Ενέργεια: Γεωπολιτικοί κίνδυνοι απειλούν την αποκλιμάκωση των τιμών στο ρεύμα

Τα σενάρια που θέλουν τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα και το επόμενο διάστημα φουντώνει εκ νέου η χθεσινή εκτίναξη του TTF, η οποία έφτασε τα 38,5 ευρώ ανά μεγαβατώρα, αυξημένη μέσα σε ένα 24ωρο κατά 5,6%.

Την ώρα που οι διεθνείς αγορές παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα τα γεγονότα στην Μέση Ανατολή, περιμένοντας τα αντίποινα του Ιράν στην δολοφονία Χανίγια χωρίς να μπορούν να προβλέψουν την διάρκεια και την ένταση της κρίσης, οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες γίνονται ξανά η «πυξίδα» των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και εγείρουν ανησυχία για την πορεία των τιμών όλο τον Αύγουστο αλλά και για τον Σεπτέμβριο.

Την άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο συναλλαγών που «χτύπησε» την υψηλότερη τιμή κατά την φετινή περίοδο, πυροδότησε χθες η ουκρανική επίθεση στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ, η οποία θεωρείται απειλή για το μετρητικό σταθμό Σούντζα, που αποτελεί το σημείο διέλευσης και την βασική εναπομένουσα σύνδεση που μεταφέρει φυσικό αέριο από τον ρωσικό αγωγό προς την ΕΕ. Παρά τις τακτικές συμπλοκές στα σύνορα των δύο χωρών, αυτή τη φορά η Ουκρανία έστειλε μια πιο ισχυρή δύναμη που διείσδυσε σε βάθος αρκετών χιλιομέτρων, προκαλώντας ανησυχία στην αγορά.

Αν και το ρωσικό φυσικό αέριο συνεχίζει να μεταφέρεται ομαλά μέσω της Ουκρανίας σε Ευρωπαίους πελάτες, όπως ανακοίνωσε χθες ο Ουκρανικός διαχειριστής, υπάρχει προβληματισμός σχετικά με το πως θα εξελιχθεί η κατάσταση τις επόμενες μέρες, προσθέτοντας μια νέα, ακόμη πιο άμεση απειλή στον ομαλό εφοδιασμό της Ευρώπης. Μια διακοπή των ροών θα μπορούσε να προκαλέσει νέα άνοδο των τιμών.

Σήμερα 8 Αυγούστου η μέση τιμή χονδρεμπορικής στην ελληνική αγορά διαμορφώθηκε στα υψηλά των 129,33 ευρώ/μεγαβατώρα, με τη μέγιστη τιμή να φτάνει στα 338,47 ευρώ τις βραδινές ώρες. Η Ελλάδα είναι και σήμερα η τρίτη πιο ακριβή χώρα μετά την Ιταλία και την Μάλτα και πολύ ακριβότερη από την τιμή της Γαλλίας (31 ευρώ/μεγαβατώρα) του Βελγίου (66,39 ευρώ/μεγαβατώρα) και της Γερμανίας (93,15 ευρώ/μεγαβατώρα). Στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής την πρώτη θέση κατέχει το φυσικό αέριο με μερίδιο 38,57%. Ακολουθούν οι ΑΠΕ με 34%, οι εισαγωγές με 10,57%, ο λιγνίτης με 6,3% και τα υδροηλεκτρικά με 5,7%.

Οι άμυνες του ΥΠΕΝ

Τη γεωπολιτική αναταραχή παρακολουθεί από κοντά και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έτοιμο να κατασβέσει μια νέα αναζωπύρωση τιμών. Το ΥΠΕΝ αποφάσισε να αναθεωρήσει τον αρχικό σχεδιασμό για την επιβολή έκτακτου τέλους στην κατανάλωση φυσικού αερίου για τους ηλεκτροπαραγωγούς. Έτσι ο φόρος των 10 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα που επιβλήθηκε, θα έχει διάρκεια έως και 3 μήνες, γεγονός που καταδεικνύει την προσπάθεια της κυβέρνησης να δημιουργήσει έναν αμυντικό μηχανισμό σε περίπτωση που κριθεί σκόπιμο από τις εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και χρειαστεί ένας δεύτερος γύρος επιδοτήσεων από Σεπτέμβριο. Για το ενδεχόμενο αυτό μίλησε τις προηγούμενες μέρες και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης λέγοντας ότι η κυβέρνηση όπου χρειαστεί έχει δείξει ότι παρεμβαίνει.

Στο θέμα των τιμών επανήλθε το Σαββατοκύριακο με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο Πρωθυπουργός, λέγοντας ότι η κυβέρνηση θα δώσει μάχη στις Βρυξέλλες για το θέμα των ανατιμήσεων στο ρεύμα, το οποίο, όπως σημείωσε, προκαλείται σε μεγάλο βαθμό από ατέλειες στην ευρωπαϊκή κοινή αγορά ενέργειας. Σχετικά μάλιστα με τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος σημείωσε ότι είναι ο τρόπος που θα αντιμετωπίζονται κάθε φορά υπέρμετρες διακυμάνσεις στις τιμές ενέργειας που προκαλούνται στις ξένες αγορές και επηρεάζουν και τη χώρα μας. Τόνισε επίσης ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να ανεχθεί “ουρανοκατέβατα κέρδη” που καταλήγουν στις τσέπες επιχειρήσεων και ανεβάζουν τεχνητά τους λογαριασμούς ενέργειας των καταναλωτών.

Ανησυχία και στους ηλεκτροπαραγωγούς

Με βάση την κατανάλωση που θα κάνουν οι μονάδες φυσικού αέριου των ηλεκτροπαραγωγών για τον Αύγουστο προβλέπεται ότι η συγκέντρωση των εσόδων που θα αξιοποιηθούν για τις επιδοτήσεις των νοικοκυριών θα προσεγγίσουν τα 30 εκατ. ευρώ, υπολογίζοντας την περσινή αντίστοιχη κατανάλωση που δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί αισθητά φέτος. Από το ποσό αυτό θα διατεθεί ένα μέρος για τις επιδοτήσεις του τρέχοντος μηνός και τα υπόλοιπα θα μείνουν για να καλύψουν μελλοντικές ανάγκες. Άλλωστε με την νεότερη νομοθετική ρύθμιση η ισχύς του μέτρου παρατείνεται και με αφετηρία τον Αύγουστο μπορεί να καλύψει δυνητικά έως και τον Οκτώβριο.

Την ίδια στιγμή προβληματισμοί για την πορεία των τιμών του φυσικού αερίου διατυπώνονται και από τον κλάδο των ηλεκτροπαραγωγών. Αφενός λόγω της ανεξέλεγκτης κρίσης στην Μέση Ανατολή και από χθες και στα σύνορα Ουκρανίας -Ρωσίας, εστίες σύγκρουσης που καλλιεργούν ανατιμητικό κλίμα και δίνουν σήματα ανόδου στο TTF, αφετέρου λόγω του έκτακτου τέλους που επιβαρύνει τις μονάδες φυσικού αερίου.

Ο νέος φόρος εκτιμάται ότι θα ανεβάσει το μεταβλητό κόστος των μονάδων, το οποίο στο τέλος της μέρας θα περάσει στην χονδρική τιμή και από εκεί ως αλυσίδα θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές όπως έγινε και κατά την προηγούμενη περίοδο της ενεργειακής κρίσης που εφαρμόστηκε το μέτρο.

Πηγή: Μαριάννα Τζανέ