Ο διμέτωπος της Ελλάδας απέναντι σε Τουρκία και Β. Μακεδονία

Τις τελευταίες ημέρες, σε διπλωματικό και τεχνοκρατικό επίπεδο γίνονται σημαντικές διεργασίες, προκειμένου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος εκπροσωπεί τη χώρα στη Βορειοατλαντική Συμμαχί, να δώσει το στίγμα, δίχως να φανεί ότι παρεμβαίνει στην ατζέντα μιας συνόδου επετειακής (75 χρόνια από την ίδρυση του ΝΑΤΟ) και συνάμα ουσιαστικής για τον τρόπο με τον οποίο οι δυτικοί θα εξακολουθήσουν να στηρίζουν την Ουκρανία στον πόλεμο που έχει εξαπολύσει η Ρωσία στο έδαφός της. Δεν τίθεται θέμα συνάντησης του κ. Μητσοτάκη με τον ομόλογό του της Βόρειας Μακεδονίας Χρίστιαν Μίτσκοσκι, ο οποίος –σε πλήρη συντονισμό με την πρόεδρο της χώρας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα– δεν έχει μειώσει στο ελάχιστο τις επιθέσεις εναντίον της Αθήνας αλλά και της Σόφιας.

Τον τελευταίο καιρό φαίνεται ότι οι επαφές των δυτικών αξιωματούχων με τον κ. Μίτσκοσκι και την κυβέρνησή του έχουν αυξηθεί, είτε επειδή δεν επιθυμούν αναστάτωση στο ΝΑΤΟ είτε λόγω των σχέσεών τους με τη Σερβία και τη Ρωσία. Ο κ. Μίτσκοσκι έχει διορίσει στην κυβέρνησή του έναν Σέρβο από το Κουμάνοβο, ο οποίος έχει στενές σχέσεις με τη Μόσχα και το Βελιγράδι.

Η ιδιαίτερη κατάσταση στη Βόρεια Μακεδονία επιβάλλει την ανάγκη για δράση από μεγάλες δυτικές πρωτεύουσες, όπως η Ουάσιγκτον και το Βερολίνο, προκειμένου να μην εγκαταλειφθούν τα Σκόπια στην τύχη τους. Αυτή η άποψη φαίνεται να συμμερίζονται πολλοί στο επίπεδο της Ε.Ε. Συνεπώς, ο φόβος για την αύξηση της ρωσικής επιρροής στη Βόρεια Μακεδονία, παρά το γεγονός ότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ, θεωρείται αιτία ανησυχίας λόγω της ευαισθησίας της χώρας σε διάφορες πιέσεις λόγω της εθνοτικής της σύνθεσης. Αυτός είναι ο λόγος που η ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας εμπλέκεται σε έναν “κλεφτοπόλεμο” σχετικά με τη συνταγματική ονομασία της χώρας, με τη διάκριση μεταξύ επίσημων εγγράφων και προφορικού λόγου. Δεν είναι, πάντως, η μοναδική άποψη που υπάρχει και στο δυτικό στρατόπεδο υπάρχουν και αρκετές απόψεις υπέρ του αντιθέτου, δηλαδή της ευθείας εξήγησης προς τα Σκόπια ότι ο όρος του «erga omnes» δεν χρήζει ερμηνείας, αλλά είναι ανελαστικός, οριζοντίως και καθέτως.

Η νέα πολιτική αναταραχή στα Σκόπια απαιτεί από την ελληνική διπλωματία να εξηγήσει διμερώς στη Βόρεια Μακεδονία τις απαράδεκτες ερμηνείες ορισμένων προσώπων, όπως η κ. Σιλιάνοφσκα. Η προοπτική ένταξης της χώρας στην Ε.Ε. είναι περιορισμένη, αλλά η Αθήνα δεν αποδέχεται τέτοιες απόψεις. Το μήνυμα φαίνεται πως αργεί να φθάσει στους σκληρούς του εθνικιστικού κόμματος VMRO-DPMNE, παρά τις προσπάθειες της υφυπουργού Εξωτερικών Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου.

Ταυτόχρονα, στην Αθήνα παρακολουθούν με ενδιαφέρον την επιστροφή της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο, αυτή τη φορά λόγω ενός έργου που αφορά την τοποθέτηση καλωδίου οπτικών ινών από την Κύπρο προς την Ιταλία. Το ιταλικό πλοίο “Teliri” ανέλαβε την εργασία και το τουρκικό ναυτικό το παρακολουθεί. Όταν το “Teliri” εισήλθε σε περιοχή που ανήκει στην ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), η Αθήνα έδωσε εντολή για διακριτική παρακολούθηση από πυραυλάκατο του Πολεμικού Ναυτικού (Π.Ν.). Η κατάσταση αυτή συνεχίζεται, ενώ το ιταλικό πλοίο πλέει προς τα δυτικά, με το τουρκικό ναυτικό να διατηρεί δύο μονάδες, μία κορβέτα κοντά στο “Teliri” και μία φρεγάτα που πλέει αρκετά μίλια μακριά. Οι Ιταλοί είχαν ειδοποιήσει εγκαίρως τόσο την Αθήνα όσο και την Άγκυρα, οπότε οι σχετικές αγγελίες προς ναυτιλλομένους (NAVTEX) και διπλωματικές άδειες είχαν ζητηθεί από τις ελληνικές, τις κυπριακές και τις τουρκικές αρχές εγκαίρως.

Η Ανατολική Μεσόγειος είναι ένα σημείο νευραλγικής σημασίας για την Άγκυρα και η αντίδραση σε οποιαδήποτε στρατιωτική κίνηση στην περιοχή παρακολουθείται προσεκτικά. Εκτός από τα ελληνικά και τουρκικά πλοία, υπάρχει επίσης υψηλή συγκέντρωση αμερικανικών και ρωσικών πλοίων στην περιοχή. Παρά την ηρεμία στο επιχειρησιακό πεδίο, η Τουρκία διατηρεί τις πάγιες απόψεις της στην περιοχή και έχει καταθέσει επίσημα στον ΟΗΕ τον ισχυρισμό της για τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της στην Ανατολική Μεσόγειο.