό οπλοστάσιο είναι επομένως ένα από τα μόνα μέσα της Νότιας Κορέας για να διατηρήσει την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Ασία απέναντι στην άνοδο της Κίνας.

Η Νότια Κορέα υφίσταται μια από τις πιο δραματικές δημογραφικές καταρρεύσεις στη σύγχρονη ιστορία. Αυτό θα ήταν αρκετά ανησυχητικό για μια “κανονική” χώρα. Αλλά η Σεούλ πρέπει να αποτρέψει και ενδεχομένως να νικήσει τον γιγαντιαίο στρατό της Βόρειας Κορέας που αριθμεί πάνω από ένα εκατομμύριο στρατιώτες. Και σε κοντινή απόσταση παραμονεύουν η Ρωσία και κυρίως η Κίνα, οι δύο μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις στην ευρασιατική χερσόνησο. Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Κορέας εξακολουθούν να βασίζονται στην επιστράτευση για να διατηρήσουν μια αξιόμαχη δύναμη, και ο αριθμός των επιστρατευμένων βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση λόγω της χαμηλής γεννητικότητας. Η πυρηνική αποτροπή είναι ένας ελκυστικός συμπλέκτης για την αντιστάθμιση αυτής της αυξανόμενης αδυναμίας και διατήρησης της συμβατικής αποτροπής.

Επιπλέον, οι εγγυήσεις ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών έχουν λιγότερη επιρροή από ό,τι στο παρελθόν. Κατά τη διάρκεια της μονοπολικής εποχής, λίγοι αμφέβαλλαν ότι η Ουάσινγκτον ήταν έτοιμη να διεξάγει πόλεμο με τη Βόρεια Κορέα. Τώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν αντιπάλους μεγάλων δυνάμεων σε διάφορα θέατρα, έχουν μικρότερο εύρος ζώνης για να διεξάγουν έναν δαπανηρό πόλεμο εναντίον μιας δευτερεύουσας απειλής όπως η Πιονγκγιάνγκ. Επίσης, η παρακμή των νεοσυντηρητικών ιδεών στο πολιτικό σώμα έκανε τους Αμερικανούς λιγότερο πρόθυμους να διεξάγουν πολέμους όταν δεν διακυβεύονται ουσιώδη συμφέροντα. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν υπάρχει μεγάλη όρεξη για μια πιθανή πυρηνική ανταλλαγή με τη Βόρεια Κορέα, και οι Νοτιοκορεάτες το καταλαβαίνουν αυτό πολύ καλά.

Πράγματι, πολλοί Αμερικανοί είναι δυσαρεστημένοι με το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διακινδυνεύουν έναν πυρηνικό πόλεμο εναντίον μιας τριτογενούς απειλής όπως η Βόρεια Κορέα. Ως εκ τούτου, ορισμένοι πολιτικοί και στρατηγοί έχουν δείξει συμπάθεια προς τη Σεούλ να προχωρήσει σε πυρηνική ενέργεια. Ο Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε στο παρελθόν ότι τα πυρηνικά της Νότιας Κορέας θα μπορούσαν να αποτελέσουν χρήσιμο αποτρεπτικό μέσο κατά της Βόρειας Κορέας. Ο πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου Ελμπριτζ Κόλμπυ θεωρεί ότι ένα νοτιοκορεατικό οπλοστάσιο θα επέτρεπε καλύτερα στις αμερικανικές δυνάμεις να επικεντρωθούν στην Κίνα και στην Ταϊβάν. Αδιανόητο πριν από λίγα χρόνια, ένας αυξανόμενος αριθμός εμπειρογνωμόνων αναγνωρίζει ότι μια πυρηνική αποτροπή θα υποστήριζε τους στόχους της Αμερικής στην Ανατολική Ασία.

Ιστορικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστήριζαν την πυρηνική διάδοση των εταίρων τους όταν εξυπηρετούσε τα εθνικά τους συμφέροντα. Άφησαν τη Βρετανία, τη Γαλλία και το Ισραήλ να αναπτύξουν τα δικά τους οπλοστάσια για να βοηθήσουν στην αποτροπή κοινών απειλών στις γειτονιές τους. Παρόλα αυτά, ορισμένοι πιστεύουν ότι η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να επιβάλει κυρώσεις και να εξοστρακίσει τη Νότια Κορέα εάν προχωρούσε σε πυρηνική ανάπτυξη. Η συμφωνία AUKUS έδειξε ότι οι Αμερικανοί ηγέτες κατανοούν ότι η ενθάρρυνση των συμμάχων να κατακτήσουν τις πυρηνικές τεχνολογίες είναι μερικές φορές πιο σημαντική από την τήρηση αφηρημένων κανόνων που κληρονομήθηκαν από την περασμένη εποχή της αμερικανικής ηγεμονίας, όταν η Ουάσιγκτον μπορούσε να επιδιώκει τα στρατηγικά της συμφέροντα.

Μια πυρηνική Νότια Κορέα είναι ένα από τα σπάνια ζητήματα που θα μπορούσαν να βρουν ομοφωνία μεταξύ των τριών κυρίαρχων φυλών της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Οι συγκρατημένοι θα εκτιμήσουν έναν σύμμαχο που κάνει περισσότερα για να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να μειώσει το βάρος για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια ανεξάρτητη πυρηνική αποτροπή σημαίνει επίσης ότι η Ουάσινγκτον είναι λιγότερο πιθανό να εμπλακεί σε μια πυρηνική ανταλλαγή με τη Βόρεια Κορέα. Για τους υπέρμαχους των προτεραιοτήτων, μια πιο ισχυρή Νότια Κορέα θα βοηθούσε στην αναχαίτιση των περιφερειακών ηγεμονικών φιλοδοξιών της Κίνας και θα επέτρεπε μεγαλύτερη αμερικανική εστίαση στην Ταϊβάν και σε άλλα φλέγοντα σημεία. Οι πρωτεύοντες θα ήταν υπέρ μιας φιλελεύθερης δημοκρατικής Νότιας Κορέας που θα ανέπτυσσε τις στρατιωτικές της ικανότητες για να αντισταθεί στην απολυταρχία, να περιορίσει τη Βόρεια Κορέα και να υποστηρίξει τους στόχους των ΗΠΑ παγκοσμίως.

Μια νοτιοκορεατική βόμβα δεν είναι πανάκεια και δεν θα πρέπει να αποθαρρύνει από την προσπάθεια διπλωματικής οδού προς τη Βόρεια Κορέα. Πράγματι, η Πιονγκγιάνγκ, η Σεούλ και η Ουάσινγκτον μοιράζονται τον φόβο της κινεζικής περιφερειακής ηγεμονίας και αυτό το κοινό συμφέρον θα μπορούσε να χρησιμεύσει για να ξεκινήσει η προσέγγιση. Ακόμα, το να αφήσουμε τη Νότια Κορέα να αποκτήσει το δικό της αποτρεπτικό μέσο θα μπορούσε να αυξήσει την ασφάλεια της Κορέας και των ΗΠΑ χωρίς κόστος για τον Αμερικανό φορολογούμενο. Εάν η επόμενη κυβέρνηση επέβλεπε μια ασφαλή και ομαλή μετάβαση προς μια πυρηνική Νότια Κορέα, θα μπορούσε εύκολα να το ισχυριστεί ως μια σημαντική επιτυχία της εξωτερικής πολιτικής. Δεν είναι σε καμία περίπτωση μια ιδανική λύση. Αλλά η εναλλακτική λύση μπορεί να είναι για τους Αμερικανούς ηγέτες να επιλέξουν μεταξύ ενός πυρηνικού πολέμου με μια δευτερεύουσα μικρή χώρα ή της εγκατάλειψης ενός από τους πιο σημαντικούς συμμάχους τους.