Το κρίσιμο σύστημα ρευμάτων του Ατλαντικού οδηγείται σε κατάρρευση με κατατροφικές συνέπειες

Ένα ζωτικής σημασίας σύστημα των ρευμάτων του Ατλαντικού Ωκεανού που επηρεάζει τον καιρό σε όλο τον κόσμο θα μπορούσε να καταρρεύσει ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 2030, εκτιμούν οι επιστήμονες σε μια νέα μελέτη – μια καταστροφή πλανητικής κλίμακας που θα μεταμόρφωνε τον καιρό και το κλίμα.

Αρκετές μελέτες τα τελευταία χρόνια έχουν προτείνει ότι το κρίσιμο σύστημα -η Μεσημβρινή Ανατρεπτική Κυκλοφορία του Ατλαντικού, ή AMOC- θα μπορούσε να βρίσκεται σε πορεία κατάρρευσης, αποδυναμωμένο από τις θερμότερες θερμοκρασίες των ωκεανών και τη διαταραχή της αλμύρας που προκαλείται από την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή.

Αλλά η νέα έρευνα, η οποία έχει αξιολογηθεί από ομότιμους αλλά δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί σε περιοδικό, χρησιμοποιεί ένα μοντέλο τελευταίας τεχνολογίας για να εκτιμήσει πότε θα μπορούσε να καταρρεύσει, υποδεικνύοντας ότι η διακοπή θα μπορούσε να συμβεί μεταξύ 2037 και 2064. Αυτή η έρευνα δείχνει ότι είναι πιο πιθανό να καταρρεύσει μέχρι το 2050.

«Αυτό είναι πραγματικά ανησυχητικό» δήλωσε ο René van Westen, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης που συμμετείχε στην έρευνα. «Όλες οι αρνητικές παρενέργειες της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, θα συνεχίσουν να υφίστανται, όπως περισσότερα κύματα καύσωνα, περισσότερες ξηρασίες, περισσότερες πλημμύρες» δήλωσε στο CNN. «Στη συνέχεια, αν έχουμε επιπλέον μια κατάρρευση του AMOC … το κλίμα θα διαστρεβλωθεί ακόμη περισσότερο», πρόσθεσε.

Όπως ένας ιμάντας μεταφοράς, η AMOC τραβάει ζεστό επιφανειακό νερό από το νότιο ημισφαίριο και τους τροπικούς και το διανέμει στον ψυχρό Βόρειο Ατλαντικό. Το ψυχρότερο, αλμυρότερο νερό στη συνέχεια βυθίζεται και ρέει νότια. Ο μηχανισμός αυτός εμποδίζει τμήματα του νότιου ημισφαιρίου να υπερθερμανθούν και τμήματα του βόρειου ημισφαιρίου να κρυώσουν αφόρητα, ενώ παράλληλα διανέμει τα θρεπτικά συστατικά που διατηρούν τη ζωή στα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Οι επιπτώσεις μιας κατάρρευσης του AMOC θα άφηναν τμήματα του κόσμου αγνώριστα.

Στις δεκαετίες μετά την κατάρρευση, οι πάγοι της Αρκτικής θα άρχιζαν να σέρνονται νότια και μετά από 100 χρόνια θα έφταναν μέχρι τις νότιες ακτές της Αγγλίας. Η μέση θερμοκρασία της Ευρώπης θα έπεφτε κατακόρυφα, όπως και της Βόρειας Αμερικής – συμπεριλαμβανομένων και τμημάτων των ΗΠΑ.

Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου θα έβλεπε μια πλήρη αντιστροφή των εποχών του- η σημερινή ξηρή περίοδος θα γινόταν οι βροχεροί μήνες και το αντίστροφο. Μια κατάρρευση της AMOC «είναι ένας πραγματικά μεγάλος κίνδυνος που πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποφύγουμε» δήλωσε ο Stefan Rahmstorf, φυσικός ωκεανογράφος στο Πανεπιστήμιο του Πότσνταμ στη Γερμανία, ο οποίος δεν συμμετείχε στην τελευταία έρευνα.

Για να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους, οι επιστήμονες από την Ουτρέχτη χρησιμοποίησαν μοντέλα τελευταίας τεχνολογίας και για πρώτη φορά προσδιόρισαν μια περιοχή του Νότιου Ατλαντικού Ωκεανού ως το βέλτιστο μέρος για την παρακολούθηση των αλλαγών στην κυκλοφορία και τη χρήση παρατηρησιακών δεδομένων. Εκεί εξέτασαν τις θερμοκρασίες και την αλατότητα των ωκεανών για να επιβεβαιώσουν προηγούμενες προβλέψεις σχετικά με το πότε η AMOC μπορεί να φτάσει στο σημείο καμπής της.

Η έμφαση της ωκεάνιας έρευνας στο χρόνο της κατάρρευσης είναι μια σχετικά νέα εξέλιξη, δήλωσε ο Rahmstorf. Αλλά δείχνει πόσο έχει προχωρήσει η κατανόηση των επιστημόνων για την αποδυνάμωση της AMOC.

«Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, συζητούσαμε αν θα συνέβαινε καθόλου, ως ένα είδος κινδύνου χαμηλής πιθανότητας, υψηλού αντίκτυπου» δήλωσε ο Rahmstorf στο CNN. «Και τώρα φαίνεται πολύ πιο πιθανό από ό,τι πριν από λίγα χρόνια να συμβεί αυτό. Τώρα οι άνθρωποι αρχίζουν να πλησιάζουν στο πότε θα συμβεί» εξήγησε.

Ο Rahmstorf δήλωσε ότι πριν από πέντε περίπου χρόνια θα συμφωνούσε ότι μια κατάρρευση του AMOC αυτόν τον αιώνα ήταν απίθανη, αν και ακόμη και ένας κίνδυνος 10% εξακολουθεί να είναι απαράδεκτα υψηλός «για μια καταστροφική επίπτωση τέτοιου μεγέθους».

Με πληροφορίες από CNN