Θα μπορέσουν να συνεργαστούν Μελόνι και Λεπέν;

Λίγοι άνθρωποι εκτός Γαλλίας δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στις εκλογές της από ό,τι η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι – και όποιος υποθέτει ότι αυτή και η ηγέτιδα του Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν θα βρουν κοινό έδαφος ως δεξιοί λαϊκιστές κάνει λάθος, τονίζει σε ανάλυσή του το πρακτορείο Bloomberg.

Στην πραγματικότητα, άνθρωποι που γνωρίζουν τον τρόπο σκέψης της Μελόνι λένε ότι έχει έντονη συνείδηση ότι, εάν το κόμμα της Λεπέν επικρατήσει στις 7 Ιουλίου – ακόμη και αν δεν εξασφαλίσει την αυτοδύναμη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο – θα είναι στην καλύτερη περίπτωση δύσκολοι σύμμαχοι. Η Γαλλίδα αποτελεί πρόκληση για το σημερινό καθεστώς της Ιταλίδας ως αγαπημένης ενός νέου συντηρητισμού που προσπαθεί να επιβληθεί σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και οι δύο γυναίκες μοιράζονται το χαρακτηριστικό ότι θέλουν να απαλλαγούν από τα ακροδεξιά φορτία, ενώ έχουν αντίθετες απόψεις για τη Ρωσία και συγκεκριμένα κοινωνικά ζητήματα όπως η άμβλωση – θέσεις που δεν είναι τόσο εύκολο να συμβιβαστούν. Η Μελόνι έχει επίσης στραφεί προς το κέντρο, ακριβώς όπως η Ευρώπη έχει γείρει προς τα δεξιά. Η ίδια και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχαν βρει έναν τρόπο μέχρι πρόσφατα να ανέχονται – ή ακόμη και να σέβονται απρόθυμα – ο ένας τον άλλον.

Η Μελόνι συνεχάρη τη Λεπέν για τη νίκη της στον πρώτο γύρο των εκλογών την περασμένη Κυριακή. Αλλά προσωπικά είναι ανήσυχη, σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στο Bloomberg υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Η Μελόνι είναι η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ιταλίας και κατάφερε να ξεπεράσει μια σειρά ανδρών αντιπάλων – μεταξύ των οποίων ο Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος ήταν και παραμένει κοντά στη Λεπέν. Η Μελόνι ανησυχεί ότι ο ηγέτης της Λέγκας, ένας κατώτερος εταίρος στην κυβέρνησή της που είχε κάνει παιχνίδι για τη θέση της, θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί αυτή τη σχέση για να κυνηγήσει τις δικές του φιλοδοξίες. Αυτός και η Λεπέν μοιράζονται ένα αμφιλεγόμενο ιστορικό κατά των μεταναστών.

Η Μελόνι επικρίνει επίσης τη θερμή στάση της επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού προς τη Ρωσία – άλλη μια κοινή θέση με τον Σαλβίνι – γεγονός που της δίνει ακόμη λιγότερα κίνητρα να συμμαχήσει μαζί τους, ενώ προσπαθεί να τοποθετήσει το κόμμα της περισσότερο προς το κύριο ρεύμα της Ευρώπης.

Το γαλλικό παρασκήνιο είναι ένας ανεπιθύμητος αντιπερισπασμός, είπαν οι πηγές του πρακτορείου, σημειώνοντας ότι η προτεραιότητα της Μελόνι προς το παρόν είναι να κατακτήσει μια ανώτερη θέση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή – πιθανότατα για τον σύμμαχό της Ραφαέλε Φίτο, σύμφωνα με τους περισσότερους αξιωματούχους – περιορίζοντας παράλληλα τις απαιτήσεις των Βρυξελλών για συγκράτηση των δημόσιων οικονομικών της Ιταλίας. Παρά τη νίκη της στις ευρωεκλογές του Ιουνίου, η Ιταλίδα πρωθυπουργός έχει αποκλειστεί από τις συνομιλίες για τον διορισμό στις κορυφαίες θέσεις εργασίας του μπλοκ.

Η εστίαση της Μελόνι στη Γαλλία δείχνει ότι τα γεγονότα εκεί αποδεικνύονται κρίσιμα για το πολιτικό τοπίο της Ευρώπης. Εκτός από τον έλεγχο της αγοράς που προκαλεί η προοπτική αναταραχής, η αίσθηση ότι οι τεκτονικές πλάκες μπορεί να αρχίσουν να μετατοπίζονται γίνεται αισθητή στις πρωτεύουσες από τη Ρώμη έως τις Βρυξέλλες.

“Μια νίκη της Λεπέν θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα για τη Μελόνι, αλλά και ευκαιρία – μετακινώντας τον ευρωπαϊκό πολιτικό άξονα πιο δεξιά, καθιστώντας τη Μελόνι ακόμη περισσότερο κεντρικό πυλώνα μεταξύ μετριοπαθών και λαϊκιστών”, δήλωσε ο Τζοβάνι Ορσίνα, επικεφαλής του τμήματος πολιτικής στο πανεπιστήμιο LUISS της Ρώμης. “Η Μελόνι βρίσκεται, όπως όλοι οι άλλοι, σε αυτή τη δίνη. Οι μεγάλες αλλαγές είναι εφικτές και οι μεγάλες ανταμοιβές – αλλά υπάρχουν και κίνδυνοι”.

Στις εκλογές της Κυριακής για την Εθνοσυνέλευση η Λεπέν μπορεί απλώς να πλησιάσει την εξουσία και όχι να την κατακτήσει. Το κόμμα της θα υπολείπεται κατά πολύ της αυτοδύναμης πλειοψηφίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις της εταιρείας δημοσκοπήσεων Elabe για το BFM TV και την La Tribune Dimanche. Αυτό θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο στον Μακρόν να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας με κόμματα που βρίσκονται πιο κοντά του στο πολιτικό φάσμα.

Ακόμα κι έτσι, η Μελόνι – της οποίας το φυσικό ένστικτο είναι να μην εμπιστεύεται κανέναν – είπε σε έμπιστα άτομα ότι ανησυχεί για την πιθανή νίκη της Λεπέν, σύμφωνα με ένα άτομο που έχει γνώση των επαφών. Ένας μακροχρόνιος σύμμαχος προειδοποίησε ότι η Λεπέν θα εξακολουθεί να απέχει τουλάχιστον μία εκλογή από το να αναλάβει την εξουσία ως πρόεδρος, αντιστοιχώντας στο κυβερνητικό καθεστώς της Ιταλίδας, σε εκλογές που θα διεξαχθούν το 2027.

Στο εσωτερικό, η πιο πιεστική ανησυχία της Μελόνι είναι η προοπτική ότι το ενισχυμένο προφίλ της Λεπέν θα μπορούσε να ωθήσει τον Σαλβίνι να είναι πιο διεκδικητικός, παρόλο που στις ευρωεκλογές του περασμένου μήνα δεν βελτιώθηκε το ποσοστό υποστήριξής του σε σύγκριση με τις εθνικές εκλογές του 2022 στην Ιταλία, ανέφεραν οι πηγές του Bloomberg.

Ο Σαλβίνι θεωρούνταν κάποτε το ανερχόμενο αστέρι της ιταλικής Δεξιάς, αλλά προς το παρόν έχει σε μεγάλο βαθμό επισκιαστεί από τη Μελόνι. Προσπάθησε να το αλλάξει αυτό, προβάλλοντας τον εαυτό του ως συνομιλητή του υποψήφιου για την προεδρία των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ανακοινώνοντας μάλιστα σχέδια επίσκεψης στις ΗΠΑ πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου.

Αυτό είναι ένα αδύναμο σημείο για τη Μελόνι, η οποία – παρά το γεγονός ότι η ίδια έχει υποστηρίξει τον Τραμπ στο παρελθόν – έχει εξοικειωθεί με δυτικούς ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Τζο Μπάιντεν. Μια νίκη του Τραμπ τον Νοέμβριο φαίνεται επίσης ότι θα προκαλέσει ακόμη περισσότερες επιπτώσεις – και θα ενθαρρύνει ακόμη περισσότερο τον σύμμαχο της Λεπέν, Σαλβίνι.

Στην ευρωπαϊκή σκηνή, εν τω μεταξύ, η προοπτική μιας νίκης της Λεπέν είναι πιθανό να προκαλεί ανάμεικτες προοπτικές για τη Μελόνι. Ένα πλεονέκτημα είναι ότι θα αποδυναμώσει τον Μακρόν, τον οποίο έχει κατηγορήσει ότι χειραγωγεί τη διαδικασία επιλογής για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας της Ευρώπης στις Βρυξέλλες.

Ακόμα κι έτσι, η Μελόνι βρίσκεται πιο απομονωμένη από πριν. Μόλις έχασε έναν μακροχρόνιο σύμμαχο, τον πρώην πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Ρίσι Σούνακ, του οποίου τις απόψεις για τη μετανάστευση υποστήριζε, και είναι θεατής σε μια σημαντική αναδιάταξη των συμμαχιών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την ομάδα ECR, που σήμερα είναι η τρίτη μεγαλύτερη, να έχει ενδεχομένως αντικατασταθεί από τους Πατριώτες του Βίκτορ Όρμπαν, στους οποίους προσχώρησε την Παρασκευή το ισπανικό Vox.

Η ευρωπαϊκή διάσταση περιπλέκεται περαιτέρω από το χρέος-μαμούθ της Ιταλίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι ανοίγει το δρόμο για την έναρξη διαδικασίας περί υπερβολικού ελλείμματος, επειδή το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ιταλίας υπερβαίνει το όριο του 3% που έχει θέσει η ΕΕ.

Ανεξάρτητα από τα κοινά σημεία που μπορεί να μοιράζονται, η άνοδος της Λεπέν παραμένει μια μακροχρόνια απειλή για τη θέση της Μελόνι ως μιας από τους πιο δυναμικούς πολιτικούς του μπλοκ.

Η εκλογική επιτυχία της Λεπέν “θα άνοιγε επίσης έναν ανταγωνισμό για τη θέση του ηγέτη της ευρωπαϊκής δεξιάς, όπου η Μελόνι ήταν μέχρι τώρα πρώτη μεταξύ ίσων”, σημείωσε η Ορσίνα του πανεπιστημίου LUISS. “Υπάρχουν πολλές ομοιότητες μεταξύ των δύο ηγέτιδων. Αλλά όταν υπάρχουν πολλές ομοιότητες, υπάρχει και ανταγωνισμός”.