Τα τρία κλειδιά για το ράλι του πετρελαίου – Οι εκτιμήσεις των αναλυτών και το “αντιστάθμισμα του σοκ”

Του David Blackmon

Η μόνη πραγματική πρόβλεψη που μπορεί να γίνει για τις τιμές του πετρελαίου είναι ότι παραμένουν απρόβλεπτες. Αν κάποιος μπορούσε να προβλέψει με ακρίβεια τις κινήσεις του μαύρου χρυσού θα γινόταν σύντομα δισεκατομμυριούχος μόνο από το trading του αργού.

Πήρα το μάθημά μου για 100ή φορά την προηγούμενη εβδομάδα μετά τα ισχυρά κέρδη που κατέγραψε το πετρέλαιο. Προηγουμένως είχα γράψει ένα άρθρο για τις πιθανές επιπτώσεις από την αλλαγή στρατηγικής κατεύθυνσης της Σαουδικής Αραβίας την 1η Οκτωβρίου. “Έβλεπα” μείωση των τιμών και μία ημέρα μετά οι τιμές του πετρελαίου άρχισαν να εκτοξεύονται στον απόηχο της απόφασης του Ιράν να εξαπολύσει επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του Ισραήλ.

Οι αγορές πετρελαίου παρέμειναν ασυνήθιστα σταθερές κατά το τελευταίο έτος μετά τις επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, κυρίως λόγω της έλλειψης οποιασδήποτε απειλής για την ελεύθερη ροή πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο. Όμως η προοπτική του Ισραήλ να εξαπολύσει αντίποινα με στόχο τις υποδομές παραγωγής και εξαγωγής πετρελαίου του Ιράν έχει θέσει τους traders σε αυξημένη επιφυλακή.

Πού θα πάνε οι τιμές του πετρελαίου από εδώ και πέρα; Όπως πάντα, αυτό έγκειται στην εκτίμηση του καθενός, και οι εικασίες είναι τα μόνα στοιχεία που έχουμε στη χέρια μας. Οι τιμές θα αυξηθούν ή θα μειωθούν με βάση μια ευρεία γκάμα παραγόντων, όπως οι εξής:

Θα προχωρήσει το Ισραήλ σε αντίποινα και τι είδους; Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, προανήγγειλε ότι θα προχωρήσει άμεσα σε αντίποινα κατά του Ιράν μετά την πυραυλική επίθεση που εξαπέλυσε η Τεχεράνη, λέγοντας ότι η κυβέρνησή του θα τηρήσει “τον κανόνα που θεσπίσαμε: Όποιος επιτίθεται, θα του επιτεθούμε και εμείς”.

Εάν το Ισραήλ αποφασίσει να πλήξει τις υποδομές διύλισης και εξαγωγής του Ιράν, είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι τιμές του πετρελαίου θα αυξηθούν σημαντικά.

Θα απαντούσε ο OPEC+ με αύξηση των εξαγωγών; Είναι αρκετά πιθανό κάποια ή όλα τα κράτη-μέλη του OPEC+ να αντιδράσουν σε μια παύση των ιρανικών εξαγωγών αυξάνοντας τις δικές τους εξαγωγές για να καλύψουν το κενό. Παρόλο που πολλά μέλη του OPEC+ θα ήθελαν να δουν τις τιμές να σκαρφαλώνουν και πάλι στα επίπεδα των 90 δολαρίων το βαρέλι, μια σημαντική άνοδος των τιμών σε υψηλότερα επίπεδα θα μπορούσε να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που θα “σκότωναν” τη ζήτηση. Αυτό το ενδεχόμενο θέλει να το αποφεύγει το καρτέλ.

Το ράλι του πετρελαίου θα επιβραδύνει περαιτέρω την οικονομική ανάπτυξη στην Κίνα και σε άλλα μεγάλα κράτη-εισαγωγείς; Ένας λόγος για τον οποίο ο OPEC+ πιθανότατα θα επιδιώξει να καλύψει οποιοδήποτε σημαντικό κενό στις ιρανικές προμήθειες είναι ότι ένα ράλι των τιμών θα επιβραδύνει περαιτέρω την οικονομική ανάπτυξη στην Κίνα και σε ολόκληρο τον υπόλοιπο κόσμο, επιβραδύνοντας έτσι περαιτέρω την αύξηση της ζήτησης πετρελαίου.

Εκτιμήσεις

Ο Daan Struyven από την Goldman Sachs σχολίασε μιλώντας στο CNBC την Παρασκευή: “Εάν βλέπατε μια συνεχόμενη πτώση της ιρανικής παραγωγής κατά 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα, τότε θα είχαμε μια μέγιστη ώθηση στις τιμές του πετρελαίου το επόμενο έτος της τάξης των 20 δολαρίων το βαρέλι”, προσθέτοντας ότι οι επιπτώσεις στις τιμές θα ήταν λιγότερο σημαντικές εάν ο OPEC+ αναλάμβανε να καλύψει μέρος του κενού.

Οι εξαγωγές του Ιράν ξεπέρασαν τα 3,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως το 2024, τα υψηλότερα επίπεδα από το 2018, καθώς οι ΗΠΑ και η παγκόσμια κοινότητα έχουν χαλαρώσει τις κυρώσεις που επέβαλαν στην Τεχεράνη επί κυβέρνησης Τραμπ. Προφανώς, ένα μεγάλο ισραηλινό χτύπημα που θα έκλεινε τον δρόμο των εξαγωγών του Ιράν στην παγκόσμια αγορά θα εκτόξευε τις τιμές του πετρελαίου. Ωστόσο, η Amrita Sen, συνιδρύτρια της Energy Aspects, δήλωσε στο Reuters την προηγούμενη εβδομάδα ότι “θεωρητικά, αν χάναμε όλη την ιρανική παραγωγή -που δεν είναι το βασικό μας σενάριο- ο OPEC+ έχει αρκετή πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα για να αντισταθμίσει το σοκ”.

Ο Andy Critchlow από την S&P Global Commodity Insights ανέφερε μιλώντας στο CNBC ότι ο OPEC+ διατείνεται πως διαθέτει περίπου 5,6 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως πλεονάζουσας δυναμικότητας, με τη Σαουδική Αραβία να ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος αυτού του όγκου. “Αυτές είναι επικίνδυνες στιγμές για τις αγορές πετρελαίου”, δήλωσε ο Critchlow, “Είναι δύσκολο για οποιονδήποτε στην αγορά να εκτιμήσει πραγματικά την κατεύθυνση των τιμών όταν βλέπετε το μέγεθος του γεωπολιτικού κινδύνου που υπάρχει εκεί έξω”.

Το τελευταίο σχόλιο του Critchlow συνοψίζει και την ουσία της κατάστασης: Πολλοί αναλυτές, όπως οι προαναφερθέντες, έχουν γνώσεις και πολλοί παρατηρητές έχουν τεκμηριωμένες απόψεις σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση των τιμών του πετρελαίου. Αλλά το μόνο πράγμα που γνωρίζουμε με βεβαιότητα για το θέμα είναι ότι κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει με βεβαιότητα.