Γιατί δεν είναι πλέον ελκυστικό το Κέντρο;

Μπροστά σε μια ιστορικών διαστάσεων ήττα βρίσκεται ο Εμανουέλ Μακρόν στις βουλευτικές εκλογές της Γαλλίας, ο πρώτος γύρος των οποίων διεξάγεται την ερχόμενη Κυριακή, 30 Ιουνίου.

Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι προηγείται η «Εθνική Συσπείρωση» της Μαρίν Λεπέν, με το «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» της ενωμένης Αριστεράς να ακολουθεί με μικρή διαφορά, ενώ η κεντρώα «Αναγέννηση» του Γάλλου Προέδρου υπολείπεται περίπου 15 ποσοστιαίες μονάδες. Επειδή όμως οι εκλογές διεξάγονται σε δύο γύρους με ένα περίπου πλειοψηφικό σύστημα, είναι άγνωστο αν η εθνικιστική Δεξιά της Λεπέν ή η Αριστερά θα καταφέρουν να συγκεντρώσουν την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στη γαλλική Εθνοσυνέλευση.

Οι Γάλλοι κεντρώοι φαίνεται να οδεύουν σε ήττα από τα άκρα του πολιτικού φάσματος, προσθέτοντας στις προηγούμενες εκλογικές και πολιτικές ήττες των φιλελεύθερων κέντρων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στις πρόσφατες ευρωπαϊκές εκλογές, η φιλελεύθερη κεντρώα ευρωομάδα Renew Europe υπέστη μια σοβαρή ήττα, χάνοντας 28 έδρες σε σχέση με το 2019 και υποχωρώντας στην τέταρτη θέση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτή η ανακατάταξη μπορεί να επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις για τους διορισμούς στην ΕΕ, καθώς η Τζόρτζια Μελόνι και οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές αποκτούν μεγαλύτερη επιρροή.

Ακόμη και στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χώρα, τη Γερμανία, οι κεντρώοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Το FDP, που συμμετέχει στην τρικομματική κυβέρνηση με Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινους, έχει υποχωρήσει στις δημοσκοπήσεις από το 11,5% στο οριακό 5% και αντιμετωπίζει τον κίνδυνο εξόδου από το Κοινοβούλιο στις επόμενες εκλογές. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρατηρούνται παρόμοια φαινόμενα, με ισχυρά κεντρώα κόμματα να αντιμετωπίζουν προβλήματα.

Ποιος λόγος εξηγεί το γεγονός ότι τα κεντρώα κόμματα δεν είναι πλέον ελκυστικά για πολλούς Ευρωπαίους ψηφοφόρους; Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι τα κεντρώα κόμματα δεν μπόρεσαν να πείσουν για την αποτελεσματικότητα των προτάσεών τους σχετικά με την αντιμετώπιση των πολλαπλών κρίσεων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, όπως ο πληθωρισμός, η ακρίβεια, η παράτυπη μετανάστευση και οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία. Οι περισσότερες μεταρρυθμιστικές προτάσεις και πολιτικές, παρόλο που ήταν στη σωστή κατεύθυνση, προκάλεσαν πολύ μεγαλύτερες κοινωνικές αντιδράσεις από ό,τι είχαν προβλέψει οι κυβερνήσεις. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στη Γαλλία από την κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν, με την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης από 62 σε 64 χρόνια, λόγω του ελλείμματος στο ασφαλιστικό σύστημα. Ωστόσο, η πλειονότητα της γαλλικής κοινωνίας δεν αποδέχθηκε την αναγκαιότητα αυτής της μεταρρύθμισης, με αποτέλεσμα το κόμμα της Λεπέν να βρίσκεται τώρα στην προοπτική της διακυβέρνησης, το οποίο επιθυμεί όχι μόνο να ανακαλέσει τη μεταρρύθμιση, αλλά και να επαναφέρει το όριο συνταξιοδότησης στα 60 χρόνια.

Τα κεντρώα κόμματα στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν σοβαρά θέματα όπως η μετανάστευση, η ασφάλεια των πολιτών και η στάση έναντι του κινήματος woke. Η αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης και η έλλειψη σχεδίου για τη διαχείρισή της έχει οδηγήσει σε απώλεια ψηφοφόρων προς τη Δεξιά. Επίσης, η δυσκολία στην εύρεση ισορροπίας μεταξύ προστασίας δικαιωμάτων και αίσθηματος ασφάλειας έχει δημιουργήσει προβλήματα. Επιπλέον, η αντίδραση στο κίνημα woke έχει επίσης προκαλέσει πολιτικό κόστος.

Σε δύο εβδομάδες θα έχουν ολοκληρωθεί οι εκλογές στη Γαλλία και θα μπορούν να εξαχθούν πιο ουσιαστικά συμπεράσματα. Οι κεντρώοι ηγέτες όμως στην Ευρώπη θα πρέπει να κάνουν νέους συλλογισμούς για το πως πρέπει να τοποθετηθεί το μεταρρυθμιστικό Κέντρο απέναντι στα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες και να βγουν από την αυτάρεσκη φούσκα της ιδεολογικής πρωτοπορίας.