Η Τουρκία επεκτείνει τη στρατιωτική της παρουσία στο Κατάρ που της «μαθαίνει τα Rafale»

Ο διοικητής της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, στρατηγός Ζίγια Τζεμάλ Καντιόγλου, πραγματοποίησε την πρώτη πτήση με τον υποστράτηγο Τζασίμ Μοχάμεντ Άχμεντ Αλ-Μανάι, διοικητή της Πολεμικής Αεροπορίας του Κατάρ .

Στις 30 Ιουλίου 2024 έξι μαχητικά αεροσκάφη F-16 που ανήκουν στην τουρκική Πολεμική Αεροπορία αναπτύχθηκαν μόνιμα στο Κατάρ. Με την άφιξη των F-16 αυξήθηκε σημαντικά η παρουσία των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στους στρατώνες Tariq bin Ziyad, όπου εδρεύει η Κοινή Συνδυασμένη Διοίκηση Τουρκίας-Κατάρ. Η Πολεμική Αεροπορία του Κατάρ έχει διαθέσει μαχητικά αεροσκάφη Rafale στην κοινή μοίρα.

Από το 2021 η Ελλάδα επιχειρεί με γαλλικά αεροσκάφη Rafale και δίνει νέες παραγγελίες για την επέκταση του στόλου της. Η εξέλιξη αυτή ώθησε την Τουρκία να ζητήσει βοήθεια για την απόκτηση επιχειρησιακής εμπειρίας έναντι αυτών των προηγμένων αεροσκαφών. Για να αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα, υπογράφηκε στρατιωτική συμφωνία μεταξύ της Τουρκίας και του Κατάρ τον Μάρτιο του 2021. Σύμφωνα με τη συμφωνία αυτή, 36 μαχητικά αεροσκάφη του Κατάρ και 250 άτομα προσωπικό σταθμεύουν στην Τουρκία υπό τη δικαιοδοσία του τουρκικού Γενικού Επιτελείου.

Βίντεο που κυκλοφόρησε από το τουρκικό υπουργείο Άμυνας και παρουσιάζει την επίσκεψη του διοικητή της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας:

Με την ενσωμάτωση των αεροσκαφών Rafale σε κοινές ασκήσεις και εκπαιδευτικές επιχειρήσεις, η τουρκική Πολεμική Αεροπορία θα ενισχύσει την επάρκεια και την τακτική κατανόηση αυτών των προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών. Η ρύθμιση αυτή όχι μόνο ενισχύει τους στρατιωτικούς δεσμούς Τουρκίας-Κατάρ, αλλά παρέχει επίσης στην Τουρκία πολύτιμη εμπειρία στην αντιμετώπιση και την επιχείρηση μαζί με τα αεροσκάφη Rafale, τα οποία αποτελούν βασικό πλεονέκτημα στην αμυντική στρατηγική της Ελλάδας.

Εκτός από την πολεμική αεροπορία, το τουρκικό ναυτικό έχει επίσης αυξήσει την παρουσία του στο Κατάρ. Στις 26 Ιουλίου το ναυτικό απέστειλε δύο περιπολικά πλοία, το TCG Kuşadası και το TCG Kumkale, στο Κατάρ στο πλαίσιο της Κοινής Συνδυασμένης Διοίκησης Τουρκίας-Κατάρ.

Από το 2015 η Τουρκία έχει αναπτύξει χερσαίες δυνάμεις στο Κατάρ. Το 2017, η τουρκική Διοίκηση χερσαίων συνιστωσών μετονομάστηκε σε Κοινή Συνδυασμένη Διοίκηση Τουρκίας-Κατάρ. Από την ίδρυσή της, η εν λόγω διοίκηση εποπτεύει μια τουρκική στρατιωτική βάση στο Κατάρ, η οποία στεγάζει σήμερα περίπου 3.000 στρατιώτες.

Το τουρκικό Υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι η ανάπτυξη ναυτικών και αεροπορικών μέσων στο Κατάρ είναι σύμφωνη με τις διμερείς συμφωνίες, με στόχο την ενίσχυση των κοινών ασκήσεων και των συμβουλευτικών δραστηριοτήτων.

Ωστόσο, η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο Κατάρ δημιουργήθηκε με στόχο να συμβάλει στην άμυνα του μικρού κράτους του Κόλπου. Το 2017, όταν το Κατάρ αντιμετώπισε διπλωματική κρίση με τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και την Αίγυπτο, η Τουρκία αύξησε τη στρατιωτική της παρουσία στο Κατάρ για να υποστηρίξει την ασφάλεια του έθνους. Αυτές οι χώρες του Κόλπου απαίτησαν αργότερα να αποχωρήσουν τα τουρκικά στρατεύματα από το Κατάρ στο πλαίσιο των προσπαθειών τους να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με τη Ντόχα. Με την πάροδο του χρόνου η Τουρκία εργάστηκε για τη βελτίωση των σχέσεών της με τη Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, το Μπαχρέιν και την Αίγυπτο και το ζήτημα της στρατιωτικής βάσης έχει έκτοτε καταστεί λιγότερο σημαντικό.

Για να υποστηρίξει τα μέτρα ασφαλείας κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου του 2022, η Τουρκία έστειλε αστυνομική δύναμη 3.250 αστυνομικών στη Ντόχα, συμπεριλαμβανομένων μελών της επίλεκτης μονάδας ειδικών επιχειρήσεων.

Το Κατάρ και η Τουρκία έχουν στενή συνεργασία τα τελευταία χρόνια. Κύκλοι της τουρκικής αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο εμίρης του Κατάρ σεΐχης Ταμίμ μπιν Χαμάντ Αλ Θάνι είναι στην πραγματικότητα επιχειρηματικοί εταίροι. Οι επικριτές ισχυρίζονται συχνά ότι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες των εργοστασίων και των εταιρειών στην Τουρκία που έχουν αγοράσει πρόσφατα Καταριανοί επιχειρηματίες είναι η οικογένεια Ερντογάν.

Το 2020 ο πρόεδρος Ερντογάν χαρακτήρισε την κριτική για τις διμερείς οικονομικές συμφωνίες που παρέχουν προνόμια στο Κατάρ ως φασισμό, δηλώνοντας: «Όταν ο επενδυτής είναι Αμερικανός ή Βρετανός, δεν υπάρχει καμία κατακραυγή, αλλά όταν ο επενδυτής είναι Καταριανός, εξαπολύουν μοχθηρές επιθέσεις».

Η πώληση του εργοστασίου τεθωρακισμένων οχημάτων BMC σε εταίρους από το Κατάρ σε σημαντικά μειωμένη τιμή το 2014, στην οποία συμμετείχαν επιχειρηματίες που πρόσκεινται στον Ερντογάν, είχε αποτελέσει μείζον θέμα συζήτησης στην Τουρκία. Οι ισχυρισμοί της αντιπολίτευσης ανέφεραν ότι μόνο η αξία της γης του εργοστασίου ξεπερνούσε τη συνολική τιμή πώλησης.

Πηγή: Nordic Monitor, militaire