ΝΑΤΟ: Αναζητείται (ηγετικός) ρόλος για τη Γερμανία στη σκιά του Ντόναλντ Τραμπ

Η Γερμανία είναι η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χώρα εντός του ΝΑΤΟ.Το γεγονός αυτό μας δίνει μια ιδιαίτερη ευθύνη. Και μπορώ να σας διαβεβαιώσω από εδώ ξεκάθαρα: Θα ανταποκριθούμε, κι εγώ προσωπικά, σε αυτή την ευθύνη». Με αυτά τα λόγια ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς διαβεβαίωσε τους νατοϊκούς συμμάχους για τη στάση που θα συνεχίσει να τηρεί τα επόμενα χρόνια το Βερολίνο απέναντι στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, 75 χρόνια μετά τη σύστασή της. Την ίδια ώρα αυξάνονται οι φόβοι για μια επάνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ, σφοδρού επικριτή του ΝΑΤΟ, δεδομένης της αδυναμίας του Τζο Μπάιντεν να πείσει και τους Συμμάχους ότι χαίρει άκρας υγείας προκειμένου να ηγηθεί των ΗΠΑ και κατ’ επέκταση της συμμαχικής στήριξης στην Ουκρανία τα επόμενα χρόνια.

Ανώτατες πηγές στο Βερολίνο αφήνουν πάντως τελευταία να καταστεί σαφής η έντονη ανησυχία του Βερολίνου για το ενδεχόμενο επανεκλογής Τραμπ, το οποίο, καθώς περνάει ο καιρός, αρχίζει να μοιάζει ρεαλιστικό. Ένα σενάριο με απρόβλεπες συνέπειες, γεγονός που καθιστά ακόμη δυσκολότερη την προετοιμασία της γερμανικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής τα επόμενα χρόνια, ειδικά σε μια περίοδο κατά την οποία ΕΕ και ΝΑΤΟ βρίσκονται σε μια ρευστή κατάσταση αναζήτησης κοινής κατεύθυνσης.

Αν όχι οι ΗΠΑ, ποια άλλη χώρα;

Σύμφωνα με γερμανικές διπλωματικές πηγές, όπως αυτές καταγράφονται στα γερμανικά μέσα, η σκιά του Ντόναλντ Τραμπ πάνω από την Ουάσινγκτον γεννά ένα ερώτημα: Αν όχι ο Τραμπ, ποιος; Και αν όχι οι ΗΠΑ, ποια χώρα θα μπορούσε να πάρει τη σκυτάλη ως προς τον συντονισμό των συμμάχων για τη συνέχιση της στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο «για όσο ακόμη χρειαστεί», όπως όλοι ομνύουν;

Ακόμη κι αν δεν υπάρχει σήμερα μια χώρα που θα μπορούσε εν μία νυκτί να καλύψει το κενό που θα άφηναν οι ΗΠΑ, σίγουρα καταγράφεται κινητικότητα αλλά και παρασκηνιακές πιέσες προς την πλευρά του Βερολίνου, προκειμένου να αναλάβει αυτό έναν ρόλο πιο ενεργό ρόλο, τουλάχιστον συντονιστικό αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, που εξελίσσεται σε έναν πολυετή πόλεμο φθοράς για όλους.

Η Γερμανία είναι άλλωστε η χώρα εκείνη επί ευρωπαϊκού εδάφος που έχει προσφέρει ως τώρα τη μερίδα του λέοντος σε στρατιωτική και οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία, με τελευταία πρόσθετα συστήματα αεράμυνας Patriot. «Danke, Olaf!» είπε για άλλη μια φορά στον Γερμανό καγκελάριο ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ευχαριστώντας του για τη συνεχιζόμενη στήριξη της ουκρανικής αεράμυνας.

Νατοϊκή βάση στο Βισμπάντεν και αμερικανικά Tomahawk

Το απόγευμα της Πέμπτης η μεγάλη είδηση από την Ουάσιγκτον που επισκίασε τις συζητήσεις ήταν πάντως η ανακοίνωση για αποστολή μαχητικών αεροσκαφών F-16 στο Κίεβο. Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ ανακοίνωναν επίσης ότι από το 2026 θα μεταφέρουν στη Γερμανία πυραυλικά συστήματος μεγάλου βεληνεκούς τύπου Tomahawk, τα οποία σύμφωνα με τη γερμανική ραδιοφωνία DLF, είναι ικανά να διεισδύσουν σε βάθος 2.500 χιλιομέτρων επί εχθρικού εδάφους και τα οποία, σε αντίθεση με τους γερμανικούς πυραύλους Taurus, μπορούν επίσης να μεταφερθούν από πλοία και υποβρύχια.

Το δεύτερο σημαντικό θέμα που συζητήθηκε και αφορά άμεσα τον μελλοντικό ρόλο της Γερμανίας, όπως είχε ήδη ανακοινώσει στις 14 Ιουνίου ο απερχόμενος ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, είναι η δημιουργία ενός νέου νατοϊκού αρχηγείου στο Βισμπάντεν της δυτικής Γερμανίας, μιάμιση ώρα από την αμερικανική βάση του Ραμστάιν, με στόχο την εκπαίδευση Ουκρανών στρατιωτών αλλά και τον γενικό συντονισμό της αποστολής διεθνούς στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Όπως εξηγεί ο στρατιωτικής αναλυτής Γκούσταβ Γκρέσελ από την δεξαμενή σκέψης European Council of Foreign Affairs του Βερολίνου μιλώντας στην Bild, στο Βίσμπαντεν μια αμερικανική διοικητική ομάδα συντονίζει ήδη από το 2022 τις παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία.

«Μέχρι σήμερα λειτουργούσε σε εθελοντική βάση η ενημέρωση της αμερικανικής διοίκησης στο Βισμπάντεν από τους νατοϊκούς εταίρους ή τη βιομηχανία για τις προμήθειες, τους χρόνους παράδοσης όπλων κλπ. Πλέον αυτή η διαδικασία θα γίνει υποχρεωτική και θεσμοθετημένη υπό το ΝΑΤΟ» αναφέρει ο αναλυτής.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών η δημιουργία του νέου αυτού συντονιστικού αρχηγείου για την Ουκρανία θα μπορούσε να λειτουργήσει μελλοντικά και ως δικλείδα ασφαλείας για την στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία στην υποθετική περίπτωση επανεκλογής Τραμπ και ανακατεύθυνσης της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας.

Η Γερμανία και το κομβικό 2029

Η Γερμανία από την πλευρά της προετοιμάζεται για πόλεμο ως το 2029 κατά τα λεγόμενα του υπ. Άμυνας Μπόρις Πιστόριους. «Μέχρι τότε πρέπει να καταστούμε ετοιμοπόλεμοι» ανέφερε πρόσφατα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της DW που υπογράφει ο Φρανκ Χόφμαν, αναλυτές εκτιμούν ότι μέχρι το 2029 η Ρωσία θα μπορούσε να επιτεθεί και σε νατοϊκή χώρα. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται τα σχέδια Πιστόριους για επαναφορά της υποχρεωτικής στράτευσης στη Γερμανία, έστω και με ένα υβριδικό μοντέλο στο πρότυπο των σκανδιναβικών χωρών.

Πάντως τα χτυπήματα στον Γερμανό υπ. Άμυνας ήρθαν σε πρώτη φάση εκ των έσω και μάλιστα από τον κυβερνητικό συνασπισμό. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2025 το υπ. Άμυνας θα λάβει ένα και όχι έξι επιπλέον δις ευρώ, όπως είχε ζητήσει αρχικά ο Μπόρις Πιστόριους. Και ενώ ο ίδιος βρισκόταν ήδη χθες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και συγκεκριμένα στην Αλάσκα για τη νατοϊκή άσκηση Arctic Defender, οι Φιλελεύθεροι και ειδικότερα ο υπ. Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ και ο υπ. Δικαιοσύνης Μάρκο Μπούσμαν με επιστολή τους τού κοινοποιούσαν την αντίθεσή τους προς τη θέσπιση υποχρεωτικής στράτευσης στη Γερμανία.