Η Βρετανία έτοιμη να γυρίσει σελίδα με τους Εργατικούς

Οι βρετανοί ψηφοφόροι είναι έτοιμοι να προσέλθουν στις κάλπες σήμερα 4 Ιουλίου και να δώσουν ένα τέλος στην 14χρονη κυριαρχιά των Συντηρητικών. Ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ ο οποίος έβαλε το μεγαλύτερο στοίχημα προκυρήσσοντας πρόωρες εκλογές, δεν έχει καταφέρει όπως φαίνεται από τις δημοσκοπήσεις να ανατρέψει το αρνητικό κλίμα που υπάρχει εναντίον του με αποτέλεσμα να βρίσκεται τώρα στο κατώφλι μια συντριπτικής ήττας.

Αντίθετα, το αντιπολιτευόμενο Εργατικό κόμμα φαίνεται να θριαμβεύει στις δημοσκοπήσεις, εγκαινιάζοντας μια κεντροαριστερή κυβέρνηση με επικεφαλής τον πρώην δικηγόρο Κιρ Στάρμερ.

Πότε και πώς ψηφίζει η Βρετανία; Μετά από μια προεκλογική εκστρατεία διάρκειας εβδομάδων, οι κάλπες ανοίγουν στις 7 π.μ. τοπική ώρα (9 ώρα Ελλάδος) την Πέμπτη και θα παραμείνουν ανοιχτές μέχρι τις 10 μ.μ. (12 ώρα Ελλάδος).

Οι Βρετανοί μπορούν να ψηφίσουν σε καθεμία από τις 650 εκλογικές περιφέρειες της χώρας, επιλέγοντας τον βουλευτή που θα εκπροσωπήσει την περιοχή τους.

Ο αρχηγός του κόμματος που κερδίζει την πλειοψηφία αυτών των εκλογικών περιφερειών γίνεται πρωθυπουργός και μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση. Αυτό σημαίνει ότι το 326 είναι ο μαγικός αριθμός για μια συνολική πλειοψηφία.

Εάν δεν υπάρχει πλειοψηφία, θα πρέπει να αναζητήσουν βοήθεια αλλού, κυβερνώντας ως κυβέρνηση μειοψηφίας –όπως έκανε η Τερέζα Μέι το 2017– ή σχηματίζοντας συνασπισμό, όπως έκανε ο Ντέιβιντ Κάμερον μετά το 2010.

Ο μονάρχης έχει σημαντικό, αν και συμβολικό, ρόλο. Ο βασιλιάς Κάρολος Γ’ πρέπει να εγκρίνει το σχηματισμό κυβέρνησης, την απόφαση για διεξαγωγή εκλογών και τη διάλυση του κοινοβουλίου. Ο Βασιλιάς δεν θα αντικρούσει ποτέ τον πρωθυπουργό του ούτε θα ακυρώσει τα αποτελέσματα εκλογών.

Γιατί ο Σουνάκ προκήρυξε εκλογές; Ο Σουνάκ μπορούσε να προκυρήξει εκλογές μέχρι τον Ιανουάριο του 2025, αλλά η απόφαση για το πότε θα το έκανε ήταν μόνο δική του.

Το πρόβλημά του ήταν ότι δεν υπήρχαν πολλές και καλές επιλογές για τον ίδιο. Στις δημοσκοπήσεις έμενε 20 μονάδες πίσω και αυτή η τόση μεγάλη διαφορά δεν είχε αλλάξει για μήνες. Κάποιοι τον παρότρυναν να περιμένει στην εξουσία με την ελπίδα ότι τα άσχημα οικονομικά νέα θα βελτιωθούν τους επόμενους μήνες. Αλλά από την άλλη πλευρά, ο Ρίσι Σουνάκ έχει βάλει μεγάλο μέρος του πολιτικού του κεφαλαίου στη δέσμευσή του να σταματήσει τις διελεύσεις μικρών σκαφών από το Ηνωμένο Βασίλειο από τους αιτούντες άσυλο.

Πρόσφατα μάλιστα, ψήφισε έναν αμφιλεγόμενο νόμο για τη διεκπεραίωση ορισμένων αξιώσεων στη Ρουάντα, αν και κανείς δεν έχει απελαθεί ακόμη και το σχέδιο ενδέχεται να αντιμετωπίσει περαιτέρω νομικές προκλήσεις.

Τους καλοκαιρινούς μήνες, οι μεταναστευτικές ροές στη Μάγχη παρουσιάζουν παραδοσιακά αύξηση, βλάπτοντας την προεκλογική του εκστρατεία.

Τελικά, μετά από λίγα καλά νέα για την βρετανική οικονομία, όπως η μείωση του πληθωρισμού, τελικά ο Ρίσι Σούνακ αποφάσισε ότι τώρα ήταν η λιγότερο άσχημη στιγμή για να πατήσει την σκανδάλη και να προκηρύξει εκλογές.

Ποιος αναμένεται να κερδίσει; Η σχεδόν καθολική προσδοκία είναι ότι το Συντηρητικό Κόμμα του Σουνάκ θα χάσει τις εκλογές. Οι Εργατικοί προηγούνται στις δημοσκοπήσεις από τα τέλη του 2021 και αυτό το προβάδισμα ήταν τεράστιο σε όλη την εκστρατεία. Προηγούνται με περίπου 20 μονάδες κατά μέσο όρο, με τους Τόρις να έχουν μικρή διοαφορά από το Reform UK και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες να έρχονται στην τέταρτη θέση.

Όταν μετατραπούν σε έδρες τα ποσοστά αυτά στο κοινοβούλιο, οι αριθμοί θα υποδεικνύουν είτε μια άνετη νίκη των Εργατικών είτε μια συντριπτική νίκη των Εργατικών τόσο τεράστια που θα σήμαινε σχεδόν την εξαφάνιση των Συντηρητικών.

Η φήμη των Συντηρητικών άρχισε σταδιακά να κλονίζεται από την εποχή του εγκλεισμού λόγω της Covid-19 και τα περίφημα Partygate όπως επίσης και από μια σειρά από άλλα σκάνδαλα που οδήγησαν στην πτώση της πρωθυπουργίας του Μπόρις Τζόνσον και στη συνέχεια στη σκοτεινή θητεία έξι εβδομάδων της διαδόχου του Λιζ Τρας, της οποίας η δημοσιονομική ατζέντα έφερε τις αγορές σε αναταραχή.

Η ήττα των Συντηρητικών είναι πλέον τόσο βέβαιη που ακόμα και ο Ρίσι Σούνακ στην προεκλογική του εκστρατεία τις τελευταίες εβδομάδες επικεντρώνεται στο να ενθαρρύνει τους υποστηρικτές του να αποτρέψουν μια τεράστια νίκη των Εργατικών παρά στο να εκλογεί και πάλι ο ίδιος πρωθυπουργός, παραδεχόμενος επί της ουσίας με αυτόν τον τρόπο την ήττα του.

Όμως το Εργατικό Κόμμα ανησυχεί για το ότι οι άνθρωποι θεωρούν το αποτέλεσμα δεδομένο και έχουν τονίσει τις τελευταίες ημέρες ότι τίποτα δεν αποφασίζεται μέχρι να καταμετρηθούν οι ψήφοι.