Η θεϊκή Αντζελίνα… Κάλλας

Μετά το «El Conde» (μια μαύρη κωμωδία για τον Αουγούστο Πινοσέτ) ο Πάμπλο Λαραΐν επέλεξε να εστιάσει σε αυτό που ξέρει να κάνει καλύτερα, δηλαδή να συνθέτει με εξαιρετική μαεστρία τα πορτρέτα γυναικών που παλεύουν με μια μοίρα η οποία, εν τέλει, τις συνθλίβει. Την αρχή την έκανε με την Τζάκι Κένεντι, ακολούθησε η Νταϊάνα Σπένσερ, ενώ φέτος ήταν η σειρά της Μαρίας Κάλλας. Οπως στις δύο προηγούμενες ταινίες, για την Τζάκι και την Νταϊάνα, έτσι και στη «Μαρία» ο χιλιανός σκηνοθέτης επικεντρώνεται σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα της κορυφαίας σοπράνο, συγκεκριμένα στην τελευταία εβδομάδα της ζωής της, η οποία τερματίστηκε στο Παρίσι τον Σεπτέμβριο του 1977, όταν η Μαρία Κάλλας ήταν μόλις 53 ετών.

Το πεδίο δράσης, ωστόσο, διευρύνουν καταρχάς το βάρος των αναμνήσεων της Κάλλας (από τη μητέρα της που την «πουλούσε», μαζί με την αδελφή της, στους Γερμανούς την περίοδο της κατοχής, και από τον απόλυτο, μοιραίο έρωτά της για τον Αριστοτέλη Ωνάση), αλλά και οι άριες που την έκαναν διάσημη σε όλον τον κόσμο.

Οσον αφορά την ηθοποιό που υποδύεται τη Μαρία Κάλλας, την Αντζελίνα Τζολί, από τις πρώτες κιόλας σκηνές στις οποίες τραγουδάει το «Ave Maria» από τον «Οθέλλο» του Τζουζέπε Βέρντι, «σταματάς να σκέφτεσαι αυτό που αναρωτιόσουν πριν δεις την ταινία (θα τα καταφέρει;) και σε κυριεύει η εξαιρετική της ερμηνεία», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πάολο Μερεγκέτι, κριτικός κινηματογράφου της Corriere della Sera.

Η Αντζελίνα Τζολί δεν μιμείται την Μαρία Κάλλας αλλά είναι απόλυτα πειστική στον ρόλο της, και όχι μόνο επειδή τραγουδά και αυτή στην ταινία, αλλά γιατί με τη δική της φωνή καταφέρνει να αναδείξει την προσπάθεια που απαιτεί το τραγούδι. «Αναδύεται έτσι το πορτρέτο μιας γυναίκας που ζει μόνο για την όπερα και που καταλήγει να συγχέει την πραγματικότητα με τις αναμνήσεις, σε μια απελπισμένη προσπάθεια να απαλύνει τις πληγές που φέρει μέσα της», σύμφωνα με τον ιταλό κριτικό. Μετά από την πρεμιέρα της ταινίας (την Πέμπτη) στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, η Αντζελίνα Τζολί έζησε την απόλυτη αποθέωση, καθώς το κοινό τη χειροκροτούσε όρθιο επί οκτώ ολόκληρα λεπτά, με την ηθοποιό να μην καταφέρνει να συγκρατήσει τα δάκρυά της.

Συνομιλώντας πριν από την προβολή της «Μαρίας» με τον Βαλέριο Καπέλι, έναν από τους απεσταλμένους της Corriere στο περίφημο Φεστιβάλ της Γαληνοτάτης, η Τζολί εξήγησε ότι τα κατάφερε «σκεπτόμενη στα γυρίσματα τα παιδιά μου. Δίχως αυτά δύσκολα θα είχα πετύχει ισορροπία και αρμονία». Ερωτηθείσα τι κοινά έχει με τη θρυλική, ή μάλλον «θεϊκή», ελληνίδα αοιδό, σημείωσε πως «υπάρχουν πράγματα που δεν θα πω. Αλλά αυτό που αισθάνομαι πως μοιράζομαι μαζί της είναι, παραδόξως, το πιο ευαίσθητο κομμάτι μου, η ευαλωτότητα».

Οσο για την ερμηνεία της, η Τζολί έκανε λόγο για μεγάλη ευθύνη: «Ο μεγαλύτερος φόβος μου θα ήταν να απογοητεύσω αυτούς που πάντα αγαπούσαν εκείνη, την κληρονομιά της, τη μνήμη της. Οπως ο Παβαρότι, έτσι και η Κάλλας επιδίωξε να φέρει την όπερα σε όλους – και όχι μόνο στις ελίτ. Στην αρχή ήμουν πολύ νευρική, έτρεμα. Ο Πάμπλο Λαραΐν είναι απαιτητικός και τον ρωτούσα συνέχεια εάν επρόκειτο για μιούζικαλ.

«Μελέτησα την τέχνη της φωνητικής μουσικής για επτά μήνες, έκανα πρόβες σε ένα μικρό δωμάτιο –τα παιδιά μου έκλειναν τις πόρτες– και μετά στη Σκάλα. Τραγούδησα μπροστά σε εκατοντάδες κόσμο. Ομως στην ταινία η φωνή είναι της Μαρίας. Το ζήτημα ήταν ο τέλειος συγχρονισμός μεταξύ εικόνων και ήχου. Το να μάθω να τραγουδώ ήταν ένα είδος θεραπείας, που αφορούσε καταρχάς το συναίσθημα κι έπειτα την τεχνική, ούτως ώστε να καταλάβω ποια ήταν πραγματικά η Μαρία».

Ποια ήταν, λοιπόν, η Μαρία Κάλλας; «Δεν υπήρξε ποτέ θύμα. Ηταν ταπεινή και σοφιστικέ, αναζητούσε την τελειότητα στη σκηνή. Η ζωή της ήταν μια περίληψη των τραγικών ηρωίδων που υποδυόταν, τις έκανε κτήμα της , τις ενσάρκωνε» είπε η Αντζελίνα Τζολί. «Πέθανε μόνη της, συνοδευόμενη από τη σκληρότητα των κριτικών, δίχως να γνωρίζει αν θα τη λάτρευε ο κόσμος. Οικογένειά της έγιναν ο μπάτλερ και η υπηρέτρια, οι οποίοι, έχοντας αφοσιωμένοι σε αυτήν, παραιτήθηκαν από τις ζωές τους. Ηταν οι φύλακες άγγελοί της. Επαιζαν χαρτιά με τη Μαρία στο σπίτι της στο Παρίσι, το οποίο ξαναφτιάξαμε στη Βουδαπέστη» πρόσθεσε η αμερικανίδα ηθοποιός.

Για τη σχέση της Κάλλας με τον Αριστοτέλη Ωνάση (τον υποδύεται ο τούρκος ηθοποιός Χαλούκ Μπιλγκινέρ) η Τζολί είπε πως «με τα φλας μπακ και το τέχνασμα ενός πορτρέτου-συνέντευξης αφηγούμαστε ένα σημαντικό κομμάτι. Είναι ο μεγάλος έρωτας της ζωής της. Γυρίσαμε τη διάσημη κρουαζιέρα στη “Χριστίνα”, κατά την οποία άνθισε το πάθος, στο ίδιο γιοτ. Είπε στον γοητευτικό και θρασύ συμπατριώτη της εφοπλιστή ότι δεν θα γινόταν ένα αντικείμενο βιτρίνας, το νέο του τρόπαιο. Ωστόσο…».