Τουρκία: Βαρύ πλήγμα για τις επιχειρήσεις το επιτόκιο δανεισμού στο 50%

Οι τουρκικές εταιρείες αγωνίζονται υπό το βάρος αναρίθμητων προκλήσεων, καθώς πλήττονται από έναν συνδυασμό επίμονα υψηλού πληθωρισμού, αυξανόμενου κόστους, μειωμένης πρόσβασης σε χρηματοδότηση και αδύναμης ζήτησης.

Οι βιομηχανίες ένδυσης και κλωστοϋφαντουργίας συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων που πλήττονται περισσότερο, καθώς οι νομισματικοί αξιωματούχοι προσπαθούν να τιθασεύσουν τις ετήσιες αυξήσεις των τιμών που ξεπερνούν το 60%, ή 12 φορές τον επίσημο στόχο. Η κεντρική τράπεζα έχει αφήσει το επιτόκιο αναφοράς της στο 50% από τον Απρίλιο, έχοντας δημιουργήσει τις αυστηρότερες συνθήκες εδώ και περίπου δύο δεκαετίες.

«Βρισκόμαστε σε μια έξαρση», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη ο Ramazan Kaya, επικεφαλής της Ένωσης Τούρκων Βιομηχάνων Ένδυσης. «Στο παρελθόν συνηθίζαμε να βγαίνουμε από αυτές πιο γρήγορα».

Για τις επιχειρήσεις που προσανατολίζονται στις εξαγωγές, όπως η κατασκευή ενδυμάτων, ο κατάλογος των προβλημάτων στην οικονομία του 1,1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων επιδεινώνεται από την εξασθενημένη ζήτηση από τους αγοραστές στην Ευρώπη, τη μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά της Τουρκίας, και την «δαπανηρότητα» της λίρας, σύμφωνα με τον Kaya. Ενώ το νόμισμα έχει υποχωρήσει κατά 13% φέτος έναντι του δολαρίου – μία από τις χειρότερες επιδόσεις στις αναδυόμενες αγορές – οι εξαγωγείς λένε ότι εξακολουθεί να είναι πολύ ισχυρό.

Ο κλάδος αναγνωρίζει ότι ο πληθωρισμός πρέπει να τιθασευτεί, αλλά οι επιχειρήσεις ξεμένουν από μετρητά, δήλωσε ο Kaya, με την πρόσβαση στη χρηματοδότηση να είναι κλειστή ή εξαιρετικά δαπανηρή.

Η Ένωση Επιμελητηρίων και Χρηματιστηρίων Εμπορευμάτων της Τουρκίας, ο μεγαλύτερος επιχειρηματικός όμιλος της χώρας, δήλωσε ότι τον Ιούλιο έκλεισαν σχεδόν 40% περισσότερες επιχειρήσεις σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πριν από ένα χρόνο.

Τα στοιχεία για το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν θα δημοσιευθούν τη Δευτέρα και αναμένεται να δείξουν συρρίκνωση 0,5% το δεύτερο τρίμηνο από επέκταση 2,4% τους τρεις προηγούμενους μήνες, σύμφωνα με τη μέση πρόβλεψη έρευνας του Bloomberg. Η βασική πρόκληση για τον υπουργό Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ είναι να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί χωρίς να προκληθεί μεγάλη ζημιά.

Η εμπιστοσύνη του πραγματικού τομέα μειώθηκε για τέσσερις συνεχόμενους μήνες και έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2020 τον Ιούνιο. Οι παραγγελίες εξαγωγών, η απασχόληση, ο όγκος παραγωγής, οι κεφαλαιακές επενδύσεις και η αξιολόγηση των επόμενων τριών μηνών ήταν μεταξύ των λόγων της πτώσης, δήλωσε η κεντρική τράπεζα.

Για χρόνια, οι τουρκικές εταιρείες επωφελούνταν από ένα από τα πιο αρνητικά πραγματικά επιτόκια στον κόσμο, έχοντας πρόσβαση σε μονοψήφια δάνεια όταν ο πληθωρισμός κυμαινόταν πάνω από το 80%. Αυτό άλλαξε τον Μάιο του περασμένου έτους, όταν ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έβαλε τέλος στην εποχή του φθηνού χρήματος, εγκρίνοντας τη μετάβαση σε ένα πιο φιλικό προς τους επενδυτές οικονομικό πρόγραμμα, το οποίο επεδίωκε τη σταθεροποίηση των τιμών με υψηλότερα επιτόκια.

Η πολιτική αυτή εποπτεύεται από τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Φατίχ Καραχάν, πρώην σύμβουλο πολιτικής και οικονομολόγο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης. Οι αξιωματούχοι έχουν περιορίσει τα εμπορικά δάνεια σε μηνιαίο όριο 2% για να διασφαλίσουν ότι οι συνθήκες παραμένουν σφιχτές. Ο σταθμισμένος μέσος όρος του επιτοκίου είναι πάνω από το 60% από τον Μάρτιο.

Η ετήσια ανάπτυξη της Τουρκίας για το 2024 και το 2025 αναμένεται να είναι 3,2% και 3,4% αντίστοιχα, σύμφωνα με το Bloomberg Economics. Αυτό συγκρίνεται με τους μέσους όρους άνω του 5% που παρατηρήθηκαν κατά τη δεκαετία που προηγήθηκε της πανδημίας Covid-19. Οι τουρκικές αρχές αναμένεται να μειώσουν τις επίσημες προβλέψεις για την ανάπτυξη φέτος και του χρόνου, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα άτομο που γνωρίζει τα σχέδια.

Η εποχικά προσαρμοσμένη ανεργία αυξήθηκε στο 9,2% τον Ιούνιο, το υψηλότερο ποσοστό του τελευταίου έτους, και υπάρχουν ανησυχίες ότι αυτό θα μπορούσε να αυξηθεί καθώς οι επιχειρήσεις παλεύουν με το υψηλό κόστος εργασίας και τη μείωση των ιδίων κεφαλαίων. «Βλέπουμε ότι 400-500 από τις επιχειρήσεις μας έχουν χάσει την παραγωγική τους ικανότητα», δήλωσε ο Berke Icten, επικεφαλής της Ένωσης Βιομηχάνων Υποδηματοποιών της Τουρκίας.