Κύπρος: Σε “Προχωρημένο Στάδιο” οι Έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για το Βασιλικό

Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται οι έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σε σχέση με τις διαδικασίες και συνθήκες ανάθεσης το 2019 του έργου που αφορά τη δημιουργία τερματικού σταθμού εισαγωγής φυσικού αερίου στο Βασιλικό της Κύπρου.

Αυτό ανέφερε ο Αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Γιάννης Αντωνίου μιλώντας το πρωί στο κρατικό ραδιόφωνο της Κύπρου, προσθέτοντας ότι είναι ορατός ο κίνδυνος να ζητηθεί πίσω η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που έχει λάβει το έργο.

Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη εβδομάδα η κινεζική κοινοπραξία CPP-Metron ανακοίνωσε την αποχώρησή της από τη σύμβαση για την κατασκευή του τερματικού LNG (βλ. εδώ), ενώ το έργο έχει λάβει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ύψους 101 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα CEF.

«Εξ όσων γνωρίζω οι έρευνες είναι σε ένα αρχικό στάδιο, αλλά προχωρημένο. Δεν είμαστε στο τέλος, δεν είμαστε στην αρχή. Υπάρχει δουλειά ακόμη που πρέπει να γίνει», σημείωσε o κ. Αντωνίου, όπως μεταδίδει το κυπριακό Sigmalive.

Όπως πρόσθεσε, η κυπριακή κυβέρνηση είχε μεν, πληροφορηθεί από τον Μάρτη για την έναρξη αυτής της έρευνας, ωστόσο, επιθυμία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ήταν να μην γνωστοποιηθεί η έναρξη της διαδικασίας νωρίτερα για να μην επηρεαστεί το ερευνητικό έργο. «Σεβαστήκαμε την επιθυμία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας γύρω από αυτό το ζήτημα», δήλωσε.

«Όλο αυτό το διάστημα υπήρξε μία διακριτική διαχείρισης», σημείωσε, προσθέτοντας πως δεν ήταν θέμα να μην υπηρετηθεί η διαφάνεια, αλλά η όλη προσπάθεια ήταν να μην πληγούν ή να επηρεαστούν οι έρευνες. Υπέδειξε δε, πως η μονομερής λήξη της σύμβασης από πλευράς κινέζικης κοινοπραξίας απελευθέρωσε στην ουσία τα χέρια των εμπλεκομένων «από αυτή τη διαδικασία του μορατόριουμ».

Ορατός ο κίνδυνος για επιστροφή της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης

Ο Αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος προειδοποίησε ακόμη, πως όταν υπάρχουν ζητήματα σε σχέση με τη διαχείριση ενός έργου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή νομιμοποιείται να ζητήσει την ανάκτηση κονδυλίων τα οποία έχει καταβάλει. «Αυτή είναι μια παράλληλη ανησυχία και για εμάς», είπε, «πέραν όλων των άλλων που συμβαίνουν γύρω από αυτό το έργο, όπως η μεγάλη χρονική καθυστέρηση και του ενδεχομένου να μην πάρουμε το πλοίο». Όπως τόνισε, είναι ορατός ο κίνδυνος να χρειαστεί να επιστρέψουμε χρήματα τα οποία έχει καταβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρηματοδότηση του έργου.

Υπενθυμίζεται πως το συνολικό κόστος του έργου ανέρχεται στα 542 εκατ. ευρώ, από τα οποία περίπου 101 εκατ. ευρώ χρηματοδοτήθηκαν από το πρόγραμμα «Connecting Europe Facility – Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF).

Διαμήνυσε ακόμη, πως δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρχουν ευθύνες και να μην αποδοθούν. «Αυτό το έργο είναι μια αμαρτία, την οποία σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποσείσουμε ως κράτος, ως Δημοκρατία και ως εκτελεστική εξουσία, διότι δεχόμαστε κατηγορίες για ένα ζωτικό έργο, το οποίο όπως φαίνεται είναι προβληματικό εκ θεμελίων», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Δεν θα γίνει ξεχωριστή έρευνα από ΚΔ

Ο κ. Αντωνίου υπέδειξε πως αυτή τη στιγμή πραγματοποιούνται προσπάθειες σε δύο παράλληλα πεδία.

Το πρώτο είναι η προσπάθεια να ολοκληρωθεί το έργο και το δεύτερο αφορά το ζήτημα των ευθυνών γύρω από την ανάθεση της σύμβασης στη συγκεκριμένη κοινοπραξία. Ξεκαθάρισε πως η Κυβέρνηση δεν έχει πρόθεση να διεξάγει ξεχωριστή έρευνα εφόσον βρίσκεται σε εξέλιξη η έρευνα από πλευράς Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, στην οποία συμμετέχουν αξιωματικοί της κυπριακής Αστυνομίας και στελέχη της Νομικής Υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας που λειτουργούν κατ’ εντολή της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Αξίζει να σημειωθεί πως η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η οποία εδρεύει στο Λουξεμβούργο, διαθέτει σε κάθε χώρα εντεταλμένους εισαγγελείς, όπως ισχύει και στην περίπτωση της Κύπρου. Συνεπώς, πρόσθεσε ο κ. Αντωνίου, στην έρευνα εμπλέκονται και οι υπηρεσίες του κράτους, όπως η Αστυνομία και η ΜΟΚΑΣ, οι οποίες συνδράμουν στο ερευνητικό έργο.

ΠτΔ: Στηρίζουμε την έρευνα

Εξάλλου, η Κυβέρνηση επιβεβαίωσε χθες πως γνώριζε για την εξέλιξη ήδη από τον περασμένο Μάρτιο, ωστόσο, όπως ανέφερε χθες ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν μπορούσαν να προβούν σε ανακοινώσεις νωρίτερα, καθώς ενδεχομένως να θεωρείτο παρέμβαση από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Αν ανακοινώναμε κάτι για το τερματικό ενδεχομένως να θεωρείτο παρέμβαση, ανέφερε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης σε ερώτηση κατά πόσο προτίθεται η Κυπριακή Δημοκρατία να διεξάγει τη δική της έρευνα. «’Οχι, υπάρχει έρευνα από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Και επειδή ακούω και βλέπω διάφορα για το γιατί δεν το ανακοινώσαμε, η έρευνα γίνεται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Αν εμείς ανακοινώναμε οτιδήποτε πριν από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ενδεχομένως να θεωρείτο παρέμβαση από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας», εξήγησε. Ανέφερε ότι είναι για αυτό τον λόγο που σήμερα (σημ.: χθες) έγινε η ανακοίνωση, αμέσως μετά την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Υπενθυμίζεται πως η έρευνα της EPPO, της ανεξάρτητη εισαγγελίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση, τη δίωξη και την εκδίκαση εγκλημάτων κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, αφορά ενδεχόμενη απάτη κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, κατάχρηση κονδυλίων της ΕΕ και διαφθορά, ενώ ξεκίνησε κατόπιν δημοσίευσης, στις 19 Ιανουαρίου του 2024, έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αναφορικά με πιθανές παραβάσεις κατά τη διαδικασία σύναψης σύμβασης και την εκτέλεση της δημόσιας σύμβασης για το έργο.

“Εμείς στηρίζουμε την έρευνα που γίνεται σε σχέση με τη συγκεκριμένη αδειοδότηση, με τη διαχείριση που έγινε μετά από την ΕΤΥΦΑ. Είναι ένα σημαντικότατο θέμα, μια σημαντικότατη πρόκληση που έχουμε αναλάβει για να διαχειριστούμε αυτή την πολύ δύσκολη κατάσταση.Και αναλόγως των ευρημάτων ενδεχομένως να υπάρξουν και άλλες αρνητικές εξελίξεις σε σχέση με το πώς η ΕΕ στήριξε το συγκεκριμένο έργο”, ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Υπ. Ενέργειας: Δεν μπορούσε το θέμα να ήταν σε δημόσιο διάλογο

Υπήρχαν ευαισθησίες και η Κυβέρνηση δεν μπορούσε να έχει το θέμα σε δημόσιο διάλογο, δήλωσε από την πλευρά του ο Υπουργός Ενέργειας, Βιομηχανίας και Εμπορίου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Γιώργος Παπαναστασίου σχολιάζοντας το γεγονός ότι ενώ η Κυβέρνηση ήταν ενήμερη για το θέμα της διερεύνησης από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία της διαδικασίας σύναψης της σύμβασης για την κατασκευή του τερματικού LNG στο Βασιλικό, δεν υπήρξε δημοσιοποίηση του θέματος.

Σε δηλώσεις του στο Προεδρικό μετά από συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με αντιπροσωπεία του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού, και κληθείς να αναφέρει γιατί δεν γνωστοποιήθηκε κάτι εφόσον η έρευνα ξεκίνησε από τον Μάρτιο, ο κ. Παπαναστασίου εξήγησε ότι αυτό έγινε λόγω του ότι πρόκειται για θέμα με κάποιες ευαισθησίες.

«Δεν είναι γιατί η Κυβέρνηση επέλεξε να το κρατήσει κρυφό. Είναι διότι υπήρχαν κάποιες ευαισθησίες, λόγω των οποίων η Κυβέρνηση δεν μπορούσε να έχει το θέμα σε δημόσιο διάλογο», σημείωσε.

Ερωτηθείς πως θα συνδράμει η Κυβέρνηση στην έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για το τερματικό στο Βασιλικό, όπως ανακοίνωσε νωρίτερα ο Αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, ο Υπουργός Ενέργειας ζήτησε όπως του επιτραπεί να μην αναφερθεί σε αυτό το θέμα, υποδεικνύοντας πως αφενός πρόκειται για θέμα με κάποιες ευαισθησίες και αφετέρου «επειδή έχει βγει ανακοίνωση σήμερα από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία». «Αλλά και λόγω αυτών των ευαισθησιών, θα προτιμούσα να μην κάνω καμία τοποθέτηση», συμπλήρωσε.

Σε ερώτηση αν θα ζητήσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να γίνει έρευνα και από την Κυπριακή Δημοκρατία, ο Υπουργός Ενέργειας είπε ότι «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας γνωρίζει τι πρέπει να κάμει κάτω από τις συνθήκες της διερεύνησης η οποία γίνεται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία».