Ποιοι ιδιοκτήτες ακινήτων θα χάσουν τις αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές

«Κόφτης» μπαίνει στις κρατικές αποζημιώσεις για ζημιές από φυσικές καταστροφές σε ιδιοκτήτες ανασφάλιστων κατοικιών φορολογητέας αξίας άνω των 500.000 ευρώ και σε επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 500.000 ευρώ χωρίς ασφαλιστική κάλυψη.

Η κυβέρνηση κάνει την πρώτη κίνηση για την υποχρεωτική ασφάλιση των κατοικιών από θεομηνίες κόβοντας μετά την 1η Ιουνίου 2024 την κρατική στήριξη, ακόμα και τη στεγαστική συνδρομή στους μεγαλο-ιδιοκτήτες με ανασφάλιστες κατοικίες, ενώ ταυτόχρονα δίνει κίνητρο στους φορολογούμενους να ασφαλίσουν κατοικίες μικρότερης φορολογητέας αξίας έως 500.000 ευρώ διπλασιάζοντας την έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ από 10% που ισχύει σήμερα στο 20%.

Σήμερα περίπου 120.000 φορολογούμενοι-φυσικά πρόσωπα διαθέτουν ακίνητα με φορολογητέα αξία άνω των 500.000 ευρώ, οι οποίοι θα μείνουν εκτός κρατικών αποζημιώσεων εάν δεν φροντίσουν να ασφαλίσουν τις κατοικίες τους για φυσικές καταστροφές μέχρι την 1η Ιουνίου 2025. Για πρώτη φορά φέτος, εφαρμόστηκε έκπτωση 10% στον ΕΦΝΙΑ για τις ασφαλισμένες κατοικίες, με περίπου 215.171 φορολογουμένους ή 1 στους 29 να λαμβάνουν «κουρεμένο» τον λογαριασμό του φόρου ακινήτων.

Στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν, ότι σε περίπτωση που οι κατοικίες με αξία άνω των 500.000 ευρώ ασφαλιστούν και επιπλέον διπλασιαστεί το ποσοστό των κατοικιών με φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ που είναι ασφαλισμένες, θα έχει ασφαλιστεί περίπου το 23% της αξίας των κατοικιών της χώρας.

Από τις περίπου 6.167.000 κατοικίες σχεδόν 1.000.000 έχουν ιδιωτική ασφάλιση με μόλις 215.000 ιδιοκτήτες να έχουν ασφαλίσει τις κατοικίες και για σεισμό, και για πυρκαγιά και για πλημμύρα «κερδίζοντας» έκπτωση 10% στο φετινό λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία μόνο το 17% των κατοικιών είναι ασφαλισμένες, ενώ από αυτές ένας μεγάλος αριθμός μόνον με βασικές καλύψεις και όχι για πλημμύρες, πυρκαγιές και σεισμούς.

Όσοι ασφαλίσουν ή έχουν ασφαλίσει το σπίτι ή τα σπίτια τους αντικειμενικής αξίας έως 500.000 ευρώ από φυσικές καταστροφές (σεισμό, πυρκαγιά, πλημμύρα) θα έχουν διπλάσια έκπτωση στον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ για το 2025 καθώς το ποσοστό αυξάνεται στο 20% από 10%. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης ασφαλισμένης κατοικίας αξίας 400.000 ευρώ που φέτος πλήρωσε ΕΝΦΙΑ 800 ευρώ το επόμενο έτος θα καταβάλει 640 ευρώ δηλαδή 160 ευρώ λιγότερα.

Επιχειρήσεις Αλλαγές στο καθεστώς ασφάλισης επέρχονται και στο μέτωπο των επιχειρήσεων. Σήμερα η ασφάλιση για φυσικές καταστροφές είναι υποχρεωτική για επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 2 εκατ. ευρώ, αλλά λόγω της κλιματικής αλλαγής που απαιτεί ολοένα και περισσότερα κρατικά κονδύλια για την αποκατάσταση ζημιών από φυσικές καταστροφές, το όριο για το τζίρο χαμήλωσε στις 500.000 ευρώ διευρύνοντας τη περίμετρο των υπόχρεων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, ο αριθμός των ασφαλισμένων επιχειρήσεων δεν ξεπερνάει το ένα τρίτο των επιχειρήσεων της χώρας, που με τη μορφή νομικών προσώπων υπολογίζονται κοντά στις 600.000.

Στελέχη του ασφαλιστικού κλάδου εκτιμούν ότι το μέτρο της υποχρεωτικής ιδιωτικής ασφάλισης για φυσικές καταστροφές για επιχειρήσεις και κατοικίες θα επεκταθεί στο μέλλον, ενώ σε έκθεση της Κομισιόν που δημοσιεύθηκε τον Μάιο υπογραμμίζεται η ανάγκη μεγαλύτερης εμπλοκής των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών και σημειώνεται ότι η κάλυψη των ζημιών αποκλειστικά από το κράτος δημιουργεί ηθικό κίνδυνο, αφού οι ιδιώτες αποφεύγουν να ασφαλίζονται και προσβλέπουν στις κρατικές αποζημιώσεις.

Σημειώνεται, ότι μόνο για τις πλημμύρες της Θεσσαλίας το κράτος έχει καταβάλει μέχρι σήμερα 171 εκατ. ευρώ για αποζημιώσεις σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αγροτικές εκμεταλλεύσεις και κτηνοτροφικές μονάδες ενώ την περίοδο 2020-2022 το συνολικό κονδύλι για αποζημιώσεις ανήλθε σε 2,3 δις ευρώ.