Δήλωση παρέμβασης της Τουρκίας στη δίκη κατά του Ισραήλ στη Χάγη

Η Τουρκία υπέβαλε επίσημα σήμερα, Τετάρτη, αίτηση στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για δήλωση παρέμβασης στην προσφυγή της Νότιας Αφρικής κατά του Ισραήλ βάσει της Σύμβασης για τη Γενοκτονία του 1948.

Η αίτηση της Τουρκίας επικαλείται τα άρθρα 1, 2 και 3 της Σύμβασης για την πρόληψη και την τιμωρία της γενοκτονίας, την οποία έχει υπογράψει και η ίδια, και τονίζει την ανάγκη λήψης μέτρων για τη διερεύνηση και τη δίωξη των πράξεων γενοκτονίας. H δήλωση παρέμβασης της ‘Αγκυρας έγινε από τη Νομική Επιτροπή της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης και βασίστηκε στο άρθρο 63 του Καταστατικού του Δικαστηρίου. Το συγκεκριμένο άρθρο ορίζει ότι «όταν η διαφορά αφορά την ερμηνεία συνθήκης, στην οποία είναι συμβαλλόμενα μέρη άλλα κράτη πλην των διαδίκων, ο γραμματέας τα ειδοποιεί αμέσως. Κάθε κράτος, που ειδοποιείται κατ’ αυτόν τον τρόπο, έχει το δικαίωμα να παρέμβει στη διαδικασία».

Εάν η αίτησή της γίνει δεκτή, η Τουρκία ως διάδικος στην υπόθεση θα πρέπει να καταθέσει τη θέση της επί της ουσίας της δίκης. Αυτή θα πρέπει να βασίζεται σε αδιάσειστα αποδεικτικά στοιχεία που να δείχνουν ότι το Ισραήλ έχει συγκεκριμένη πρόθεση να εξοντώσει τους Παλαιστίνιους στη Γάζα.

Μία από τις άμεσες συνέπειες της δήλωσης παρέμβασής είναι και το γεγονός ότι όποια απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου καθίσταται δεσμευτική και για την ίδια την Τουρκία. Ο διπλωματικός σύμβουλος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) της αξιωματική αντιπολίτευσης, Ναμίκ Ταν, πρώην πρεσβευτής της Τουρκίας στην Ουάσινγκτον και από τους πλέον έμπειρους Τούρκους διπλωμάτες έκανε μία ανάρτηση και σχολιάζοντας την εξωτερική πολιτική του Χακάν Φιντάν εφιστά την προσοχή, μεταξύ άλλων, ότι η Τουρκία με την παρέμβασή της στην υπόθεση Νοτίου Αφρικής κατά Ισραήλ για γενοκτονία κινδυνεύει να αυτοπαγιδευτεί, υπονοώντας ότι θα δημιουργηθεί δεσμευτικό δεδικασμένο εις βάρος της ίδιας της Τουρκίας.

Το απόσπασμα της ανάρτησης του Ναμίκ Ταν έχει ως εξής: «Η διπλωματία είναι να μη χάνεις από τα μάτια σου τις παγίδες του διεθνούς δικαίου. Για παράδειγμα, όταν παρεμβαίνουμε κατά του Ισραήλ στην υπόθεση γενοκτονίας, είναι σημαντικό να έχουμε επίγνωση των πιθανών συνεπειών για την Τουρκία βάσει του άρθρου 63/1 του Καταστατικού του Διεθνούς Δικαστηρίου».

Εκτός από την Τουρκία, παρέμβαση στην υπόθεση έχουν ζητήσει μέχρι στιγμής η Νικαράγουα, η Κολομβία, η Λιβύη, το Μεξικό, η Παλαιστινιακή Αρχή και η Ισπανία. Το Δικαστήριο δεν έχει ακόμη αποφασίσει για καμία προσφυγή.

Μετά την υποβολή της αίτησης της Τουρκίας για παρέμβαση στην υπόθεση γενοκτονίας κατά του Ισραήλ, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ ανέφερε: «Μόλις υποβάλαμε την αίτησή μας για παρέμβαση στην υπόθεση γενοκτονίας κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο. Ενθαρρυμένο από την ατιμωρησία των εγκλημάτων του, το Ισραήλ σκοτώνει κάθε μέρα όλο και περισσότερους αθώους Παλαιστίνιους. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να κάνει το χρέος της για να σταματήσει τη γενοκτονία και να ασκήσει την απαραίτητη πίεση στο Ισραήλ και τους υποστηρικτές του. Η Τουρκία θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση».

Η Νότια Αφρική προσέφυγε κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο για παραβίαση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) του 1948 για την πρόληψη και την τιμωρία της γενοκτονίας στις 29 Δεκεμβρίου του 2023.

Το Δικαστήριο με προσωρινή απόφασή του ζήτησε το Ισραήλ να λάβει όλα τα μέτρα που έχει στη διάθεσή του για να αποτρέψει τη διάπραξη των πράξεων που ορίζονται στο άρθρο 2 της Σύμβασης. Στις 24 Μαΐου 2024, το Δικαστήριο έκρινε ότι τα μέτρα που είχε διατάξει προηγουμένως δεν ήταν επαρκή και εξέδωσε νέα προσωρινή διαταγή για να σταματήσει αμέσως το Ισραήλ τις στρατιωτικές επιθέσεις του στη Ράφα και να διατηρήσει το συνοριακό πέρασμα της Ράφα ανοιχτό για την απρόσκοπτη προώθηση ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Το δικαστήριο έχει δώσει προθεσμία στη Νότια Αφρική να υποβάλει τις θέσεις της επί της υπόθεσης στις 28 Οκτωβρίου 2024 και όρισε αντίστοιχα προθεσμία στο Ισραήλ για να απαντήσει στις 28 Ιουλίου 2025. Εκτιμάται ότι η όλη διαδικασία θα μπορούσε να διαρκέσει 4-5 χρόνια.