Αυτόματα θα επιστρέφει η εφορία πρόστιμα που επιβλήθηκαν… κατά λάθος

Τροπολογία ρυθμίζει υποθέσεις όπου το σφάλμα της Εφορίας είναι άμεσα αντιληπτό. Μέχρι σήμερα, ο φόρος ή το πρόστιμο δεν επιστρέφεται αυτόματα, παρά μόνο μετά από μια γραφειοκρατική διαδικασία.

Την αυτόματη και έντοκη επιστροφή φόρων και προστίμων που έχουν καταλογιστεί κατά λάθος από την εφορία, αναδρομικά από το 2014 και μετά, προβλέπει τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή.

Μάλιστα, η επιστροφή των φόρων και των προστίμων θα γίνει (για τις παλαιές πράξεις) και θα γίνεται στο εξής, με αυτόματη διαδικασία και χωρίς να απαιτείται αίτημα του φορολογούμενου. Ο ίδιος ο φορολογούμενος θα μπορεί φυσικά να υποβάλει το σχετικό αίτημα.

Η τροπολογία ρυθμίζει υποθέσεις κατά τις οποίες το σφάλμα της Εφορίας είναι άμεσα αντιληπτό, αλλά ακόμη και έτσι, ο φόρος και τα πρόστιμα που βεβαιώθηκαν δεν επιστρέφονται αυτόματα, παρά μόνο μετά από μια γραφειοκρατική διαδικασία.

Με την ισχύουσα διαδικασία, για να ακυρωθεί ή να τροποποιηθεί μια πράξη προσδιορισμού του φόρου, υποβάλλεται αίτηση του φορολογούμενου μέσα σε προθεσμία τριών (3) ετών από την κοινοποίηση της πράξης ή, σε περίπτωση άμεσου προσδιορισμού του φόρου, από την υποβολή της δήλωσης.

Η σχετική πράξη ακύρωσης ή τροποποίησης εκδίδεται μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών από την υποβολή της αίτησης.

Αν απορριφθεί η αίτηση ο φορολογούμενος μπορεί να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή εντός 30 ημερών και η απόφαση θα πρέπει να εκδοθεί εντός 120 ημερών.

Τι αλλάζει

Σύμφωνα με την τροπολογία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αυτό αλλάζει και η ΑΑΔΕ θα αναγνωρίζει άμεσα τα λάθη και θα επιστρέφει τους φόρους και τα πρόστιμα χωρίς τη γραφειοκρατία των αιτήσεων και ανεξάρτητα αν οι υποθέσεις εκκρεμούν είτε στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, (ΔΕΔ) είτε στα φορολογικά δικαστήρια.

Ειδικότερα η διάταξη αφορά την ακύρωση:

• Πράξεων άμεσου προσδιορισμού φόρου, πράξεων διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου ή πράξεων επιβολής προστίμων, οι οποίες έχουν εκδοθεί σε βάρος φορολογουμένων χωρίς αυτοί να έχουν τη σχετική φορολογική υποχρέωση.
• Πράξεων επιβολής φόρων και προστίμων που έχουν αριθμητικά ή υπολογιστικά λάθη.

Η ίδια διάταξη προβλέπει επίσης ότι τα ποσά των αδίκως επιβληθέντων φόρων και των προστίμων εφόσον έχουν καταβληθεί από τους φορολογούμενους θα επιστρέφονται εντόκως από τις αρμόδιες φορολογικές υπηρεσίες.

Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας, η ισχύουσα διάταξη δεν επιτρέπει στη Φορολογική Διοίκηση να εξετάσει πρόδηλα σφάλματα, στην περίπτωση που οι φορολογούμενοι έχουν προσφύγει στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ή στα διοικητικά δικαστήρια.

Έτσι, οι φορολογούμενοι πρέπει είτε να ζητήσουν από τη Φορολογική Διοίκηση να επανεξετάσει την πράξη που έχει εκδοθεί εις βάρος τους,κινδυνεύοντας να απολέσουν την προθεσμία για την άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής ή για την προσφυγή στα δικαστήρια, είτε να αναμένουν τη λήξη της διαδικασίας ενώπιον των δικαστηρίων χωρίς, στο διάστημα αυτό, η Φορολογική Διοίκηση να έχει τη δυνατότητα να διορθώσει ένα προφανές σφάλμα που έχει κάνει.

Η προτεινόμενη διάταξη επιτρέπει στη Φορολογική Διοίκηση να διορθώνει σφάλματά της, ακόμη και αν υπάρχει προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια που είναι εκκρεμής, διορθώνοντας ταχύτερα αδικίες που μπορεί να έχουν γίνει.

Δεν επέρχεται πάντως η οποιαδήποτε μεταβολή ως προς τις ουσιαστικές προϋποθέσεις εφαρμογής της διάταξης, για την οποία απαιτείται περιοριστικά είτε πρόδηλη έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης ή λογιστικά – υπολογιστικά σφάλματα.

Παράλληλα, η αυτόματη επιστροφή φόρων και προστίμων, θα ισχύει για όλες τις πράξεις που έχουν εκδοθεί μετά την 1η Ιανουάριου 2014, ημερομηνία ισχύος του αρχικού Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.

Προβλέπεται επίσης, ότι η προθεσμία για την ακύρωση πράξης που έχει προσβληθεί στα δικαστήρια και βρίσκεται σε εκκρεμοδικία λήγει ένα έτος μετά από τη λήξη της εκκρεμοδικίας, δηλαδή μετά από την έκδοση αμετάκλητης απόφασης, ενώ δεν εξετάζεται αν η πρόδηλη πλημμέλεια που αποτελεί τον λόγο ακύρωσης έχει προβληθεί στο πλαίσιο ενδικοφανούς ή δικαστικής προσφυγής.

Τέλος, προβλέπεται ότι εάν έχουν γίνει βεβαιώσεις ποσών εις βάρος των φορολογουμένων και έχουν καταβληθεί ποσά βάσει της εσφαλμένης πράξης της Φορολογικής Διοίκησης, αυτά δεν θεωρούνται παραγεγραμμένα εις βάρος του φορολογουμένου και επιστρέφονται.