Πώς ερμηνεύει το Μαξίμου τα αποτελέσματα στο ΠΑΣΟΚ

Στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν αποφύγει, κατά τη διάρκεια της εσωκομματικής αναταραχής σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, να εκφράσουν δημοσίως τη γνώμη τους για τους νυν και πρώην προέδρους, καθώς και για τους υποψήφιους ηγέτες των δύο κομμάτων. Ωστόσο, είναι ευρέως γνωστό ότι αν είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν τον αντίπαλό τους, θα είχαν σίγουρα προτιμήσεις.

Το κυβερνητικό επιτελείο παρακολούθησε προσεκτικά την πρώτη φάση των εσωκομματικών εκλογών για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, εστιάζοντας τόσο στους δύο υποψηφίους που θα διαγωνιστούν στον δεύτερο γύρο, όσο και στο ποσοστό συμμετοχής, το οποίο θα αποτύπωνε την «διείσδυση» της Χαριλάου Τρικούπη στο εκλογικό σώμα.

Την Κυριακή, 303.000 ψηφοφόροι συμμετείχαν στις εκλογές, αριθμός που ξεπερνά εκείνον της διαδικασίας του 2021, όταν 270.000 είχαν ψηφίσει για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ μετά τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά. Ωστόσο, αυτός ο αριθμός δεν ήταν αρκετός για να προκαλέσει ενθουσιασμό στο κυβερνητικό επιτελείο. Ο στόχος των 300.000 ψηφοφόρων επιτεύχθηκε, αλλά δεν υπήρξε η δυναμική που να υποδηλώνει ότι η θέση του ΠΑΣΟΚ στην κοινωνία έχει υποστεί σημαντική αλλαγή, όπως παρατήρησαν αναλυτές της κοινής γνώμης.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι κάθε εσωκομματική διαδικασία και κάθε ανοιχτή δημοκρατική διαδικασία συνιστούν μια θετική εξέλιξη για το πολιτικό σύστημα και τη δημοκρατία. Ωστόσο, παρατήρησε ότι «η συμμετοχή δεν ικανοποίησε τους πιο αισιόδοξους και δεν εκπλήρωσε πλήρως τις προσδοκίες». Έτσι, για την κυβέρνηση, η συμμετοχή που ικανοποιεί το ΠΑΣΟΚ δεν ανατρέπει το πολιτικό τοπίο. Αξιοσημείωτο είναι ότι η ιστορία έχει καταγράψει «ρεκόρ» συμμετοχής σε εσωκομματικές εκλογές, τα οποία φαίνεται δύσκολο να ξεπεραστούν, όπως οι σχεδόν 762.000 ψηφοφόροι στην αναμέτρηση μεταξύ Γιώργου Παπανδρέου και Ευάγγελου Βενιζέλου το 2007 για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, καθώς και οι περίπου 772.000 ψηφοφόροι στην εσωκομματική εκλογή της Νέας Δημοκρατίας το 2009, με υποψηφίους τη Ντόρα Μπακογιάννη και τον Αντώνη Σαμαρά.

Στο κυβερνητικό επιτελείο περιμένουν πλέον τον επόμενο γύρο και την τελική έκβαση της εσωκομματικής αναμέτρησης. Από τις αναλύσεις των υποψηφίων προκύπτει ότι αν ο Παύλος Γερουλάνος ή η Άννα Διαμαντοπούλου είχαν προκριθεί, θα μπορούσαν να διεκδικήσουν ή και να κερδίσουν την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, γεγονός που θα μπορούσε να ανατρέψει τα δεδομένα στην πολιτική «σκακιέρα».

Για παράδειγμα, ο Παύλος Γερουλάνος, με τον σαφή κεντρώο προσανατολισμό του, θα είχε τη δυνατότητα να προσεγγίσει πιο εύκολα ένα κοινό που «ακούει» το κυβερνητικό αφήγημα του μεσαίου χώρου και της σταθερότητας. Αντίστοιχα, η Άννα Διαμαντοπούλου, με το προφίλ του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ, θα μπορούσε να προτείνει θέσεις για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να συγκριθούν με τις κυβερνητικές πολιτικές.

Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για τα δύο πρόσωπα που τελικά θα αναμετρηθούν στον δεύτερο και κρίσιμο γύρο των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει πλέον αποδείξει τη στάση του τα τελευταία τρία χρόνια –ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο, κατά τον οποίο είναι παρών και στη Βουλή– επιλέγοντας να ακολουθήσει μια πορεία που δεν χαρακτηρίζεται από εποικοδομητική αντιπολίτευση, αλλά από πλήρη άρνηση σε κάθε κυβερνητική πρόταση και σε κάθε προσπάθεια μεταρρύθμισης και αλλαγής χρόνιων προβλημάτων. Αυτό συνέβη ακόμη και όταν χρειάστηκε να απομακρυνθεί ή να αποδομήσει παραδοσιακές θέσεις του κόμματός του, όπως είχαν διατυπωθεί στο παρελθόν.

Η εναλλακτική υποψηφιότητα απέναντι στον Νίκο Ανδρουλάκη είναι πλέον ο Χάρης Δούκας. Κυβερνητικά στελέχη επισημαίνουν τον τρόπο που ο Δήμαρχος Αθηναίων κατέληξε στην πλατεία Κοτζιά, συνεργαζόμενος στενά με τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και τις θέσεις που έχει υιοθετήσει από τότε, οι οποίες είναι πολύ κοντά σε αυτές της Κουμουνδούρου. Αυτές οι θέσεις αφορούν διάφορα ζητήματα, όπως η χρήση καμερών και το μετρό στα Εξάρχεια.

Όπως τονίζουν, η «στροφή» του ΠΑΣΟΚ προς τα αριστερά, αντί για το κέντρο, είναι προφανής στις προθέσεις του Χάρη Δούκα, εφόσον εκλεγεί στην ηγεσία του κόμματος. Αυτή η επιλογή απομακρύνει σαφώς τη Χαριλάου Τρικούπη από την «δεξαμενή» των κοινών ψηφοφόρων με τη Νέα Δημοκρατία.

Η στρατηγική που αναπτύσσει το Μέγαρο Μαξίμου κατευθύνεται σε δύο βασικές κατευθύνσεις. Από τη μία, εστιάζει στον μεσαίο χώρο, ο οποίος περιλαμβάνει περίπου το 15%-20% των ψηφοφόρων που βρίσκονται στην «γκρίζα ζώνη» των δημοσκοπήσεων. Αυτοί έχουν απομακρυνθεί από την κυβέρνηση, χωρίς να έχουν επιλέξει άλλη πολιτική κατεύθυνση. Από την άλλη, η στρατηγική στρέφεται προς τα «δεξιά» της Νέας Δημοκρατίας, όπου έχουν ήδη παρατηρηθεί διαρροές, αν και το Μέγαρο Μαξίμου δεν φαίνεται διατεθειμένο να αλλάξει πορεία.

Το πραγματικό αποτύπωμα των εσωκομματικών εξελίξεων στο ΠΑΣΟΚ θα αποκαλυφθεί στις επερχόμενες δημοσκοπήσεις, οι οποίες θα δημοσιευτούν μετά την εκλογή του προεδρείου του κόμματος την ερχόμενη Κυριακή. Εάν το ΠΑΣΟΚ δείξει να αποκτά δυναμική και τα ποσοστά του καταγράψουν ανοδική πορεία, τότε οι εκτιμήσεις θα επαναξιολογηθούν, όπως και η στρατηγική της κυβέρνησης απέναντι στον νέο αρχηγό. Αντίθετα, αν δεν συμβεί αυτό, το «στοίχημα» θα παραμείνει στη λειτουργία και την απόδοση της ίδιας της κυβέρνησης.