«Κρυμμένες» υπερωρίες αποκάλυψε η Ψηφιακή Κάρτα

Αύξηση στις υπερωρίες κατά 61,2% καταγράφηκε στον κλάδο των super markets μετά την έναρξη χρήσης της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, δηλαδή από τον Ιούνιο του 2022 έως σήμερα.

Τα στοιχεία που έχουν επεξεργαστεί οι αρμόδιες υπηρεσίες του συστήματος «Εργάνη» δείχνουν ότι οι υπερωρίες κατά το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2024 ανήλθαν σε 1,53 εκατ. όταν πέρσι ήταν 1,49 εκατ. ώρες, ακόμα λιγότερες (1,48 εκατ. ώρες) το 2022, ενώ το 2021 (περίοδος lockdown) είχαν καταγραφεί μόλις 957.000 υπερωρίες.

Σημειώνεται ότι κατά την ίδια περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου του τρέχοντος έτους, όπως αποκάλυψε με δημοσίευμά της η «Ν», τα πρόστιμα για παραβάσεις που αφορούν τη χρήση της Ψηφιακής Κάρτας ανήλθαν σε 1.129, αριθμός που τα κατατάσσει στη δεύτερη θέση επί του συνόλου των κυρώσεων (7.024) για όλα τα παραπτώματα που σημειώθηκαν την αντίστοιχη περίοδο και εντοπίστηκαν από τα κλιμάκια των Επιθεωρητών Εργασίας.

Η βελτίωση στον τομέα των υπερωριών ερμηνεύεται διττά από αρμόδια στελέχη του υπουργείου Εργασίας: Από τη μία πλευρά δείχνει ότι το μέτρο της Ψηφιακής Κάρτας βοηθά ώστε να καταγράφεται ο ακριβής χρόνος εργασίας για το σύνολο των εργαζομένων που έχουν ενταχθεί σε αυτό. Άρα οι όποιες υπερωρίες προκύπτουν καταγράφονται και αποδίδονται προς τους δικαιούχους, οδηγώντας σε αύξηση εισοδήματος. Από την άλλη, όμως, δείχνει ότι υπήρχε μια μεγάλη περίοδος μη σωστής καταγραφής υπερωριών, άρα και απώλειας εισοδήματος για τους εργαζόμενους – γεγονός που μπορεί να ισχύει ακόμα για όσους κλάδους βρίσκονται εκτός Ψηφιακής Κάρτας.

Έως τώρα τα στοιχεία δείχνουν ότι το νέο μοντέλο καταγραφής του ωραρίου απασχόλησης σε πραγματικό χρόνο αφορά περίπου 750.000 εργαζόμενους, που απασχολούνται σε 73.000 επιχειρήσεις.

Τουρισμός και εστίαση

Με τον τουρισμό και την εστίαση να είναι οι δύο επόμενοι, μεγάλοι κλάδοι της οικονομίας που θα ενταχθούν στη διαδικασία -πιλοτικά εντός του τρέχοντος μήνα και κανονικά από τις αρχές του 2025-, θα προστεθούν άλλοι περίπου 600.000 εργαζόμενοι στη διαδικασία. Θα υπάρξουν, ωστόσο, και εξαιρέσεις από τη διαδικασία, που αναμένεται να καθοριστούν μετά από διαδοχικές συσκέψεις που θα πραγματοποιήσει η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως με εκπροσώπους από το σύνολο των ανωτέρω κλάδων.

Στο θέμα της ευρύτερης λειτουργίας της Ψηφιακής Κάρτας και των υπερωριών αναφέρθηκε χθες, σε τηλεοπτική της συνέντευξη, και η κ. Κεραμέως, επισημαίνοντας ότι «είναι και αυτό ένα εργαλείο εναντίον της υποδηλωμένης και της αδήλωτης εργασίας». Επ’ αυτού, ανακοίνωσε ότι σήμερα, Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου, θα πραγματοποιηθεί συνάντηση με τη συμμετοχή των βασικών κοινωνικών εταίρων στους τομείς τουρισμού και εστίασης, στην οποία θα υπάρξει συζήτηση εφ’ όλης της ύλης για την επέκταση της Ψηφιακής Κάρτας στους τομείς αυτούς. Υπενθυμίζεται ότι εκτός διαδικασίας σήμανσης της Ψηφιακής Κάρτας έχουν τεθεί έως τώρα, τρεις κατηγορίες εργαζομένων: όσοι απασχολούνται με καθεστώς τηλεργασίας, όσοι δεν έχουν σταθερό τόπο απασχόλησης και τα διευθυντικά στελέχη.

Πρόστιμα και τύποι παραβάσεων

Τα πρόστιμα που επιβάλλονται και φτάνουν έως τα 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο, προκύπτουν έπειτα από επιτόπιο έλεγχο στις επιχειρήσεις που έχουν συμβληθεί με το σύστημα της Ψηφιακής Κάρτας. Οι παραβάσεις που εντοπίζονται συνήθως είναι δύο ειδών: Η πρώτη προκύπτει εάν ο εργαζόμενος έχει ξεκινήσει την απασχόλησή του στις κτιριακές εγκαταστάσεις του εργοδότη, αλλά δεν έχει καταγραφεί σήμανση της Ψηφιακής Κάρτας. Η δεύτερη είναι εάν διαπιστωθεί πως ο εργαζόμενος έχει πραγματοποιήσει σήμανση της Ψηφιακής Κάρτας για να δηλώσει την αποχώρηση από την επιχείρηση, λόγω ολοκλήρωσης του ωραρίου του, ενώ στην πραγματικότητα εξακολουθεί να εργάζεται. Στην περίπτωση αυτή, καταγράφεται αδήλωτη υπερωριακή απασχόληση.

Χατζηδάκης: Η πραγματικότητα εκδικείται ξανά

Σε ανάρτησή του ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης σχολιάζει τα αποτελέσματα της ψηφιακής κάρτας εργασίας αναφέροντας μεταξύ άλλων τα εξής:

«Οι ‘προοδευτικοί’ βλέπουν παντού οδοστρωτήρες, η πραγματικότητα τούς εκδικείται ξανά! Τι έχουν να πουν άραγε τώρα που αποδεικνύεται ότι η “ανάλγητη” Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας οδηγεί σε αύξηση των υπερωριών που δηλώνονται (στοιχεία ΕΡΓΑΝΗ); Σε συνδυασμό φυσικά με την ανάπτυξη της οικονομίας. Μιλάμε, δηλαδή, για υπερωρίες που πλέον δηλώνονται, καταγράφονται και πληρώνονται!

Θυμάμαι ακόμα τις αντιδράσεις που είχαμε συναντήσει όταν ήμουν Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και είχαμε θεσπίσει και ξεκινήσει να εφαρμόζουμε την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας. Υπογραμμίζαμε τότε ότι είναι ένα εργαλείο το οποίο συμβάλλει καθοριστικά να μην “κλέβει” κανείς το ωράριο και τις υπερωρίες των εργαζόμενων. Και τι δεν ακούσαμε από τους δήθεν προοδευτικούς! Ότι το μέτρο θα αποτύχει παταγωδώς, ότι ρίχνουμε απλά στάχτη στα μάτια των εργαζόμενων, ότι εμείς “καταστρέφουμε” τους εργαζόμενους με κάθε μας πρωτοβουλία.

Τι δείχνουν τα πρόσφατα στοιχεία: Η σωρευτική αύξηση των υπερωριών το 2022 και το 2023 στα σούπερ μάρκετ είναι 61,2% σε σχέση με το 2021. Στις τράπεζες είναι 14%. Στις εταιρίες σεκιούριτι αύξηση 11,5% το 2023 (που εφαρμόστηκε) σε σχέση με το 2022. Αντίστοιχα, στο λιανεμπόριο και στη βιομηχανία καταγράφεται αύξηση πάνω από 10% φέτος, σε σχέση με το αντίστοιχο 7μηνο του 2023».