Εκλογές στη Βρετανία: Με «εξαφάνιση» απειλούνται οι Τόρις

Είναι γεγονός ότι από το 2010, που ο Ντέβιντ Κάμερον κέρδισε τις εκλογές, οι Τόρις και η Βρετανία έχουν διανύσει μία περίοδο μεγάλων πολιτικών και οικονομικών αναταραχών.

Μετά από 14 χρόνια στην εξουσία, οι Συντηρητικοί της Βρετανίας οδεύουν προς μια ιστορική ήττα. Οι προβλέψεις για τις βουλευτικές εκλογές της Πέμπτης δείχνουν το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα -με επικεφαλής τον Κιρ Στάρμερ, έναν ήπιο κεντροαριστερό πολιτικό- έτοιμο να κερδίσει μία συντριπτική κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Μια δημοσκόπηση που διεξήχθη τον περασμένο μήνα από την συντηρητική Telegraph, προέβλεπε συντριβή των Τόρις, οι οποίοι κέρδιζαν μόλις 53 έδρες από τις 365 που κατέχουν σήμερα στη Βουλή των Κοινοτήτων και τους Εργατικούς να εξασφαλίζουν μία εντυπωσιακή διαφορά 516 εδρών. Ο Σούνακ και τα δύο τρίτα του υπουργικού του συμβουλίου θα χάσουν τις έδρες τους, σύμφωνα με την δημοσκόπηση. Οι Συντηρητικοί κινδυνεύουν να χάσουν ακόμα και από τους κεντρώους Φιλελεύθερους Δημοκράτες και να μην είναι καν το δεύτερο κόμμα.

Η κατακόρυφη πτώση των Τόρις

Είναι γεγονός ότι από το 2010, που ο Ντέβιντ Κάμερον κέρδισε τις εκλογές, οι Τόρις και η Βρετανία έχουν διανύσει μία περίοδο μεγάλων πολιτικών και οικονομικών αναταραχών. Σε αυτό το διάστημα, η Βρετανία είχε πέντε πρωθυπουργούς, βίωσε πολλαπλά οικονομικά σοκ, μια πανδημία και τη δραματική αποχώρηση από την ΕΕ, γεγονός ανήκουστο μέχρι τότε, το οποίο προκάλεσε την πολυετή συνεχιζόμενη κρίση του Brexit. Η αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν από καιρό επιθυμητή από ένα τμήμα της βάσης των Συντηρητικών, γράφει η Washington Post. Ομως, το δημοψήφισμα που επέτρεψε σε αυτό το όνειρο της Δεξιάς να γίνει πραγματικότητα, σόκαρε παράλληλα το κατεστημένο των Συντηρητικών- και η διαδικασία για την οριστικοποίηση του διαζυγίου με τις Βρυξέλλες, ενέπλεξε τους Τόρις σε ατελείωτες εσωτερικές διαμάχες που προκάλεσαν την πτώση κυβερνήσεων και εξάντλησαν το βρετανικό κοινό. Την ίδια περίοδο, οι Εργατικοί έκαναν το δικό τους βασανιστικό ταξίδι. Ο Στάρμερ θέτει τον εαυτό του σε άμεση αντίθεση με τον Τζέρεμι Κόρμπιν, τον αριστερό πρώην ηγέτη του κόμματος που εκδιώχθηκε και τώρα κατεβαίνει ως ανεξάρτητος. Μια ανάλυση των προεκλογικών δημοσκοπήσεων από τους Financial Times, δείχνει ότι τόσο οι Εργατικοί όσο και οι Συντηρητικοί πρόκειται «να καταγράψουν το χαμηλότερο συνδυασμένο ποσοστό ψήφων τους εδώ και έναν αιώνα». Το Εργατικό κόμμα αναμένεται επίσης να χάσει ψήφους μεταξύ ορισμένων κοινοτήτων εθνοτικών μειονοτήτων λόγω της οργής τους για την ήπια στάση του Στάρμερ απέναντι στο Ισραήλ εν μέσω του πολέμου στη Γάζα. Όμως, λόγω του κοινοβουλευτικού συστήματος της Βρετανίας, οι Εργατικοί θα μπορούσαν να κερδίσουν το 72% των εδρών με μόλις το 42% των συνολικών ψήφων, σύμφωνα με τους Times. Ο Σαμ Νάιτ, σε ένα κείμενο στο New Yorker για τα 14 χρόνια διακυβέρνησης των Τόρις, περιέγραψε «δύο βασικές αλήθειες» για την εμπειρία της χώρας. «Η πρώτη είναι ότι η χώρα έχει υποφέρει οδυνηρά. Αυτά ήταν χρόνια απωλειών και σπατάλης.

Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει ακόμη ανακάμψει από την οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008», έγραψε ο Νάιτ, επισημαίνοντας το καθεστώς λιτότητας των Τόρις που μείωσε τις δημόσιες δαπάνες, συρρίκνωσε την κυβέρνηση και αποδυνάμωσε το αγαπημένο Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) της χώρας. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, ο μέσος εργαζόμενος έχει χάσει 14.000 λίρες τον χρόνο από το εισόδημά του. «Είναι η χειρότερη περίοδος για την αύξηση των μισθών από τους Ναπολεόντειους Πολέμους». Σήμερα, η Βρετανία αντιμετωπίζει τη διεύρυνση της ανισότητας, την πτώση της παραγωγικότητας και μια παγιωμένη κρίση κόστους ζωής. «Οι πραγματικοί μισθοί έχουν μείνει στάσιμοι, δεν είναι υψηλότεροι σήμερα από ό,τι όταν ο συνασπισμός υπό την ηγεσία του Κάμερον ήρθε για πρώτη φορά στην εξουσία το 2010, ενώ η ισχνή αύξηση του ΑΕΠ από τότε, ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της αυξημένης μετανάστευσης -το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μόλις που αυξήθηκε», έγραψε ο πολιτικός οικονομολόγος Γουίλιαμ Ντέιβις. «Το εθνικό χρέος σκαρφάλωσε πάνω από το 100% του ΑΕΠ πέρυσι, από περίπου 65% το 2010. Οι επιχειρηματικές επενδύσεις και το εμπόριο αγαθών κατέρρευσαν αμφότερα ως συνέπεια του Brexit». Ο Τομ Κρου, γράφοντας στο London Review of Books, συνόψισε τη ζοφερή πορεία: «Πριν από 14 χρόνια, ο Κάμερον και ο Όσμπορν δικαιολογούσαν τη λιτότητα λέγοντας ότι “φτιάχνουν τη στέγη όσο ο ήλιος λάμπει”. Αλλά η στέγη έχει χαθεί τώρα, και δεν υπάρχει πουθενά μέρος να ξεφύγεις από τη βροχή». «Η δεύτερη βασική αλήθεια», σύμφωνα με τον Νάιτ, είναι ότι όλη αυτή την περίοδο, «ένα και μόνο κόμμα ήταν υπεύθυνο για αυτή την κατάρρευση: Οι Τόρις». Οι αναλυτές εκτιμούν πως οι Συντηρητικοί θα χάσουν ψήφους και προς το ακροδεξιό Reform UK, στο οποίο ο Σούνακ είχε επιτεθεί για την ανοχή του σε ρατσιστές και μισογύνηδες στις τάξεις του. Του κόμματος ηγείται ο Νάιτζελ Φάρατζ, ο υπερεθνικιστής, τραμπικός πρωτεργάτης του Brexit, ο οποίος υπήρξε ένας από τους πολιτικούς με τη μεγαλύτερη επιρροή στη Βρετανία κατά την τελευταία δεκαετία -ενίοτε ευθυγραμμισμένος με την ηγεσία των Τόρις και συχνά σε αντιπαράθεση μαζί της. Οι Τόρις πάντως, δεν προβλέπεται να εξαφανιστούν μετά τις εκλογές, σημείωσε η WP. Ομως, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η μελλοντική κατεύθυνση του κόμματος μπορεί να έχει το βαθύ αποτύπωμα του Φάρατζ. «Οι Συντηρητικοί, αντί να ελέγχουν την δύναμη της Ακροδεξιάς, άνοιξαν την πόρτα σε αυτήν, επιτρέποντας σε περιθωριακά αντιδραστικά συμφέροντα να κατακλύσουν την κουλτούρα και την πολιτική της Βρετανίας», έγραψε χαρακτηριστικά ο συγγραφέας Σάμιουελ Ερλ.