Οι ελιγμοί της Άγκυρας μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ως ειδικός στους «ελιγμούς», έχει την τάση να ανοίγει πολλά μέτωπα. Ωστόσο, οι εκλογές στις ΗΠΑ περιορίζουν τις τολμηρές του κινήσεις και τον έχουν περιορίσει σε μεγάλο βαθμό. Σίγουρα επιθυμεί να δει πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση με τα F-35 και αν θα έχει μια δεύτερη ευκαιρία, καθώς αισθάνεται ότι χάνει έδαφος σε σχέση με την Ελλάδα. Τα Eurofighter είναι καλά, αλλά δεν συγκρίνονται με τα F-35. Επιπλέον, δεν είναι συμβατά με τους S-400, οι οποίοι, άλλωστε, παραμένουν ανενεργοί σε αποθήκες.

Πηγές από το τουρκικό υπουργείο Άμυνας, τις οποίες επικαλείται ο Αντώνης Αντζολέτος για τον Σκάι, δήλωσαν σχετικά ότι «προς το παρόν, δεν υπάρχει καμία αλλαγή στη στάση των δύο χωρών όσον αφορά τους S-400 και τα F-35. Πάντα δηλώνουμε ότι δεν είναι σωστό οι σύμμαχοι να επιβάλλουν περιορισμούς ή κυρώσεις ο ένας στον άλλον, καθώς αυτό δεν συνάδει με το πνεύμα της συμμαχίας».

Ο πρόεδρος της Τουρκίας συνεχίζει να αναζητά νέους συμμάχους και εταίρους πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης. Στο στόχαστρό του βρίσκονται χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν, καθώς και οι BRICS στο μέλλον.

Αυτές οι κινήσεις είναι αποτέλεσμα της ανάγκης του να βρει εναλλακτικές διεξόδους, καθώς αντιμετωπίζει δυσκολίες όχι μόνο στην προμήθεια οπλικών συστημάτων, αλλά και στο γεγονός ότι οι πόρτες της Ε.Ε. παραμένουν κλειστές για εκείνον.

Η Δύση προσπαθεί να στρέψει την προσοχή του προς αυτήν και να αναγνωρίσει την ανάγκη της για τη συνεργασία του. Υπάρχουν χώρες που συνεχώς εκδηλώνουν ενδιαφέρον και τον υποστηρίζουν, διατηρώντας τον ενεργό στο διεθνές σκηνικό μέσω εκβιαστικών τακτικών.

Κάθε φορά που ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντά τον Ταγίπ Ερντογάν και οι προσδοκίες ανανεώνονται για τους επόμενους μήνες, αυτό υποδηλώνει ότι η κατάσταση είναι θετική ή τουλάχιστον όχι αρνητική. Αυτό συνέβη και μετά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο στη Νέα Υόρκη.

Η αναφορά στη διακήρυξη των Αθηνών στην ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας εκτιμήθηκε θετικά. Το ήρεμο κλίμα είναι επιθυμητό, αν και ο Ερντογάν δεν κρύβει τη σκληρή του στάση σχετικά με το κυπριακό. Η δήλωσή του από το βήμα του ΟΗΕ ήταν ξεκάθαρη και δημιούργησε εντάσεις στην έναρξη των διαπραγματεύσεων. Γι’ αυτό το λόγο, ο Έλληνας πρωθυπουργός αντέτεινε με ηχηρή απάντηση σήμερα το πρωί.

Το Κυπριακό αποτελεί τον πυρήνα της φιλόδοξης περιφερειακής στρατηγικής της Τουρκίας, με την Άγκυρα να αποκλείει οποιαδήποτε υποχώρηση. Για την Τουρκία, η συζήτηση περιορίζεται αποκλειστικά στην αναγνώριση δύο κρατών.

Ο Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβε, μεταξύ άλλων, την επιθυμία της Άγκυρας για αναγνώριση του ψευδοκράτους, αίτημα που διατυπώνεται από το 1983. Ο κύριος κίνδυνος είναι ότι αυτή η συζήτηση μπορεί να διαταράξει την ηρεμία που έχει επικρατήσει μετά τους σεισμούς στην Αττάλεια. Αν ο Ερντογάν αναζητά μια ευκαιρία, το Κυπριακό σίγουρα του την προσφέρει. Η πορεία προς τη Χάγη αναμένεται να είναι δύσκολη, καθώς οι ακραίες απαιτήσεις της Τουρκίας περιορίζουν τις δυνατότητες για εύρεση κοινού εδάφους κατά τη διάρκεια του πολιτικού διαλόγου.

Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι οι δύο υπουργοί Εξωτερικών θα καθορίσουν τους όρους του «παιχνιδιού» με όλα τα προκαταρκτικά ζητήματα στο προσεχές διάστημα. Εάν υπάρξει πρόοδος, οι δύο ηγέτες θα δώσουν το «πράσινο φως» στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Άγκυρα τον Ιανουάριο, προκειμένου να προχωρήσει η απαιτητική ατζέντα των θαλασσίων ζωνών.

Όσον αφορά την αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών, εκτιμάται ότι η Τουρκία θα υιοθετήσει μια διαφορετική προσέγγιση και θα εφαρμόσει τη συμφωνία του 2016. Η «γκρίζα ζώνη» σε αυτό το θέμα προκύπτει από τη στάση της Γερμανίας.