Λεπέν – Μπαρντελά: Ρήξη δασκάλας – μαθητή;

Το χθεσινό ανατρεπτικό αποτέλεσμα του β’ γύρου των γαλλικών εκλογών, το οποίο έφερε την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση στην τρίτη θέση, πίσω από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) και την κεντρώα συμμαχία Ensemble του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, σηματοδοτεί μια απρόβλεπτη εκλογική απογοήτευση για τη γαλλική Ακροδεξιά, που μέχρι χθες φιγούραρε ως το εκλογικό φαβορί.

Δημοσίευμα του Politico εκτιμά ότι ο εκλογικός «σεισμός» της 7ης Ιουλίου είναι πιθανό να σηματοδοτήσει εξελίξεις στο εσωτερικό του κόμματος. Ειδικότερα, δεν αποκλείεται να ανοίξει ένας κύκλος αλληλοκατηγοριών που ενδέχεται να οδηγήσει ακόμη και στις καρατομήσεις κορυφαίων στελεχών. Το Politico, μάλιστα, επικαλείται ανάλογα παραδείγματα ανακατατάξεων εντός της γαλλικής Ακροδεξιάς έπειτα από εκλογικές ήττες του παρελθόντος.

Αυτό, όμως, στο οποίο δίνει μεγαλύτερη έμφαση το δημοσίευμα είναι στην πιθανότητα ρήξης του πολιτικού «διδύμου» Λεπέν – Μπαρντελά, με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη μεγάλη εκλογική πρόκληση, που δεν είναι άλλη από τις προεδρικές εκλογές του 2027. «Θα μπορούσε να υπάρξει μια μάχη μεταξύ δασκάλας και μαθητή;» διερωτάται χαρακτηριστικά το Politico.

Εως αυτή τη στιγμή οι δυο τους φροντίζουν να εκπέμπουν μια εικόνα ενότητας. Παρ’ όλα αυτά, το Politico επισημαίνει ότι ο Μπαρντελά είναι ένα πρόσωπο φρέσκο και νεαρό ηλικιακά, το οποίο αποκτά όλο και μεγαλύτερη απήχηση στο εσωτερικό του κόμματος και το οποίο δείχνει όλο και περισσότερο αυτόνομο και ανεξάρτητο πολιτικά. Θα μπορούσε αυτή η δυναμική να στραφεί κατά της Λεπέν, την οποία ο ίδιος ο Μπαρντελά αποκαλεί «φυσική υποψήφια» του κόμματος για την προεδρία;

Η Μαρίν Λεπέν μπορεί να αναγνωρίζει τις δυνατότητες του Μπαρντελά, όμως υπενθυμίζει σε δημόσιες τοποθετήσεις της ότι η ίδια είναι εκείνη που του έδωσε την ευκαιρία να βγει μπροστά. Ο Μπαρντελά, από την πλευρά του, έχει δηλώσει πως δεν προτίθεται να γίνει «ο Μακρόν της Λεπέν». Ο 28χρονος πολιτικός αναφέρεται, φυσικά, στη ρήξη του Εμανουέλ Μακρόν με τον προκάτοχό του Φρανσουά Ολάντ, που άνοιξε τον δρόμο ώστε να κερδίσει τη γαλλική προεδρία το 2017.

Πηγές από το εσωτερικό του κόμματος, όμως, τις οποίες επικαλείται το Politico, δεν αποκλείουν μια πιθανή σύγκρουση των δύο, τεκμηριώνοντας αυτή την προοπτική στην υψηλή δημοτικότητα του Μπαρντελά. Αλλοι, μάλιστα, θεωρούν ότι το ερώτημα δεν είναι το «αν» ο Μπαρντελά θα διεκδικήσει να είναι εκείνος ο υποψήφιος του κόμματος για την προεδρία, αλλά το «πότε» θα κάνει αυτή την κίνηση.

Δύο διαφορετικά προφίλ Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Μαρίν Λεπέν ήταν εκείνη που ξεχώρισε τον Ζορντάν Μπαρντελά και τον οδήγησε στο πολιτικό προσκήνιο. Μήπως, όμως, ο μαθητής έχει ξεπεράσει τη μέντορά του;

Ο Μπαρντελά οργανώθηκε στο κόμμα το 2012, σε ηλικία 17 ετών, και γρήγορα ανελίχθηκε στην εσωτερική ιεραρχία, με αποτέλεσμα μόλις στα 23 του, το 2019, να είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής. Στην πορεία του έως την κορυφή της Εθνικής Συσπείρωσης, ο νεαρός πολιτικός αποκαλεί τη σχέση του με τη Λεπέν μια «μοναδική σχέση ανεκτίμητης εμπιστοσύνης».

Η παρουσία, όμως, του Μπαρντελά πιθανόν να αποδυναμώνει ένα από τα δυνατά χαρτιά της Λεπέν. Ο λόγος για το «βαρύ» της όνομα, το οποίο λειτουργεί σαν «σφραγίδα» ιστορικής συνέχειας του πολιτικού χώρου στον χρόνο. Η ταύτιση, όμως, της Μαρίν Λεπέν με το σκληρά ακροδεξιό, ρατσιστικό και αντισημιτικό στίγμα του πατέρα Ζαν Μαρί –ο οποίος έχει διωχθεί από το κόμμα το 2015– λογίζεται από ορισμένους ως «βαρίδι» για την ίδια.

Και κάπου εδώ έρχεται ο Μπαρντελά: Ενας πολιτικός «αουτσάιντερ», χωρίς σύνδεση με την οικογενειακή παράδοση των Λεπέν, ικανός να απευθυνθεί σε νέα ακροατήρια για την Εθνική Συσπείρωση. Η ίδια η Λεπέν έχει παραδεχτεί δημόσια ότι «ο Ζορντάν είναι ιδιαιτέρως δημοφιλείς σε ανώτερες κοινωνικές ομάδες» και πως αυτό την χαροποιεί. Αντίστοιχη δυναμική στην πολιτική ταυτότητα του Μπαρντελά δίνει και το ταξικό του παρελθόν, το οποίο δεν έχει καμία σχέση με τη μεγαλοαστική καταγωγή της Λεπέν. Σημειώνεται ότι ο Μπαρντελά μεγάλωσε στη λαϊκή παριζιάνικη γειτονιά του Σεν Σαν Ντενί. Μέχρι αυτή τη στιγμή, οι δυο τους φαίνεται πως αλληλοσυμπληρώνονται πολιτικά. Η Λεπέν επηρεάζει το παραδοσιακό ακροατήριο της Εθνικής Συσπείρωσης, ενώ ο Μπαρντελά προσελκύει νεότερα κοινά. Το Politico, όμως, παρατηρεί ότι στο γαλλικό πολιτικό σύστημα σπανίως υπάρχει χώρος για δύο πρωταγωνιστές στο ίδιο κόμμα.

Το ερώτημα επομένως είναι για πόσο ο Μπαρντελά θα δέχεται να είναι το «δεύτερο βιολί» πίσω από τη Λεπέν, με δεδομένο ότι ήδη έχει εκφράσει ορισμένες διαφορετικές πολιτικές προσεγγίσεις σε σημαντικά ζητήματα.

Διαφωνίες Μιλώντας στην εφημερίδα «L’ Opinion» τον Φεβρουάριο του 2023, ο Μπαρντελά είχε δηλώσει ότι η Εθνική Συσπείρωση έχει επιδείξει «συλλογική αφέλεια όσον αφορά τις προθέσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν». Το σχόλιο αυτό προκάλεσε αίσθηση σε πολλά στελέχη του κόμματος, διότι ερχόταν σε αντίθεση με τη φιλορωσική γραμμή στην οποία κινείται. Ο Μπαρντελά, όμως, επανήλθε ένα χρόνο αργότερα δηλώνοντας ότι «οι πολεμοχαρείς δηλώσεις του προέδρου Πούτιν αποτελούν κίνδυνο για την ασφάλειά μας ως έθνους».

Αντίθετα, η Λεπέν φροντίζει ώστε να μην επικρίνει ευθέως τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ερωτηθείσα σχετικά με την επανεκλογή του Ρώσου προέδρου νωρίτερα φέτος, είχε απαντήσει χαρακτηριστικά: «Ο Πούτιν είναι ο πιο ισχυρός Ρώσος πρόεδρος: Πρέπει να ζήσουμε με αυτό. Αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα όπως είναι και όχι τον κόσμο όπως θα θέλαμε να είναι».

Συντηρητικοί κύκλοι στη Γαλλία εκφράζουν διαφορετικές προσεγγίσεις για την επόμενη μέρα της χθεσινής εκλογικής ήττας. Αλλοι θεωρούν ότι η δυναμική του Μπαρντελά είναι σημαντική και πως η παρουσία του μοιάζει πολιτικά πιο ελκυστική συγκριτικά με αυτήν της Λεπέν. Αλλοι εκτιμούν ότι το όνομα της Λεπέν εξακολουθεί να έχει ένα ειδικό βάρος.

Από την άλλη, υπάρχει και ένα άλλο σενάριο, σύμφωνα με το Politico. Η Μαρίν Λεπέν, μαζί με 27 μέλη του κόμματος, θα βρεθούν το φθινόπωρο αντιμέτωποι με τη Δικαιοσύνη αναφορικά με υπόθεση κακοδιαχείρισης πόρων του Ευρωκοινοβουλίου. Μια ενδεχόμενη καταδίκη της Λεπέν θα άνοιγε τον δρόμο στον Μπαρντελά. Χωρίς, μάλιστα, ο 28χρονος πολιτικός να χρειαστεί να αμφισβητήσει τη μέντορά του άμεσα.