Ο λαϊκισμός προ των πυλών της Γαλλίας

Ο Μακρόν δέχεται σφοδρή κριτική για την απόφασή του να ανακοινώσει τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και την προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών για τις 30/06 και τις 07/07, μετά τη συντριπτική νίκη του ακροδεξιού «Εθνικού Συναγερμού» στις ευρωεκλογές.

«Απόφαση υψηλού ρίσκου», «Σκληρό πόκερ από τον Πρόεδρο», «ο Μακρόν οδηγεί τη Γαλλία στο χάος» είναι μερικοί από τους δεκάδες επικριτικούς τίτλους γαλλικών αλλά και διεθνών ΜΜΕ.

Από το βράδυ της 9ης Ιουνίου, η Γαλλία βρίσκεται σε μια δύσκολη κατάσταση, με τη Λεπέν να έχει σαρώσει με ποσοστό περίπου 32%, την «Αναγέννηση» του Μακρόν να καταλαμβάνει οριακά τη δεύτερη θέση με ποσοστό περίπου 15%, και τους Σοσιαλιστές να ακολουθούν τρίτοι με μικρή διαφορά. Κανείς, ούτε και ο Γάλλος Πρόεδρος, δεν μπορεί να αγνοήσει την κατάσταση αυτή.

Από το βράδυ της 9ης Ιουνίου και μετά, η Γαλλία έχει γίνει πρακτικά μια μη κυβερνήσιμη χώρα. Το κεντρώο κόμμα του Μακρόν, που δεν είχε πλειοψηφία στη Βουλή, δεν μπορεί πλέον να διαμορφώνει κοινοβουλευτικές συγκλίσεις για την έγκριση νομοσχεδίων. Η χώρα βρίσκεται σε κρίση και παράλυση, με την ακροδεξιά και τη ριζοσπαστική αριστερά να απειλούν τη σταθερότητα. Η πιθανότητα παράδοσης της εξουσίας στη Μαρίν Λεπέν στις επόμενες προεδρικές εκλογές είναι μεγάλη, με όλες τις συνέπειες που αυτό μπορεί να έχει λόγω της ισχυρής εξουσίας του Προέδρου στη Γαλλία.

Ο Μακρόν βρίσκεται στη δεύτερη θητεία της προεδρίας του και δεν θα μπορεί να είναι υποψήφιος ξανά το 2027. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, έχει συχνά κατηγορηθεί, όχι πάντα άδικα, για αλαζονεία. Μπορεί να ερμηνεύσει το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ως ένα μήνυμα προς την κυβέρνηση, ως μια ψήφο διαμαρτυρίας σε μια εκλογική διαδικασία που είναι πιο χαλαρή, και να υποσχεθεί ορισμένες διορθωτικές κινήσεις. Κανείς δεν μπορεί να τον απομακρύνει από την προεδρική θέση του για τα επόμενα 2,5 χρόνια.

Η ακροδεξιά στη Γαλλία έχει ενισχυθεί σταδιακά εδώ και πολλά χρόνια. Η αλλαγή ηγεσίας και ονομασίας στο κόμμα της Μαρίν Λεπέν, καθώς και η προσπάθειά της να το κανονικοποιήσει, σε συνδυασμό με την κρίση του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος, τη φέρνουν προ των πυλών της εξουσίας.

Λίγες μέρες πριν από τις εκλογές, οι αγορές έχουν ξεκινήσει να στέλνουν τα μηνύματά τους στη Γαλλία. Το κόστος δανεισμού σε μια χώρα με υψηλό χρέος και δημοσιονομικό έλλειμμα έχει αρχίσει να αυξάνεται επικίνδυνα. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών, αλλά και στη θριαμβευτική νίκη της ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου. Οι αγορές γνωρίζουν ότι η ακροδεξιά έχει προοπτική εξουσίας.

Οι Γάλλοι πρέπει να προσέχουν να μην πέσουν στην παγίδα του λαϊκισμού και του υποσχόμενου χρήματος από τα δύο κυρίαρχα μπλοκ της εκλογικής αναμέτρησης, τον “Εθνικό Συναγερμό” και το “Λαϊκό Μέτωπο”. Είναι σημαντικό να διακρίνουν την ακροδεξιά από τη ριζοσπαστική αριστερά και να προσέχουν τη διακριτότητα μεταξύ των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου και των υπολοίπων.

Ακόμα και ο λαϊκισμός, που εισχωρεί σε πολλούς τομείς, λόγω της δυσκολίας των προβλημάτων και της έλλειψης εύκολων λύσεων, μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες καταστάσεις. Έχουμε διδαχθεί από τα λάθη μας, όπως για παράδειγμα την αποτυχία της μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος στην αρχή της δεκαετίας του 2000, η οποία οδήγησε σε μνημόνια και βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 χρόνια από τον Μακρόν προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, με το «Λαϊκό Μέτωπο» να υπόσχεται να την ανατρέψει λόγω της εμμονής του Μελανσόν.

Στις 30 Ιουνίου και στις 7  Ιουλίου οι Γάλλοι θα πρέπει να αποφασίσουν ποιοι και πώς θα τους κυβερνήσουν. Ας προσπαθήσουν να το κάνουν με ορθολογισμό και όχι με το θυμικό.