Το σχέδιο της κυβέρνησης για έξαρση του μεταναστευτικού

Η κυβέρνηση βρίσκεται σε διαρκή αξιολόγηση της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή, εν μέσω των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή. Οι αρχές παραμένουν σε κατάσταση εγρήγορσης σε όλα τα επίπεδα, εντείνοντας τους ελέγχους και τη συνεργασία για την ανταλλαγή πληροφοριών. Η προσοχή εστιάζεται τόσο στον κίνδυνο μιας ευρύτερης σύρραξης στη Μέση Ανατολή όσο και στην κατάσταση που καταγράφεται στα ελληνικά σύνορα και στο εσωτερικό της χώρας, ώστε οι αρχές να έχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα.

Αν και ο κίνδυνος αναζωπύρωσης των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών δεν είναι άμεσος, παραμένει υπαρκτός υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Η εξέλιξη των ισραηλινών επιχειρήσεων στο Λίβανο, η αντίδραση του Τελ Αβίβ στην ιρανική πυραυλική επίθεση και η πιθανή απάντηση της Τεχεράνης, σε συνδυασμό με τα γεγονότα που διαδραματίζονται στη Γάζα εδώ και ένα χρόνο, δημιουργούν ένα κλίμα αστάθειας. Αυτό ενισχύει τους φόβους ότι τα εκατομμύρια εκτοπισμένων από τη Μέση Ανατολή ενδέχεται να αναζητήσουν διέξοδο προς την Ευρώπη.

Η κυβέρνηση τονίζει ότι δεν έχουμε φτάσει σε αυτό το στάδιο. Στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, αξιολογήθηκαν όλα τα δεδομένα και εξετάστηκε ο υφιστάμενος σχεδιασμός, καθώς θεωρείται ότι η χώρα δεν βρίσκεται προς το παρόν σε κατάσταση αυξημένης επικινδυνότητας. Παρ’ όλα αυτά, είναι απαραίτητο να είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο. Ο σχεδιασμός στηρίζεται σε δύο βασικούς  άξονες.

Από τη μία πλευρά, υπάρχει η θετική εικόνα που παρατηρείται στη διαχείριση του μεταναστευτικού στο εσωτερικό, με τις δομές να μην είναι υπερπλήρεις, καθώς από τους 93.000 διαμένοντες έχουν απομείνει 21.000. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η ενίσχυση της πολιτικής που ακολουθείται για την προστασία των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων.

Η κυβέρνηση δηλώνει αποφασισμένη να προχωρήσει σε όλα τα απαραίτητα μέτρα, όπως η ολοκλήρωση του φράχτη στον Έβρο, είτε με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση είτε αποκλειστικά με εθνικούς πόρους. Παράλληλα, επαναλαμβάνει τη θέση της, που έχει εκφραστεί και στις Βρυξέλλες, ότι η ευθύνη για τη φύλαξη των συνόρων θα πρέπει να κατανεμηθεί δίκαια. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, από την Ορεστιάδα, χαρακτήρισε τον Έβρο ως το ανατολικό σύνορο της Ελλάδας και της Ευρώπης, τονίζοντας ότι η απόφαση της κυβέρνησης τον Μάρτιο του 2020 να προστατεύσει τα σύνορα της χώρας είχε σημαντική επίδραση στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη φύλαξη των συνόρων της.

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεχούς πίεσης προς την ΕΕ για την εξασφάλιση επιπλέον χρηματοδοτικών εργαλείων, προκειμένου η φύλαξη των συνόρων να γίνει όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική, υπογραμμίζοντας ότι το ζήτημα αφορά ολόκληρη την Ευρώπη. Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, με τη φράση «όπου υπάρχουν πόλεμοι, υπάρχουν και πρόσφυγες», αποτύπωσε την εκτίμηση της κυβέρνησης. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το τελευταίο έτος παρατηρούνται αυξημένες ροές, αν και στον Έβρο αυτές είναι ελαφρώς μειωμένες, γεγονός που η κυβέρνηση αποδίδει στην κατάσταση στον Έβρο και στη συνεργασία με την Τουρκία.

Στο κυβερνητικό επιτελείο θεωρούν κρίσιμο το ρόλο της Τουρκίας στην ανακοπή αυτών των μεταναστευτικών ρευμάτων, εφόσον φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Το θέμα συζητήθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν κατά τη συνάντησή τους πριν από λίγες ημέρες στη Νέα Υόρκη, με τους δύο ηγέτες να συμφωνούν στη συνέχιση της συνεργασίας των δύο χωρών για την αντιμετώπισή του.

Είναι κρίσιμο το πώς θα αντιδράσει η Τουρκία στο πεδίο, καθώς η Άγκυρα υιοθετεί μια διαφορετική στάση απέναντι στις εξελίξεις σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη και την ελληνική κυβέρνηση. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, από τη Νέα Υόρκη, έχει ήδη στείλει το μήνυμα ότι η Αθήνα επιδιώκει «να σταματούν οι βάρκες προτού εισέλθουν στο νερό», αναφερόμενος στην πρόοδο που έχει επιτευχθεί και στους διαύλους επικοινωνίας που έχουν αναπτυχθεί με την Τουρκία.

Η κυβέρνηση προσπαθεί να αναδείξει τον Έβρο, ενισχύοντας παράλληλα την αναπτυξιακή πορεία της περιοχής. Ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Ορεστιάδα, όπου παρουσιάστηκε το συνολικό σχέδιο ανασυγκρότησης και ανάπτυξης, το οποίο στηρίζεται σε τέσσερις βασικούς πυλώνες. Ο πρώτος πυλώνας είναι το Σχέδιο Στήριξης και Αποκατάστασης, με προϋπολογισμό 90 εκατ. ευρώ, που αφορά τις πρώτες ενέργειες για την αποκατάσταση των ζημιών από την πυρκαγιά του προηγούμενου έτους. Ο δεύτερος πυλώνας είναι το Σχέδιο Ανάπτυξης Έβρου, που έχει ορίζοντα το 2030 και προϋπολογισμό 2,5 δισ. ευρώ, περιλαμβάνοντας 136 μεγάλα έργα, τα περισσότερα από τα οποία είναι ήδη σε εξέλιξη. Ο τρίτος πυλώνας αφορά ένα νέο πρόγραμμα έργων και μελετών, αξίας 180 εκατ. ευρώ, και ο τέταρτος περιλαμβάνει 19 στοχευμένα μέτρα πολιτικής, με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 60 εκατ. ευρώ.