Η επόμενη μέρα στην Ε.Ε.: Τα δύσκολα είναι μπροστά

Με αρκετά εμπόδια μπροστά της, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πέτυχε την Πέμπτη την επανεκλογή της στη θέση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τις τελευταίες μέρες ήταν πλέον εμφανές ότι η υπόθεση είχε λήξει.

Με εξασθενημένο τον Πρόεδρο Μακρόν και τη Γαλλία σε εσωστρέφεια καμιά ουσιαστική αντιπρόταση δεν μπόρεσε να εμφανιστεί. Έτσι, ανάμεσα στην απερχόμενη Πρόεδρο και μια παρατεταμένη αβεβαιότητα οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις επέλεξαν την πρώτη, παρά την αρνητική κρίση που υπάρχει για την πολιτεία της.

Ευτυχώς για εκείνη, το κόμμα της Μελόνι δεν την υποστήριξε, κλείνοντας τα στόματα των κριτικών της που την κατηγορούσαν ότι συνεργόταν με την άκρα δεξιά. Το πρόβλημα ήταν ότι η φον ντερ Λάιεν επέμενε στην “κανονικοποίηση” της ευρωπαϊκής άκρας δεξιάς, διακρίνοντας ανάμεσα σε καλή και κακή ακροδεξιά. Αυτή η προσέγγιση επιτρέπει σε ορισμένες ακροδεξιές δυνάμεις να εμφανίζονται ως αποδεκτές και πιθανές συνεργάτιδες στην κυβέρνηση, δημιουργώντας σοβαρούς κινδύνους για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.

Η επιλογή της Κάγια Κάλας για τη θέση της Ύπατης Εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική είναι προβληματική. Η πρώην Πρωθυπουργός της Εσθονίας φαίνεται ότι θα επικεντρωθεί στην Ουκρανία, ενώ θα υποβαθμίσει το Παλαιστινιακό ζήτημα. Ωστόσο, δεν αναμένεται να δράσει ως δίκαιος διαμεσολαβητής για την ειρήνη, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορική σχέση της με τη Ρωσία.

Παρά την κρίση που αντιμετωπίζουν, οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις διατηρούν το προβάδισμα, καθώς οι ακροδεξιές δυνάμεις παραμένουν διαιρεμένες. Οι προσπάθειες συνεργασίας μεταξύ τους δεν έχουν καρποφορήσει, καθώς ο ευρωσκεπτικισμός εμποδίζει τις συναινέσεις και τους κοινούς τόπους. Αυτό δίνει στις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις το πλεονέκτημα στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή.

Υπάρχει μεγάλη ανησυχία για την Ευρώπη, καθώς φαίνεται ότι περιβάλλεται από δύο πολέμους και υπάρχει έντονη έμφαση στην αμυντική βιομηχανία. Η πιθανή εκλογή του Τραμπ ενισχύει αυτήν την ανησυχία και φέρνει την ανάγκη για αυτάρκεια στην αμυντική και εξοπλιστική βιομηχανία. Αυτό θα οδηγήσει σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην κοινωνία και την οικονομία, ενώ η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με δύσκολες επιλογές σε ένα περιβάλλον που διαιρείται σε δύο στρατόπεδα, τη Δύση και τους αντιπάλους της.

Αυτό που θα είχε νόημα θα ήταν να αποκτήσει τη δική της φωνή και τη δική της πολιτική και να πάψει να είναι απλό παρακολούθημα των ΗΠΑ. Αυτό δεν σημαίνει να εγκαταλείψει τον ιστορικό σύμμαχό της. Αλλά σε θέματα όπου τα συμφέροντα των δυο δεν ταυτίζονται να μπορεί να έχει τη δική της θέση. Θα τα καταφέρει; Θα μπορέσει; Όσο περνάει ο χρόνος αυτό φαίνεται όλο και πιο δύσκολο.