Η Ελλάδα στα όρια του υπερτουρισμού;

Ποιος δεν έχει κατανοήσει ακόμα ότι κάθε καλοκαίρι η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση οριακή; Η θερινή περίοδος έχει φέρει στο φως πολλούς δυσάρεστους μύθους και προβλήματα, και –ας είμαστε ειλικρινείς– καθώς αυτά δεν έχουν ακόμη επιλυθεί, είναι δύσκολο να περιμένουμε ότι θα λυθούν πριν οδηγήσουν σε αδιέξοδα.

Η πραγματικότητα που αναδεικνύεται και φέτος το καλοκαίρι, με σωρευτική επίδραση, είναι ότι ο τουρισμός αρχίζει να φαίνεται περισσότερο ως πρόβλημα παρά ως «βαριά βιομηχανία» – η ίδια η έννοια είναι εξαιρετικά αντιφατική. Μπορεί να αποτελεί πηγή εισοδήματος, και μάλιστα όχι αμελητέα, ωστόσο θα ήταν σκόπιμο να ληφθεί υπόψη και το κόστος σε άλλους τομείς, ώστε να γίνει μια πραγματική αποτίμηση.

Οι υποδομές στα νησιά έχουν φτάσει στα όριά τους και είναι σημαντικό να κατανοήσουν όλοι ότι αυτά τα όρια είναι περιορισμένα και δεν πρόκειται να αλλάξουν.

Οι δρόμοι παραμένουν όπως είναι, η παροχή νερού δεν είναι επαρκής, τα δίκτυα ύδρευσης δεν μπορούν να επεκταθούν πέρα από ένα συγκεκριμένο σημείο, οι αποχετεύσεις δεν αντέχουν τις υπερφορτώσεις που κάποιοι πιστεύουν, ενώ οι καλλιέργειες και τα τρόφιμα μπορούν να καλύψουν μόνο συγκεκριμένες ανάγκες και όχι απεριόριστες. Επιπλέον, οι καλλιέργειες και τα χωράφια έχουν αρχίσει να μετατρέπονται σε υπερβολικά και δυσανάλογα ξενοδοχειακά συγκροτήματα.

Ταυτόχρονα, σε πολλά νησιά και άλλες περιοχές αναδεικνύεται ένα επιπλέον πρόβλημα, αυτό της έλλειψης προσωπικού. Σε ορισμένους προορισμούς, αρκετές επιχειρήσεις δεν λειτούργησαν καθόλου το φετινό καλοκαίρι λόγω έλλειψης εργατικών χεριών.

Και παράλληλα, μία άλλη πληγή που πιθανώς να κακοφορμίσει, είναι η ενοχλητική αναντιστοιχία της προσφερόμενης υπηρεσίας, με το κόστος της. Σε πολλές περιπτώσεις οι κατά τα άλλα ενθουσιώδεις τουρίστες έρχονται αντιμέτωποι με τιμές πολύ υψηλότερες από εκείνες της χώρας τους και όταν η μπίρα κοστίζει σχεδόν διπλάσια από ό,τι στη Γερμανία ή την Ολλανδία, κάποια στιγμή θα μείνει στο ράφι να την κοιτάζουμε.

Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι δυστυχώς προφανές ότι ο τουρισμός βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο και ότι όλα αυτά τα χρόνια της ραγδαίας ανάπτυξής του δεν συνοδεύτηκαν από καμία ουσιαστική προσπάθεια στρατηγικού επανασχεδιασμού.

Η εκτίμηση ότι μια τουριστική κρίση είναι πιο κοντά ή πιο μακριά δεν θα πρέπει να θεωρείται καταστροφολογία, αλλά μάλλον ως μία από τις τελευταίες ευκαιρίες για ρεαλιστικές προσαρμογές, προκειμένου να αποφευχθεί μια αργή παρακμή. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ακόμη και μια μείωση του τουρισμού κατά 10% σε μία χρονιά μπορεί να προκαλέσει σοβαρές οικονομικές αναταράξεις.

Επομένως, θα πρέπει να υιοθετήσουμε μια διαφορετική οπτική. Τελικά, θα έπρεπε να αναμένουμε ότι η ανησυχία για την τουριστική ανάπτυξη δεν θα συνεχίσει να επιβαρύνει τη χώρα και τους κατοίκους της.