Προετοιμασίες Μητσοτάκη – Ερντογάν για το ραντεβού του Σεπτεμβρίου

Το διακύβευμα είναι σταθερό: η ελληνοτουρκική νηνεμία πρωτίστως στο πεδίο αλλά προφανώς και σε επίπεδο ρητορικής, για άλλους σχεδόν δύο μήνες, δηλαδή τουλάχιστον μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου. Τότε, στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, είναι προγραμματισμένο από την Αθήνα και την Άγκυρα το νέο τετ α τετ Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η έκτη συνάντηση κορυφής αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο του 2023, με στόχο να διερευνηθεί ο πολιτικός διάλογος και ο τρόπος προώθησής του. Επιπλέον, πιθανόν να πραγματοποιηθεί ελληνοτουρκική συνάντηση στο περιθώριο ενός άτυπου συμβουλίου στις Βρυξέλλες, όπου οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας θα προετοιμάσουν τις συνομιλίες κορυφής στη Νέα Υόρκη.

Μετά το crash test της 20ης Ιουλίου, που σηματοδοτεί τα 50 χρόνια από την εισβολή του «Αττίλα», και την παρουσία του Μητσοτάκη και του Ερντογάν στην Κύπρο, παρατηρήθηκαν και άλλες δοκιμασίες. Τα γεγονότα και οι ρητορικές έδειξαν τις εύθραυστες ισορροπίες στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, κι έχουν κινητοποιήσει την ελληνική διπλωματία. Αυτή δηλώνει ότι δεν παραβλέπει την κατάσταση και προσπαθεί να αποφύγει μια σοβαρή κλιμάκωση, όπως αυτή που συνέβη στα Δωδεκάνησα με τα τουρκικά και ελληνικά πολεμικά πλοία κατά τη διάρκεια ερευνών ιταλικού σκάφους. Αυτό οδήγησε στην αποτελεσματική ενεργοποίηση του μηχανισμού αποκλιμάκωσης, γνωστού και ως ελληνοτουρκικό «κόκκινο τηλέφωνο».

Η τουρκική πλευρά απορρίπτει με έντονο τρόπο το τουρκολιβυκό μνημόνιο, χαρακτηρίζοντάς το ως άκυρο και ανυπόστατο, ενώ ταυτόχρονα αμφισβητεί την κυριαρχία των ελληνικών νησιών. Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, εξέφρασε παρόμοιες απόψεις, ενώ ο Ερντογάν αντέδρασε αρνητικά και προσωπικά σε δηλώσεις ελλήνων υπουργών.

Η Αθήνα επισημαίνει ότι δεν ανεχεται τα περιστατικά της τουρκικής προκλητικότητας, αλλά παράλληλα επιμένει στη σημασία της λειτουργίας των καναλιών επικοινωνίας, όπως ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών Γεραπετρίτη και Φιντάν, και στην τήρηση των συμφωνηθέντων για την προώθηση θετικών εξελίξεων. Η Αθήνα επιδιώκει έναν παραγωγικό διάλογο, αλλά χωρίς να υποχωρεί σε θέματα που αφορούν τις εθνικές της κόκκινες γραμμές. Επιπλέον, η Αθήνα επισημαίνει ότι δεν θα αποδεχθεί τετελεσμένα, ιδίως εν όψει της επόμενης φάσης του διαλόγου με την Τουρκία.

Ειδικά για το Κυπριακό, επιδιώκει κατ’ ελάχιστον να επανεκκινήσουν οι συζητήσεις και κρατώντας χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών συντονίζεται με τη Λευκωσία απορρίπτοντας την τουρκική εμμονή περί δύο κρατών. «Η διαιώνιση του σημερινού status quo και η δημιουργία δύο κρατών δεν αποτελούν λύσεις. Παραμένουμε προσηλωμένοι στη λύση στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που προβλέπουν λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας» απαντούν διπλωματικές πηγές.