Τι προβλέπει η «πρόταση-γέφυρα» των ΗΠΑ για τη συμφωνία στη Γάζα

Με τις συνομιλίες για την προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης των ομήρων να κορυφώνονται την επόμενη εβδομάδα στο Κάιρο οι ΗΠΑ έχουν σχεδιάσει μία πρόταση προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς.

Μάλιστα τα ισραηλινά ΜΜΕ επικαλούμενα αξιωματούχους που δεν θέλησαν να κατονομαστούν και γνωρίζουν τις συνομιλίες, έχουν αρχίσει να αναφέρονται στο περιεχόμενο αυτής της «πρότασης-γέφυρα» των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το Κανάλι 12 η αμερικανική «πρόταση-γέφυρα» έχει σχεδιαστεί για να επιτρέψει την οριστικοποίηση μιας συμφωνίας απελευθέρωσης των ομήρων ως προτεραιότητα σε σχέση με μία συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.

Η συγκεκριμένη πρόταση φέρεται να απορρίπτει κάποιες αξιώσεις του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ειδικότερα, δεν προβλέπει τη συνεχή ισραηλινή παρουσία κατά μήκος των συνόρων Γάζας-Αιγύπτου, ούτε έναν μηχανισμό στο κέντρο της Γάζας προκειμένου να αποτραπεί η επιστροφή των ένοπλων δυνάμεων της Χαμάς στο βόρειο τμήμα του παλαιστινιακού θύλακα.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα μόνο εφόσον το Ισραήλ και οι ΗΠΑ μπορέσουν να συμφωνήσουν σε αυτά τα δύο βασικά ζητήματα, η Αίγυπτος και το Κατάρ θα πιέσουν τη Χαμάς να δεχτεί τη συμφωνία.

Η Χαμάς έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα πει το «ναι» σε μια συμφωνία που θα ικανοποιεί αυτά τα δύο ισραηλινά αιτήματα, σημειώνει ακόμα το δημοσίευμα.

Το τηλεοπτικό ρεπορτάζ πρόσθεσε ότι ο Νετανιάχου, ο οποίος έχει επανειλημμένα επιμείνει σε αυτά τα δύο αιτήματα τις τελευταίες εβδομάδες, αναμένεται να πραγματοποιήσει μια συζήτηση με τους διαπραγματευτές και τους επικεφαλής ασφαλείας του Ισραήλ πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα.

Προβλέπεται επίσης να έχει συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, ο οποίος αναμένεται σήμερα, Κυριακή στο Ισραήλ.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το βράδυ του Σαββάτου, το γραφείο του Νετανιάχου ανέφερε ότι οι διαπραγματευτές του Ισραήλ τον ενημέρωσαν για τις συνομιλίες και «εξέφρασαν συγκρατημένη αισιοδοξία σχετικά με την πιθανότητα προώθησης μιας συμφωνίας».

Είπε ότι η νέα αμερικανική πρόταση, η οποία διαβιβάστηκε στο Ισραήλ και στη Χαμάς την Παρασκευή στο τέλος διήμερων συνομιλιών μεταξύ του Ισραήλ και των διαμεσολαβητών στη Ντόχα, «περιέχει στοιχεία που είναι αποδεκτά από το Ισραήλ».

«Πρέπει να ελπίζουμε ότι η μεγάλη πίεση που ασκείται στη Χαμάς από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους διαμεσολαβητές θα οδηγήσει στην άρση της αντίθεσής της στην αμερικανική πρόταση και θα επιτρέψει μια σημαντική πρόοδο στις επαφές», προστίθεται στην ανακοίνωση.

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει προηγουμένως ότι η επιστροφή των ένοπλων δυνάμεων της Χαμάς στη βόρεια Γάζα – μέσω του διαδρόμου Νετζαρίμ που έχουν δημιουργήσει οι Ένοπλες Δυνάμεις του Ισραήλ (IDF) και χωρίζει το βόρειο από το νότιο τμήμα της Λωρίδας – θα αποτελούσε παραβίαση της συμφωνίας.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Walla News, οι διαμεσολαβητές έχουν τώρα προτείνει μια ρήτρα που δίνει στο Ισραήλ το δικαίωμα να επαναλάβει τις στρατιωτικές εχθροπραξίες εναντίον της Χαμάς, εάν μεταφερθούν όπλα στη βόρεια Γάζα. (Οι IDF θα έπρεπε να αποσυρθούν από την περιοχή Νετζάριμ στην πρώτη φάση της συμφωνίας).

Ισραηλινές και άλλες πηγές δήλωσαν ότι οι επικεφαλής ασφαλείας του Ισραήλ πιστεύουν ότι η απόσυρση από τον διάδρομο της Φιλαδέλφειας κατά μήκος των συνόρων της Γάζας για τις έξι εβδομάδες της πρώτης φάσης της συμφωνίας, δεν θα επέτρεπε στη Χαμάς να επανεξοπλιστεί σημαντικά και ότι ορισμένες απροσδιόριστες διαδικασίες κατά μήκος των συνόρων θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν μια ισραηλινή απόσυρση από τη συνοριακή περιοχή.

Το ισραηλινό Κανάλι 13, επικαλούμενο αιγυπτιακές πηγές, δήλωσε ότι το Ισραήλ και η Αίγυπτος εργάζονται πάνω σε μια ρύθμιση όσον αφορά τον διάδρομο Φιλαδέλφειας και το συνοριακό πέρασμα της Ράφα.

Οι ΗΠΑ, υποστηριζόμενες από τους άλλους διαμεσολαβητές, το Κατάρ και την Αίγυπτο, μετέφεραν την «πρόταση-γέφυρα» στο Ισραήλ και τη Χαμάς στο τέλος της συνόδου κορυφής στη Ντόχα. Το Ισραήλ και οι διαμεσολαβητές συμμετείχαν στη σύνοδο κορυφής, ενώ οι αξιωματούχοι της Χαμάς στη Ντόχα ενημερώθηκαν για την πρόοδο των συνομιλιών εκεί, αλλά δεν συμμετείχαν άμεσα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, άλλη μια τέτοια σύνοδος κορυφής έχει προγραμματιστεί προσωρινά, αυτή τη φορά για το Κάιρο, την Τετάρτη ή την Πέμπτη. Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι στοχεύουν να οριστικοποιήσουν την πολυπόθητη συμφωνία μέχρι το τέλος της ερχόμενης εβδομάδας.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν και άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει συγκρατημένη αισιοδοξία για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων, τονίζοντας παράλληλα ότι τα εμπόδια παραμένουν. Αξιωματούχοι της Χαμάς έχουν δηλώσει ότι αντιτίθενται στις τελευταίες διατυπώσεις, με πηγές να δηλώνουν την Παρασκευή ότι η ομάδα επιμένει σε μόνιμη κατάπαυση του πυρός, πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα, επιστροφή των εκτοπισμένων κατοίκων της Γάζας και ανταλλαγή ομήρων-κρατουμένων.

Ισραηλινός αξιωματούχος με γνώση των διαπραγματεύσεων δήλωσε στο Walla ότι η Χαμάς είναι πιθανό να απορρίψει την τελευταία πρόταση, θεωρώντας ότι αντικατοπτρίζει σε γενικές γραμμές τις θέσεις του Ισραήλ.

Ο Νετανιάχου επέμεινε ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να ικανοποιεί και τους δύο βασικούς πολεμικούς στόχους του Ισραήλ – την επιστροφή όλων των ομήρων και την καταστροφή της Χαμάς. Έχει αρνηθεί ότι η ισραηλινή πρόταση της 27ης Μαΐου στην οποία βασίζονται οι εν εξελίξει συνομιλίες προβλέπει μόνιμη κατάπαυση του πυρός, παρόλο που το δημοσιευμένο κείμενο δείχνει ότι το κάνει.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του καναλιού 12 του Σαββάτου, η «πρόταση-γέφυρα» καλύπτει πολλά πολύ συγκεκριμένα ζητήματα σχετικά με τη συμφωνία. Μεταξύ αυτών, διευκρινίζει πόσοι ζωντανοί Ισραηλινοί όμηροι θα απελευθερωθούν στην πρώτη, εξάμηνη φάση της συμφωνίας- προηγουμένως είχε αναφερθεί ευρέως ότι θα απελευθερωθούν περίπου 30 γυναίκες, ηλικιωμένοι και άρρωστοι όμηροι. Τα ονόματα σχεδόν όλων αυτών των ομήρων έχουν επίσης καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό, αναφέρει η έκθεση.

Η πρόταση καθορίζει επίσης τη σειρά με την οποία θα απελευθερωθούν οι όμηροι, με τις γυναίκες -συμπεριλαμβανομένων των γυναικών στρατιωτών- να απελευθερώνονται πρώτες.

Η πρόταση αντικατοπτρίζει επίσης πρόοδο σχετικά με το ποιοι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι ασφαλείας θα απελευθερωθούν σε αντάλλαγμα για τους ομήρους.

Το τηλεοπτικό ρεπορτάζ του καναλιού 12 ανέφερε ότι ο Ισραηλινόαιθιοπας, Αβέρα Μενγκίστου και ο Βεδουίνος Ισραηλινός Χισάμ αλ- Σαγιέντ, πολίτες που κρατούνται στη Γάζα την τελευταία δεκαετία, θα απελευθερωθούν επίσης στην πρώτη φάση της συμφωνίας.

Σε αντάλλαγμα, 47 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι ασφαλείας, που απελευθερώθηκαν στη συμφωνία του 2011 για την εξασφάλιση της ελευθερίας του απαχθέντος Ισραηλινού στρατιώτη Γκιλάντ Σαλίτ, οι οποίοι έκτοτε κρατούνται εκ νέου, θα απελευθερωθούν στο πλαίσιο της συμφωνίας. Στην έκθεση τονίζεται, ωστόσο, ότι τα στοιχεία αυτά της «πρότασης-γέφυρα» έχουν συμφωνηθεί από το Ισραήλ και τους μεσολαβητές – αλλά όχι από τη Χαμάς.

Το ρεπορτάζ του Walla επικαλέστηκε επίσης έναν Ισραηλινό αξιωματούχο που δήλωσε ότι η ομολογημένη αισιοδοξία των ΗΠΑ, είχε τουλάχιστον εν μέρει ως στόχο να πείσει το Ιράν να καθυστερήσει την απειλούμενη επίθεση εκδίκησης κατά του Ισραήλ για τη δολοφονία στην Τεχεράνη στις 31 Ιουλίου του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια, μια δολοφονία για την οποία κατηγορεί το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ πίεζαν επίσης τη λιβανέζικη οργάνωση Χεζμπολάχ να μην επιτεθεί στο Ισραήλ μετά τη δολοφονία του στρατιωτικού της αρχηγού Φουάντ Σουκρ από τις IDF στη Βηρυτό.

Ομοίως, μια ξένη πηγή που συμμετέχει στις συνομιλίες δήλωσε στο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό ισραηλινό δίκτυο Kan ότι «οι διαμεσολαβητές συνεχίζουν να συνομιλούν με το Ιράν και τη Χεζμπολάχ και τους ενθαρρύνουν να μην κλιμακώσουν την κατάσταση».

Η ίδια πηγή φέρεται να εξέφρασε «πολύ συγκρατημένη αισιοδοξία» ότι μια συμφωνία θα μπορούσε να συναφθεί πριν από τη σύνοδο κορυφής του Καΐρου το επόμενο Σαββατοκύριακο.

Η υπό διαπραγμάτευση συμφωνία για ομήρους έναντι εκεχειρίας βασίζεται στην ισραηλινή πρόταση της 27ης Μαΐου, την οποία ο Μπάιντεν περιέγραψε σε ομιλία του στις 31 Μαΐου. Το Ισραήλ έχει έκτοτε προσθέσει «διευκρινίσεις» στις διαπραγματευτικές του θέσεις.