Ισραήλ – Ιράν: Τα ενδεχόμενα ενός πολέμου που πλησιάζει

Οι πολιτικές δολοφονίες έχουν συχνά προκαλέσει πολέμους στο παρελθόν. Η εξόντωση του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, από το Ισραήλ, λίγες ώρες μετά τη δολοφονία του Φουάντ Σουκρ της Χεζμπολάχ, εντείνει τους φόβους για μια ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.

Ο Σουκρ θεωρήθηκε από το Ισραήλ υπεύθυνος για τον, πιθανότατα τυχαίο, βομβαρδισμό μιας παιδικής χαράς στο Μαϊντάλ Σαμς, στις 27 Ιουλίου. Ως αντίποινα, οι Ισραηλινοί τον εκτέλεσαν στη Βηρυτό, στο κέντρο της ηγεσίας της Χεζμπολάχ.

Στις δυτικές πρωτεύουσες, θεωρείται ότι ούτε η Ιερουσαλήμ ούτε η Τεχεράνη επιθυμούν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο. Πιστεύεται ότι το Ιράν θα επιτρέψει σε πελατειακές οργανώσεις του, όπως η Χαμάς και οι Χούθι στην Υεμένη, να συμμετάσχουν σε μάχες για να υποστηρίξουν τη Χεζμπολάχ, αλλά τελικά θα θυσιάσει οποιονδήποτε από αυτούς προκειμένου να αποφύγει μια άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ.

Ωστόσο, οι Times επισημαίνουν ότι υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία, κυρίως στην Ουάσιγκτον, σχετικά με το ένστικτο πολιτικής επιβίωσης του Μπένιαμιν Νετανιάχου και τους φανατικούς σιωνιστές που υποστηρίζουν την κυβέρνησή του, οι οποίοι επιθυμούν να αντιμετωπίσουν άμεσα τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Υποστηρίζουν ότι η Χαμάς και η Γάζα δεν είναι η κύρια απειλή για την ασφάλειά τους, παρά τη δυστυχία των δύο εκατομμυρίων κατοίκων της. Η κύρια απειλή, σύμφωνα με αυτούς, είναι η Χεζμπολάχ στον Λίβανο και ο τρόπος που η Τεχεράνη τη χρησιμοποιεί για να συνεχίσει τον ατέρμονο πόλεμο της κατά του Ισραήλ.

Ο Νετανιάχου πιστεύει ότι ήρθε η ώρα να επιλυθεί η κατάσταση στον Λίβανο και να αναγκαστεί το Ιράν να επιλέξει: είτε να υποχωρήσει είτε να έρθει σε άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ. Αυτή η άποψη δεν είναι ομόφωνη μεταξύ της πολιτικής ελίτ του Ισραήλ ή του λαού. Ωστόσο, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις έχουν ενσωματώσει αυτό το σενάριο στον στρατηγικό τους σχεδιασμό εδώ και καιρό, και πολλοί στρατιωτικοί πιστεύουν ότι μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, έχει έρθει η ώρα της Χεζμπολάχ.

Τα ενδεχόμενα της σύγκρουσης

Πόσο εύκολο ή απλό θα είναι, ωστόσο, αυτό; 

Στην τελευταία στρατιωτική αναμέτρηση του Ισραήλ με τη Χεζμπολάχ το 2006, το Ισραήλ είχε απειλήσει να «επιστρέψει το ρολόι του Λιβάνου 20 χρόνια πίσω» και να εξαλείψει οριστικά τη Χεζμπολάχ από τα σύνορά του. Ωστόσο, όταν η σύγκρουση ολοκληρώθηκε ένα μήνα αργότερα, αν και η Χεζμπολάχ είχε υποστεί σημαντικές απώλειες, οι μαχητές της παρέμειναν ενεργοί.

Σύμφωνα με τους Financial Times, μια νέα πλήρης σύγκρουση θα έφερνε αντιμέτωπο τον πιο προηγμένο στρατό της Μέσης Ανατολής, ο οποίος είναι εξοπλισμένος με σύγχρονα δυτικά όπλα, με τον πιο βαριά οπλισμένο μη κρατικό στρατό παγκοσμίως. Οι ικανότητες της Χεζμπολάχ, του Ισραήλ και του Ιράν έχουν εξελιχθεί σημαντικά από την τελευταία σύγκρουση πριν από 18 χρόνια, γεγονός που ενδέχεται να καθιστά την επόμενη αναμέτρηση ακόμη πιο καταστροφική.

Αυτός ο άξονας, ο οποίος περιλαμβάνει τους Χούθι αντάρτες της Υεμένης, τις πολιτοφυλακές στο Ιράκ και τη Συρία, καθώς και τη Χαμάς, «λειτουργεί και συντονίζεται με υπερεθνικό τρόπο, γεγονός που υποδηλώνει ότι ένας πόλεμος δεν θα περιοριστεί σε συγκεκριμένα γεωγραφικά όρια και θα έχει επιπτώσεις σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή», πρόσθεσε.

Το Ισραήλ είναι ανάμεσα στους καλύτερα εξοπλισμένους στρατούς παγκοσμίως, ακολουθώντας τα πρότυπα του ΝΑΤΟ και χρησιμοποιώντας οπλισμό που κατασκευάζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως τα μαχητικά αεροσκάφη F35, καθώς και προηγμένα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας και άλλον νέο εξοπλισμό. Επιπλέον, έχει αναπτύξει μια ισχυρή εγχώρια βιομηχανία όπλων που παράγει τα δικά του άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα, αντιαεροπορικά συστήματα, πυραύλους και drones.

Ωστόσο, η Χεζμπολάχ, που εδρεύει στον Λίβανο και σύμφωνα με αναλυτές διαθέτει 20.000 έως 40.000 μαχητές, έχει ενισχύσει σημαντικά τη δύναμή της σε σύγκριση με το 2006. Τώρα διαθέτει ένα πολύ πιο εκτενές και εξελιγμένο οπλοστάσιο πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, μεγάλο μέρος του οποίου προέρχεται από το Ιράν, δημιουργώντας μια στρατιωτική δύναμη που είναι σημαντικά ανώτερη από τη Χαμάς, με την οποία το Ισραήλ έχει εμπλακεί σε συγκρούσεις στη Γάζα για 10 μήνες.

Μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, η Χεζμπολάχ έχει αποστείλει μη επανδρωμένα αεροσκάφη παρακολούθησης σε βάθος στο Ισραήλ, τα οποία κατάφεραν να διεισδύσουν στην προηγμένη αεράμυνα της χώρας και να καταγράψουν εικόνες από στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Επιπλέον, η οργάνωση χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον Ιούνιο έναν πύραυλο εδάφους-αέρος που κατασκευάστηκε στο Ιράν, αναγκάζοντας τα ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη να αποσυρθούν.

Η Χεζμπολάχ διατηρεί μυστικότητα σχετικά με το οπλοστάσιό της, αλλά ισχυρίζεται ότι διαθέτει περίπου 100.000 μαχητές. Οι δυνάμεις της έχουν αποκτήσει εμπειρία στο πεδίο της μάχης, καθώς συμμετείχαν σε επιχειρήσεις μαζί με ρωσικές και ιρανικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στη Συρία που ξεκίνησε το 2011.

Το Ισραήλ είναι ο μεγαλύτερος αποδέκτης εξωτερικής βοήθειας από τις ΗΠΑ παγκοσμίως, με τη βοήθεια αυτή να παρέχεται κυρίως σε στρατιωτική μορφή. Η μακροχρόνια δέσμευση των ΗΠΑ να διατηρήσουν το λεγόμενο «ποιοτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα» του Ισραήλ εξασφαλίζει ότι το εβραϊκό κράτος διαθέτει τεχνολογικό πλεονέκτημα σε σχέση με τους γείτονές του. Αυτό σημαίνει ότι έχει πρόσβαση στα πιο προηγμένα αμερικανικά όπλα, συμπεριλαμβανομένων των μαχητικών αεροσκαφών F-35.

Το Ιράν, το οποίο βρίσκεται υπό αυστηρές κυρώσεις, δεν διαθέτει τα απαραίτητα συμβατικά όπλα για να εμπλακεί σε πόλεμο με το Ισραήλ. Παρ’ όλα αυτά, έχει αναπτύξει ολοένα και πιο προηγμένες τεχνολογίες πυραύλων και drones, εστιάζοντας σε ασύμμετρες στρατηγικές, κινητοποιώντας τους περιφερειακούς συμμάχους του και τη δύναμη των Φρουρών της Επανάστασης, που αριθμεί περίπου 120.000 άτομα. Σύμφωνα με το CSIS, το Ιράν κατέχει το «μεγαλύτερο και πιο ποικιλόμορφο πυραυλικό οπλοστάσιο» στη Μέση Ανατολή, το οποίο περιλαμβάνει χιλιάδες βαλλιστικούς και κρουζ πυραύλους, μερικοί από τους οποίους είναι ικανοί να πλήξουν το Ισραήλ και μέχρι τη νοτιοανατολική Ευρώπη.

Αυτή την εβδομάδα, το Ισραήλ δήλωσε ότι «τα αμυντικά του συστήματα είναι εξαιρετικά», προσθέτοντας ότι έχει «διεθνείς εταίρους που ενίσχυσαν τις δυνάμεις τους στην περιοχή για να μας υποστηρίξουν απέναντι στις απειλές». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, δήλωσε την Πέμπτη, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπένιαμιν Νετανιάχου, ότι η Ουάσιγκτον αναδιατάσσει στρατεύματα στη Μέση Ανατολή στο πλαίσιο των προσπαθειών της να προστατεύσει το Ισραήλ από πιθανές επιθέσεις του Ιράν ή των συμμάχων του.

Ωστόσο, καθώς οι εντάσεις κλιμακώνονται και οι κίνδυνοι μιας γενικευμένης σύγκρουσης αυξάνονται καθημερινά, όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, είτε άμεσα είτε έμμεσα, κινδυνεύουν να υποστούν σοβαρές συνέπειες.