ING: Τι σημαίνει ο πολιτικός “σεισμός” της Βρετανίας για την ανάπτυξη και τα δημοσιονομικά

Αν και η συντριπτική νίκη του Εργατικού Κόμματος ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτιμημένη δεδομένων των δημοσκοπήσεων, η νέα κυβέρνηση αντιμετωπίζει τεράστιες οικονομικές και δημοσιονομικές προκλήσεις.

Ένας πολιτικός “σεισμός” έπληξε το Ηνωμένο Βασίλειο

Το Ηνωμένο Βασίλειο ψήφισε και το αποτέλεσμα είναι ξεκάθαρο: οι Εργατικοί θα κυβερνούν με σημαντική πλειοψηφία για τα επόμενα πέντε χρόνια. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές όπως και η στερλίνα δεν αντέδρασαν σχεδόν καθόλου. Σε πλήρη αντίθεση με τα πολιτικά γεγονότα σε όλο το κανάλι στη Γαλλία, το αποτέλεσμα των εκλογών στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν εδώ και μήνες “δεδομένο”. Αυτή η έλλειψη μεταβλητότητας στην αγορά είναι μια ευπρόσδεκτη αλλαγή μετά από διαδοχικά επεισόδια πολιτικής αναταραχής, επισημαίνει η ING. Είναι επίσης μια αξιοσημείωτη διαφορά από τις τελευταίες εκλογές του 2019, όπου οι αγορές έπρεπε να αντιμετωπίσουν την αβεβαιότητα σχετικά με τη μελλοντική εμπορική σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ, τον κίνδυνο ενός δεύτερου δημοψηφίσματος στη Σκωτία, καθώς και κάποιες τολμηρές δεσμεύσεις για τη δημοσιονομική πολιτική.

Φυσικά οι επενδυτές δεν έχουν ξεχάσει τη μίνι κρίση του προϋπολογισμού του 2022 και τις μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές δεσμεύσεις που προκάλεσαν κύματα ανησυχία στη βρετανική αγορά ομολόγων, σημειώνει ο ολλανδικός οίκος. Έκτοτε, το ασφάλιστρο κινδύνου έχει μειωθεί σημαντικά ενώ υπάρχει μια αναγνώριση ότι οι πολιτικοί του Ηνωμένου Βασιλείου κινούνται προσεκτικά με το βλέμμα στις αγορές ομολόγων.

Η δημοσιονομική πρόκληση των Εργατικών είναι μεγάλη

Ωστόσο, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα δημόσια οικονομικά του Ηνωμένου Βασιλείου δεν έχουν εξαφανιστεί, τονίζει η ING. Οι αυξημένες αποδόσεις των ομολόγων αντανακλούν το γεγονός ότι το δημόσιο χρέος βρίσκεται κοντά στο 100% του ΑΕΠ και το έλλειμμα είναι στο 4,4%.

Οι παγκόσμιοι επενδυτές ομολόγων έχουν γίνει πιο ευαίσθητοι στη δημοσιονομική βιωσιμότητα τους τελευταίους μήνες και υπάρχει η αίσθηση ότι οι Εργατικοί θα πρέπει αναπόφευκτα να υπερβούν αυτά που υποσχέθηκαν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας. Το κόμμα ήταν σαφές ότι θέλει να αποφύγει περαιτέρω λιτότητα. Αλλά οι υποσχέσεις για αύξηση εσόδων του κόμματος ανέρχονται σε σχεδόν 0,5% του ΑΕΠ. Και οι Εργατικοί απέκλεισαν το ενδεχόμενο αύξησης φόρων που αντιστοιχούν στο 80% των κρατικών εσόδων.

Η ανάπτυξη της οικονομίας, μια κεντρική δέσμευση των Εργατικών, είναι απίθανο να “λειτουργήσει”, ακόμη κι αν οι προοπτικές βελτιώνονται, σημειώνει η ING. Η ανάπτυξη του δεύτερου τριμήνου είναι πιθανό να φτάσει στο 0,4-0,5% μετά από 0,7% το πρώτο τρίμηνο. Το αν αυτό θα συνεχιστεί είναι πολύ πιο αμφίβολο.

“Δεν είμαστε εμείς που πρέπει να πείσει η κυβέρνηση. Θα πρέπει να πείσει το ανεξάρτητο Γραφείο Δημοσιονομικής Υπευθυνότητας (OBR) ότι τα σχέδιά της σημαίνουν υψηλότερη παραγωγικότητα και πιο “φωτεινή” οικονομία, τονίζει ο οίκος. Το θέμα είναι ότι οι προβλέψεις ανάπτυξης του OBR φαίνονται ήδη πολύ αισιόδοξες. Αν μη τι άλλο, αυτές οι προβλέψεις θα μπορούσαν να καταλήξουν να υποβαθμιστούν, μειώνοντας ακόμη περισσότερο την ικανότητα ελιγμών του νέου πρωθυπουργού.

Οι Εργατικοί έχουν πολλές επιλογές

Η πρόκληση είναι μεγάλη, αλλά θα ήταν λάθος να πούμε ότι οι Εργατικοί δεν έχουν επιλογές, σημειώνει η ING. Στην πραγματικότητα, η νέα κυβέρνηση μπορεί να βρει πιο εύκολα επιπλέον χρήματα στον πρώτο προϋπολογισμό της από όσο πιστεύουν πολλοί.

Μικρές αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες και αρκετές τροποποιήσεις σε δευτερεύοντες φόρους και συναφείς ελαφρύνσεις θα μπορούσαν να προσφέρουν τα χρήματα που απαιτούνται για τον τερματισμό των προγραμματισμένων περικοπών στις δαπάνες. Αυτές οι περικοπές φαίνεται ότι θα ξεπεράσουν το 3% ετησίως σε πραγματικούς όρους και πολλοί οικονομολόγοι πιστεύουν ότι αυτό δεν είναι ρεαλιστικό, δεδομένης της υπάρχουσας πίεσης στον κλάδο των υπηρεσιών. Ο τερματισμός αυτών των περικοπών θα κοστίσει περίπου 20 δισ. στερλίνες ετησίως.

Η εύρεση αυτού του ποσού είναι εφικτή, αλλά αυτό απλώς διατηρεί το επίπεδο των δαπανών. Μια πιο φιλόδοξη προσέγγιση στις κρατικές υπηρεσίες, δεδομένων των μακροπρόθεσμων προκλήσεων ενός γηράσκοντος πληθυσμού και ενός προβληματικού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης, θα απαιτούσε να βρεθούν περισσότερα χρήματα, επισημαίνει ο ολλανδικός οίκος.

Πιο σημαντικές αυξήσεις φόρων μπορεί να είναι αναπόφευκτες, αν και ίσως όχι φέτος. Η κυβέρνηση των Εργατικών θα μπει επίσης στον πειρασμό να δανειστεί περισσότερα για να χρηματοδοτήσει επενδύσεις και το μανιφέστο τους δεσμεύτηκε για 3,5 δισεκατομμύρια στερλίνες από αυτό ακριβώς. Αυτό είναι μια σταγόνα στον ωκεανό, αλλά μια δήλωση προθέσεων παρόλα αυτά. Το Εργατικό Κόμμα προχωρά σαφώς προσεκτικά, δεδομένου του τρόπου με τον οποίο αντέδρασαν οι αγορές το 2022 σε πρόσθετα σχέδια δανεισμού για τη χρηματοδότηση φορολογικών μειώσεων. Αλλά, κατά την άποψη της ING, οι επενδυτές θα ήταν πιο “δεκτικοί” αυτή τη φορά, υποθέτοντας, φυσικά, ότι ο επιπλέον δανεισμός συνδέεται εγγενώς με παραγωγικές επενδύσεις σε υποδομές και γίνεται μέσα από ένα σαφές πλαίσιο.

Το εκλογικό αποτέλεσμα δίνει το πράσινο φως για μείωση επιτοκίων τον Αύγουστο

Όλα αυτά θα κρατήσουν απασχολημένο τον νέο πρωθυπουργό τις επόμενες εβδομάδες. Στο μεταξύ, η απουσία σεισμικών αλλαγών στα δημόσια οικονομικά σημαίνει ότι η Τράπεζα της Αγγλίας μπορεί να συνεχίσει τη δουλειά της μείωσης των επιτοκίων. Οι αγορές τιμολογούν μια πιθανότητα 60% για μείωση επιτοκίων τον Αύγουστο και η ING πιστεύει ότι είναι πολύ χαμηλή.

Οι αξιωματούχοι της Τράπεζας της Αγγλίας δεν έχουν κάνει από δημόσια σχόλια κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και αυτό εξηγεί γιατί τα επιτόκια του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν παρακολουθήσει σε μεγάλο βαθμό τη δράση των τιμών στις ΗΠΑ. Ωστόσο, προσοχή πρέπει να δοθεί στα σχόλια της BoE την επόμενη εβδομάδα, τα οποία μπορεί να επιδιώξουν να ενισχύσουν τις προσδοκίες για μείωση του Αυγούστου. Άλλωστε ορισμένοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θεώρησαν ότι η απόφαση για μείωση των επιτοκίων θα μπορούσε να είχε παρθεί στην πιο πρόσφατη συνεδρίαση του Ιουνίου και η BoE υποβάθμισε τις πρόσφατες ανοδικές εκπλήξεις για τον πληθωρισμό. Η ING αναμένει τρεις μειώσεις επιτοκίων φέτος, αρχής γενομένης από τον Αύγουστο, περισσότερες από ό,τι τιμολογούν αυτή τη στιγμή οι αγορές.

Εάν τα δημοσιονομικά σχέδια του Εργατικού Κόμματος δεν προκαλέσουν συναγερμό στους επενδυτές και η BoE μπορεί πράγματι να αρχίσει τις μειώσεις επιτοκίων, τότε οι αποδόσεις των 10ετών βρετανικών ομολόγων θα μπορούσαν να τελειώσουν το έτος πολύ κάτω από το 4,0%, εκτιμά η ING. Η περαιτέρω συμπίεση τυχόν υπολειπόμενου risk premium που σχετίζεται με τη δημοσιονομική αβεβαιότητα θα συμβάλει στη μείωση των αποδόσεων. Το ίδιο και οι ανησυχίες για τις προοπτικές της παγκόσμιας ανάπτυξης.

Σε ό,τι αφορά την πορεία της στερλίνας η ING σημειώνει πως μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που θα αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση υποδηλώνουν αποδυνάμωση των θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών για τη στερλίνα και κάποια πίεση.

Εκτιμά πως η ισοτιμία στερλίνας – δολαρίου θα κινηθεί στο 1,25 και η ισοτιμία ευρώ – στερλίνας στο 0,86 εάν η BoE μειώσει τα επιτόκια το καλοκαίρι. Οι κίνδυνοι σε αυτές τις προβλέψεις προέρχονται κυρίως από ένα δυνητικά ασθενέστερο δολάριο ΗΠΑ, λόγω των πιο ήπιων δεδομένων των ΗΠΑ, για παράδειγμα, ή από το ασθενέστερο ευρώ (δεδομένης της πολιτικής κατάστασης της ΕΕ) και λιγότερο από έναν γύρο ισχύς της στερλίνας.

Πηγή, Ελευθερία Κούρταλη,capital.gr