Φον ντερ Λάιεν: Πιο δύσβατος πλέον ο δρόμος για την προεδρία της Κομισιόν

Ο δρόμος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προς τη νίκη και μια νέα θητεία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει πιο δύσβατος.

Μόλις λίγες ημέρες πριν από της σύνοδο, κατά την οποία οι ηγέτες της ΕΕ θα αποφασίσουν για το μέλλον της, το Renew Europe, ένα από τα τρία κόμματα που η φον ντερ Λάιεν ήλπιζε ότι θα τη στηρίξουν για μια δεύτερη θητεία ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, “αιμορραγεί”, χάνοντας  τις θέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

“Τα απλά μαθηματικά… το κάνουν πολύ δύσκολο για τη φον ντερ Λάιεν αυτή τη στιγμή”, δήλωσε ο Γιάκομπ Μορόζα-Ράσμουσεν, πρώην Γενικός Γραμματέας του πανευρωπαϊκού φιλελεύθερου κόμματος ALDE, σύμφωνα με το Politico.

Η αιφνιδιαστική απόφαση την περασμένη Παρασκευή του Τσέχου λαϊκιστή Αντρέι Μπάμπις να αποσύρει τους επτά ευρωβουλευτές του από το Renew Europe ενέτεινε τα προβλήματα για το κόμμα των Φιλελευθέρων που είχε ούτως ή άλλως μια κακή επίδοση στις ευρωεκλογές, και πλέον διαθέτει μόλις 74 έδρες από 102 προηγουμένως. Το Renew, που ήταν η τρίτη μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο, βρίσκεται πλέον πίσω από τους ακροδεξιούς Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR), όπου ανήκουν τα Αδέλφια της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι.

Ενδεικτικό για την πορεία των Φιλελευθέρων είναι ότι ένα από τα πιο προβεβλημένα στελέχη τους -ο Μαρκ Ρούτε, πρωθυπουργός της Ολλανδίας τα τελευταία 14 χρόνια- θα παρευρεθεί αυτήν την εβδομάδα στην τελευταία για τον ίδιο συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πριν αναλάβει τη νέα του θέση ως γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα της έχουν μέχρι στιγμής συνομιλήσει μόνο με τους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) και το Renew, αγνοώντας τόσο τους Πράσινους όσο και το ECR, παρά το γεγονός ότι πριν από τις εκλογές η πρόεδρος της Κομισιόν εμφανιζόταν ανοιχτή να συνεργαστεί με την Τζόρτζια Μελόνι.

Τόσο οι Φιλελεύθεροι -με την πρωθυπουργό της Εσθονίας Κάγια Κάλλας- όσο και οι Σοσιαλιστές -με τον πρώην πρωθυπουργό της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα- θα εξασφαλίσουν σημαντικές θέσεις στην ΕΕ εάν η ηγετική ομάδα στην οποία συμμετέχει η φον ντερ Λάιεν βγει αλώβητη από τη σύνοδο κορυφής των ηγετών την Πέμπτη και την Παρασκευή.

Ωστόσο, και πάλι δεν θα εξαλειφθεί η αβεβαιότητα σχετικά με την εκλογή της φον ντερ Λάιεν.

Θα χρειαστεί 361 ψήφους στο Ευρωκοινοβούλιο (επί συνόλου 720) στη μυστική ψηφοφορία που θα μπορούσε να διεξαχθεί το συντομότερο στις 18 Ιουλίου. Προσθέτοντας όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και του Renew στο Ευρωκοινοβούλιο φτάνει ΤΙς 398 ΨΉΦΟΥς. Αλλά δεν θα έχει τη στήριξη όλων των μελών του ΕΛΚ ούτε των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, ενώ το Renew χάνει μέλη.

“Είμαστε σίγουροι για την επίτευξη συμφωνίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο”, δήλωσε ένας αξιωματούχος του ΕΛΚ στο Politico διατηρώντας την ανωνυμία. “Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα αποτελεί πάντα πρόκληση”.

Εάν οι ηγέτες της ΕΕ θεωρήσουν ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν θα καταφέρει να εξασφαλίσει την εκλογής της από το Ευρωκοινοβούλιο, μπορούν να κερδίσουν χρόνο ανακηρύσσοντάς της υποψήφια αλλά πιέζοντας για αναβολή της ψηφοφορίας για τον Σεπτέμβριο — όπως συνέβη το 2009 όταν ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο επανεξελέγη πρόεδρος της Επιτροπής.

“Το ΕΛΚ έχει πραγματικά κομβικό ρόλο”, αναφέρει ο Σάιμον Χιξ, καθηγητής συγκριτικής πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο στη Φλωρεντία. “Αλλά θα είναι πολύ δύσκολο για αυτούς να συγκεντρώσουν μια ισχυρή πλειοψηφία”.

Ωστόσο, δεν υπάρχουν πραγματικές εναλλακτικές στη φον ντερ Λάιεν, υποστήριξε ο Χιξ, λέγοντας ότι η προσφορά ενός σημαντικού χαρτοφυλακείου αντιπροέδρου στη Μελόνι θα μπορούσε η πρώτη να εξασφαλίσει την υποστήριξη των 24 βουλευτών της δεύτερης.

Οι Σοσιαλιστές και το Renew είναι σε πολύ πιο αδύναμη θέση από το ΕΛΚ στο τραπέζι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αλλά εξακολουθούν να είναι απαραίτητοι στο Ευρωκοινοβούλιο. Οι Σοσιαλιστές έχουν επανειλημμένως προειδοποιήσει ότι η υποστήριξή τους δεν είναι εγγυημένη εάν η φον ντερ Λάιεν κάνει συμφωνία με τη Μελόνι ή οποιαδήποτε άλλη δύναμη στα δεξιά του ΕΛΚ.

“Θα είναι μια πολύ λεπτή άσκηση ισορροπίας”, σημειώνει ο Χιξ.

Στροφή προς τους Οικολόγους;

Επομένως, όσο η πλειοψηφία περιορίζεται, οι Πράσινοι καθιστούν ολοένα και πιο σαφές ότι θέλουν να συμμετάσχουν στις συνομιλίες για τον συνασπισμό.

“Όποιος θέλει σταθερές πλειοψηφίες μπορεί να διαπραγματευτεί με εμάς τους Πράσινους. Είμαστε έτοιμοι”, έγραψε στο X ο Γερμανός Πράσινος Ράσμους Άντρεσεν, μετά την ανακοίνωση του Μπάμπις ότι αποχωρεί από το Renew.

Αλλά ακόμη και οι Πράσινοι, που έχουν περίπου 50 έδρες, μπορεί να μην είναι αρκετοί για να εξασφαλίσουν στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν την εκλογή στο Ευρωκοινοβούλιο – και το άνοιγμα σε αυτούς πιθανότατα θα είχε ως αποτέλεσμα να χάσει στήριξη εντός της δικής της πολιτικής ομάδας, του ΕΛΚ.

“Ακόμη και αν κάνει άνοιγμα στους Πράσινους, υπάρχει ο κίνδυνος να μην συγκεντρώσει τον αριθμό”, σημειώνει ο πρώην Γενικός Γραμματέας του ALDE Μορόζα-Ράσμουσεν, προσθέτοντας ότι η εξασθένιση των κεντρώων θα ανεβάσει επίσης το τίμημα που θα ζητήσει η Μελόνι.

Παρότι, δε, δεν μπορεί να βασιστεί κανείς στην εκτίμηση ότι οι ευρωβουλευτές του Μπάμπις θα στηρίξουν τη φον ντερ Λάιεν ούτως ή άλλως -έχοντας στόχο την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τη μεταναστευτική πολιτική του μπλοκ- η απόφαση να αποχωρήσουν από το Renew θα μπορούσε ωστόσο να επηρεάσει τη νοοτροπία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αυτήν την εβδομάδα.

“[Έχει σημασία] ψυχολογικά γιατί τώρα το ECR είναι σίγουρα μεγαλύτερο από το Renew. Αυτό σημαίνει ότι θα γίνουν λίγο πιο σκληροπυρηνικοί”, σημειώνει ο Μορόζα-Ράσμουσεν.

“Δεν είναι προς το συμφέρον κανενός να υπάρχει χάος”, δήλωσε ένα άτομο με γνώση των διαπραγματεύσεων μετά το ατελέσφορο δείπνο των ηγετών της ΕΕ στις 17 Ιουνίου. “Άλλωστε, δεν υπάρχουν άλλα ονόματα στο τραπέζι”.