Ο Δραγασάκης μετά τον ΣΥΡΙΖΑ

Η αποχώρηση του Γιάννη Δραγασάκη από τον ΣΥΡΙΖΑ βάζει τελεία σε μια μεγάλη ιστορία. Από την δεκαετία του ’60 ήταν αδιαλείπτως ενταγμένος αποκλειστικά σε κόμματα της Αριστεράς, στα οποία θήτευσε σε κορυφαίες θέσεις. Και τα κόμματα της Αριστεράς αντλούσαν από εκείνον πολιτική υπεραξία, καθώς θεωρείτο ανέκαθεν ένας νηφάλιος και πραγματιστής πολιτικός της. Την Πέμπτη επέλεξε να ενδυθεί έναν καινούριο ρόλο, πρωτόγνωρο για τον ίδιο μετά από τόσα χρόνια πολιτικής πορείας: αυτόν του «ανένταχτου αριστερού». Πρωτόγνωρο όμως είναι και το πολιτικό πεδίο, γι αυτό και ο ίδιος επέμεινε στην ανακοίνωσή του πως υπάρχει ανάγκη για ένα «νέο μαζικό, λαϊκό κόμμα της Αριστεράς».

Ο Γιάννης Δραγασάκης παρέμεινε πιστός στην Αριστερά και στις αντιδικτατορικές οργανώσεις όπως το ΚΚΕ, το ΣΥΝ και το ΣΥΡΙΖΑ για πολλές δεκαετίες. Με τις σπουδές του στα οικονομικά στην Ελλάδα και τη Βρετανία, έγινε επικεφαλής του Οικονομικού Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ στη δεκαετία του ’80 και έπαιξε σημαντικό ρόλο στο 13ο Συνέδριο της διάσπασης του ΚΚΕ. Παρά την υποστήριξη συνοδοιπόρων του, δεν κατάφερε να εκλεγεί γραμματέας του ΚΚΕ, καθώς η Αλέκα Παπαρήγα κέρδισε την ψηφοφορία στην Κεντρική Επιτροπή.

Η πορεία του Συνασπισμού κάθε άλλο παρά ανέφελη ήταν. Ωστόσο ο Γιάννης Δραγασάκης δεν παρέκκλινε της πορείας του, ακόμα και όταν η αποτυχία να εισέλθει ο ΣΥΝ στη Βουλή το 1993 ή όταν κορυφαία στελέχη του αποχώρησαν για να συνεργαστούν τελικά με το ΠΑΣΟΚ, λαμβάνοντας υπουργικές ή ευρωπαϊκές θέσεις. Αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι του «Αριστερού Ρεύματος», που ζητούσε αριστερή στροφή του ΣΥΝ και εξελέγη βουλευτής το 1996, όταν το κόμμα επανήλθε στα κοινοβουλευτικά έδρανα.

Ο Γιάννης Δραγασάκης είχε την εμπιστοσύνη του Αλέξη Τσίπρα σε τέτοιο βαθμό, που κατείχε τη θέση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για τέσσερα χρόνια, με κρίσιμη αρμοδιότητα τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής. Αργότερα ανέλαβε και το χαρτοφυλάκιο της Ανάπτυξης. Κατά τη διάρκεια της πρώτης περιόδου διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ο Δραγασάκης χαρακτήρισε αυτή την περίοδο ως “περίοδο βίαιης ωρίμανσης του ΣΥΡΙΖΑ”. Ο ρόλος του θεωρήθηκε κομβικός καθώς κατάφερε να αντιμετωπίσει πολλές κρίσεις στην οικονομία. Το 2017, ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών “ΕΝΑ” υπό την ηγεσία του Δραγασάκη, με στόχο την παραγωγή προοδευτικής πολιτικής.

Τον περασμένο Δεκέμβριο σε άρθρο του στο πλαίσιο του προσυνεδριακού διαλόγου του ΣΥΡΙΖΑ, γνωστοποιούσε πως δεν θα θέσει ξανά υποψηφιότητα για τα κομματικά όργανα. Στο ίδιο κείμενο, όμως, ανέφερε: «Ο Απολογισμός της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, αν και υιοθετήθηκε σχεδόν ομόφωνα από την Κεντρική Επιτροπή, δεν αξιοποιήθηκε, ούτε για την ενιαία προβολή του θετικού κυβερνητικού έργου ούτε για την αναγκαία αυτοκριτική και την εξήγηση ελλείψεων και λαθών». Σημείωνε, δε, πως «το κυβερνητικό έργο αντιμετωπίσθηκε με όρους εσωκομματικού ανταγωνισμού κάτι που συνεχίζεται ακόμη και σήμερα, δημιουργώντας σύγχυση, και στρεβλώνοντας την πρόσληψή του από την κοινωνία, παράδειγμα το “μαξιλάρι”, η φορολογική πολιτική, οι τράπεζες κλπ».

Ο Γιάννης Δραγασάκης συζήτησε την απόφασή του να αποχωρήσει από τον ΣΥΡΙΖΑ με λίγους ανθρώπους του περιβάλλοντός του, χωρίς ωστόσο να τη διαπραγματευτεί. Στο κείμενο αποχώρησής του αναφέρει ότι η απόφαση αυτή ήταν αναγκαία εδώ και καιρό, λόγω των εξελίξεων. Πολλά στελέχη του κόμματος είχαν προσπαθήσει να τον πείσουν να αλλάξει γνώμη όταν ανακοίνωσε την απόφασή του τον Δεκέμβριο, αλλά αυτός περίμενε την ολοκλήρωση των ευρωεκλογών για να λάβει την τελική απόφασή του.

Ο Γιάννης Δραγασάκης στο κείμενό του επισήμανε πως χρειάζεται ένα «μαζικό, λαϊκό κόμμα της Αριστεράς, από τη ριζοσπαστική αριστερά ως την αριστερή σοσιαλδημοκρατία». Έναν σχηματισμό δηλαδή, που θα έχει θεμέλια στην Αριστερά, αλλά θα έχει και εκείνους τους μηχανισμούς και τις ικανότητες να εμπνεύσει και να συσπειρώσει ευρύτερες ομάδες, μέσα από μια πειστική εναλλακτική διακυβέρνησης. Τέτοιο σχήμα δεν αποτελεί για τον ίδιο ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ, που «από-αριστεροποιείται», όπως εξήγησε και στην ανακοίνωσή του.

Δεν υπάρχει μαγική συνταγή για τη δημιουργία ενός νέου κόμματος. Οι σημερινοί θραυσματικοί σχηματισμοί δεν μπορούν να επιτύχουν μόνοι τους αυτήν τη μεγάλη αποστολή. Η εμπειρία από τη διάσπαση του ΚΚΕ έχει διδάξει ότι κάθε διάσπαση απομονώνει τον κόσμο και δεν υπάρχει πλέον το παλιό “εμείς”. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να αναληφθούν πρωτοβουλίες στο κοινωνικό επίπεδο και να επιτραπεί στην κοινωνία να γίνει πραγματικά πρωταγωνίστρια, μέσω συλλογικών πρωτοβουλιών και κινήσεων που πρέπει να υποστηριχθούν παντού, με κάθε δυνατή μορφή.