«Η δουλειά δεν είναι ντροπή», όμως η εξαήμερη εργασία είναι δεξιά πολιτική

Παρότι βρισκόμαστε στην καρδιά του φετινού καλοκαιριού, στη χώρα επικρατεί ένας εργασιακός χειμώνας, καθώς από την 1^η Ιουλίου έκανε πρεμιέρα η εξαήμερη εργασία με τις ευλογίες της κυβέρνησης. Πρόκειται για την εφαρμογή της ψηφισμένης διάταξης του νόμου Ν.5053/2023  (νόμου Γεωργιάδη). Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι επιχειρήσεις συνεχούς ροής με εναλλασσόμενες βάρδιες θα μπορούν μονομερώς να ζητούν από τους εργαζομένους τους να δουλεύουν και την 6η ημέρα, με προσαύξηση ημερομισθίου κατά 40%, ένα μέτρο που θα συνδυαστεί με την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας σε βιομηχανίες και λιανεμπόριο.

Η Νέα Δημοκρατία, που κατέβηκε με κεντρικό σύνθημα στις πρόσφατες Ευρωεκλογές «σταθερά πιο κοντά στην Ευρώπη», είναι αυτή που τώρα εφαρμόζει ένα μέτρο αντίθετα με τα συμβαίνοντα στον υπόλοιπο κόσμο. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα βρίσκεται ουραγός στις ποιοτικές θέσεις εργασίες, καταγράφεται 1 νεκρός ανά 2 ημέρες από εργατικά ατυχήματα, ενώ η σύγκλιση των μισθών με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες μοιάζει άπιαστο όνειρο. Όλα αυτά βέβαια σε μια χώρα που δεν έχει σχεδόν καμία παράδοση επιθεωρήσεων στο χώρο εργασίας. Με μερίδα εργοδοτών να προσοδοθηρεί στις πλάτες των εργαζόμενων, χωρίς να νοιάζεται να επενδύσει στη συνεχή εκπαίδευση του προσωπικού και να καινοτομήσει στις υπηρεσίες και στα προϊόντα που παρέχει.

Κυρίως όμως, η εξαήμερη εργασία είναι μια ιδεολογική επιλογή της κυβέρνησης και μια ακόμη προσθήκη στις αντεργατικές παρεμβάσεις της. Μετά τη διάλυση του πλαισίου των συλλογικών συμβάσεων και τη θεσμοθέτηση της δεκάωρης δουλειάς χωρίς υπερωριακή αμοιβή, το μέτρο αυτό εξυπηρετεί τη λογική ελαστικοποίησης και εντατικοποίησης της εργασίας προς όφελος των επιχειρηματιών, κάτι που επισημαίνεται από το παράδοξο η χώρα να είναι στη τρίτη θέση στον ρυθμό αύξησης εταιρικών κερδών στην ΕΕ ενώ οι Έλληνες αναδεικνύονται πρωταθλητές στις ώρες εργασίας και το μερίδιο των μισθών τους είναι το δεύτερο χαμηλότερο! Αυτό που δεν εξηγούν τα κυβερνητικά κλιμάκια είναι ότι αν δεν εφαρμόζονταν το μέτρο, οι επιχειρήσεις θα αναγκάζονταν να προσλάβουν περισσότερο κόσμο, το οποίο θα οδηγούσε σε μείωση της ανεργίας. Το γεγονός εξάλλου ότι το μέτρο έχει τεθεί σε ορισμένες μόνο επιχειρήσεις, δεν αποκλείει ότι μπορεί να εφαρμοστεί αργότερα σε όλες.

Καθόλου τυχαία, το νέο ελληνικό καθεστώς εργασιακής αποχαλίνωσης έγινε πρωτοσέλιδο στον διεθνή τύπο, με χαρακτηριστικότερο τον Guardian που χαρακτήρισε το συγκεκριμένο βήμα «ανορθόδοξο» και «βάρβαρο».

Στον αντίποδα, η ευρωπαϊκή και διεθνής τάση είναι η σμίκρυνση της εργασιακής εβδομάδας. Στο Βέλγιο οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα να κατανέμουν την εργάσιμη εβδομάδα εργασίας σε τέσσερις ημέρες αντί για πέντε, ενώ αντίστοιχα πιλοτικά προγράμματα πραγματοποίησαν χώρες όπως η Αγγλία, η Γερμανία, η Ιαπωνία, η Νότια Αφρική, ο Καναδάς, η Ισπανία και η Ιρλανδία. Τα μέχρι στιγμής στοιχεία είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά σε πολλά επίπεδα, δείχνοντας αυξημένα επίπεδα παραγωγικότητας και βελτίωσης στην εργασιακή απόδοση, υψηλό ηθικό και ομαδική κουλτούρα, βοηθώντας παράλληλα στην προσωπική ζωή, την ψυχική και σωματική υγεία των εργαζομένων.

Βασική μέριμνα της δημόσιας πολιτικής σε τέτοιες καταστάσεις είναι οι παρεμβάσεις για αύξηση της παραγωγικότητας. Αυτό που απαιτείται είναι μια νέα κοινωνική συμφωνία μεταξύ εταίρων όπου οι εργαζόμενοι θα δεσμευτούν σε μια υψηλή παραγωγικότητα με ταυτόχρονα πολύ καλύτερες αποδοχές, μείωση του εργάσιμου χρόνου, κάλυψη όλων με συλλογικές συμβάσεις και σταθερή δουλειά με προστασία και διεύρυνση των δικαιωμάτων τους. Ο κόσμος ήδη βλέπει τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης, οι χώρες επενδύουν στο upskilling-reskilling και στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των πολιτών και εδώ η αυτοθαμαζόμενη για τις δήθεν οικονομικές επιτυχίες της κυβέρνηση όσο και η επιχειρηματική κοινότητα ασχολούνται με το πώς θα βάλουν τους ήδη υπεραπασχολούμενους εργαζόμενους σε περαιτέρω αντιπαραγωγικές δραστηριότητες.

Ο εργοδότης εξάλλου θα είναι πάντα το ισχυρό μέρος. Γι’ αυτό ο εργαζόμενος χρήζει μεγαλύτερης κρατικής προστασίας. Για να είναι επομένως φιλική προς την επιχειρηματικότητα μια κυβέρνηση δεν χρειάζεται να καταπατά τα δικαιώματα του εργαζομένου, κάνοντας μεγαλύτερη την εξάντληση και την ισορροπία επαγγελματικής – προσωπικής ζωής είδος υπό εξαφάνιση. Μπορεί να δώσει κίνητρα ακολουθώντας παραδείγματα και πολιτικές του σύγχρονου κόσμου, που εγγυώνται ισόρροπη ανάπτυξη και εργασιακή αξιοπρέπεια. Κυρίως όμως, απαιτείται μια κυβέρνηση με διαφορετικές πολιτικές προτεραιότητες που θα συγκρουστεί με τις ανισότητες, θα υπηρετεί την κοινωνική δικαιοσύνη και τα συμφέροντα των πολλών έναντι των λίγων, κάτι που η Νέα Δημοκρατία ούτε μπορεί ούτε και θέλει να κάνει..

* Γράφει στο pagenews.gr η Χριστίνα Σταρακά, βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής