Η μείωση παραγωγής λιβυκού πετρελαίου επηρεάζει Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο

Η παραγωγή πετρελαίου της Λιβύης, ζωτικής σημασίας τόσο για την οικονομία της όσο και για τις παγκόσμιες ενεργειακές αγορές, μειώθηκε σε μεγάλο βαθμό την περασμένη εβδομάδα. Η παραγωγή της χώρας έχει μειωθεί κατά περίπου 70% λόγω της κρίσης σχετικά με τον έλεγχο της κεντρικής τράπεζας ενώ οι εξαγωγές έχουν επίσης σταματήσει. Η διαμάχη μεταξύ ανατολικών και δυτικών πολιτικών παρατάξεων έχει ήδη οδηγήσει σε κατάσταση ανωτέρας βίας σε πολλά πετρελαϊκά πεδία, σύμφωνα με την κρατική εταιρεία National Oil Corporation.

Πιο συγκεκριμένα, τα πετρελαϊκά πεδία Sharara, El Feel, Sarir και Wafa έχουν επηρεαστεί από την κατάσταση, με αποτέλεσμα να τεθούν εκτός λειτουργίας περίπου 700.000 βαρέλια την ημέρα – bpd.

«Αν και το κοίτασμα Sarir μαζί με τα κοιτάσματα Messla και Nafoura πήραν οδηγίες για να επαναλάβουν τη λειτουργία τους, η παραγωγή πιστεύεται ότι κατευθύνεται προς τα διυλιστήρια και τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας.

Επιπλέον, η τρέχουσα κατάσταση στη χώρα καθιστά εξαιρετικά δύσκολο για όποιον παρακολουθεί την αγορά να είναι σίγουρος για την κατάσταση των κοιτασμάτων, καθώς η αξιοπιστία των πληροφοριών που προέρχονται από τη Λιβύη είναι εξαιρετικά αμφισβητήσιμη και συχνά αντιφατική» σχολιάζει ο Γιάννης Παργανάς διευθυντής τμήματος ερευνών του ναυλομεσιτικού οίκου Intermodal:

«Πριν από αυτές τις πρόσφατες διαταραχές, η Λιβύη παρήγαγε περίπου 1,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα (mbpd) (1,18mbpd τον Ιούλιο του 2024), με φιλοδοξίες να το αυξήσει στα 2  εκατομμύρια bpd μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2020. Το πετρέλαιο της χώρας είναι ιδιαίτερα πολύτιμο λόγω της υψηλής ποιότητάς του, γεγονός που το καθιστά προτιμώμενη πηγή για τα ευρωπαϊκά διυλιστήρια. Ωστόσο, αυτό το επίπεδο παραγωγής είναι επισφαλές, με συχνές διακοπές λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής αστάθειας και της υποβάθμισης των υποδομών» και προσθέτει:

«Η Λιβύη παλεύει εδώ και καιρό με την εσωτερική πολιτική αστάθεια μετά την πτώση του Μουαμάρ Καντάφι το 2011. Η χώρα είναι επί του παρόντος διαιρεμένη μεταξύ αντίπαλων κυβερνήσεων στα ανατολικά και τα δυτικά, η καθεμία από τις οποίες υποστηρίζεται από διαφορετικές πολιτοφυλακές. Η διαίρεση αυτή έχει καταστήσει δύσκολη τη διατήρηση σταθερής παραγωγής πετρελαίου. Η πιο πρόσφατη διαταραχή οδήγησε σε πάγωμα των κεφαλαίων που απαιτούνται για την παραγωγή πετρελαίου, με αποτέλεσμα το κλείσιμο των κοιτασμάτων που διαχειρίζεται η Arabian Gulf Oil Company (Agoco), θυγατρική της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου (NOC) της Λιβύης.

Όσον αφορά τις εξαγωγές, η Λιβύη εξάγει πετρέλαιο κυρίως από το λιμάνι Es Sider στο ανατολικό τμήμα της χώρας. Τον Αύγουστο, η χώρα εξήγαγε 3,9 εκατομμύρια μετρικούς τόνους (mmt), ενώ κατά μέσο όρο το 2024, μέχρι τον Αύγουστο, εξήγαγε 4,2 mmt ανά μήνα, που ισοδυναμεί με περίπου 1,03 εκατομμύρια βαρέλια ανά ημέρα (mbpd). Το εμπόριο διευκολύνεται σε μεγάλο βαθμό από δεξαμενόπλοια Aframax, με την Ιταλία να αποτελεί τον κορυφαίο προορισμό τόσο για το 2023 όσο και για το 2024, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 37% των συνολικών εξαγωγών το 2024. Την Ιταλία ακολουθούν η Ισπανία, η Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο και σε μικρότερο βαθμό οι ΗΠΑ».

Όπως επισημαίνει ο Γιάννης Παργανάς  το γεγονός ότι ο κύριος πελάτης της Λιβύης βρίσκεται τόσο κοντά έχει ως αποτέλεσμα μια συγκρατημένη αντίδραση στην αγορά ναύλων, όπως φάνηκε στη γραμμή TD21 (CrossMed) την περασμένη εβδομάδα, η οποία υποχώρησε κατά 10% στο WS 111 – ένα μη αναμενόμενο ποσοστό δεδομένης της μεταβλητότητας στη ναυτιλιακή βιομηχανία. Αν και υπάρχουν φήμες ότι η σύγκρουση μπορεί σύντομα να επιλυθεί, οι συχνές διακοπές του εφοδιασμού με πετρέλαιο λόγω τέτοιων συγκρούσεων υπονομεύουν την αξιοπιστία της Λιβύης ως προμηθευτή.

Εάν αυτές οι διακοπές συνεχίσουν να υφίστανται, τίθεται ένα κρίσιμο ερώτημα: θα συνεχίσουν οι τελικοί αγοραστές να προμηθεύονται βαρέλια από τη Λιβύη ή θα στραφούν στη Ρωσία και την Τουρκία, τους μεγαλύτερους προμηθευτές στη Μεσόγειο, ή σε ακόμη πιο απομακρυσμένους προμηθευτές, στηρίζοντας έτσι τη ζήτηση σε τόνους-μίλια;»

Πηγή: newmoney.gr–Μηνάς Τσαμόπουλος