Οι ηγέτες του Med9 επιδιώκουν αποκλιμάκωση στη Μέση Ανατολή

Τα νότια κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) συναντώνται στην Κύπρο αυτή την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου για να συζητήσουν την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ενώ οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί συνεχίζονται στη Γάζα και τον Λίβανο και οι Βρυξέλλες φοβούνται νέο κύμα προσφύγων.

Ενόψει της συνόδου κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της επόμενης εβδομάδας στις Βρυξέλλες, οι ηγέτες του Med9 (που αποτελούνται από κράτη της ΕΕ που συνορεύουν με τη Μεσόγειο, όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Κροατία, η Μάλτα, η Σλοβενία ​​και η Κύπρος, καθώς και η Πορτογαλία) θα προσπαθήσουν να συμφωνία για κοινές θέσεις στην Κύπρο αυτή την Παρασκευή.

Αυτή η συνάντηση πραγματοποιείται ενώ η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή απειλεί να κατακλύσει ολόκληρη την περιοχή και οι Ευρωπαίοι δεν έχουν ακόμη καταφέρει να επηρεάσουν τα γεγονότα διπλωματικά.

Οι συζητήσεις θα στοχεύουν στην «οικοδόμηση ευρωπαϊκής σύγκλισης για μια κατάπαυση του πυρός» και την αντιμετώπιση της κατάστασης στη Γάζα, εξήγησε ένας σύμβουλος του Ηλυσίου πριν από τη σύνοδο κορυφής.

«Θα είναι επίσης μια ευκαιρία να συζητήσουμε πώς η ΕΕ μπορεί να κινητοποιηθεί περισσότερο στη Δυτική Όχθη και την ανάγκη ενίσχυσης της Παλαιστινιακής Αρχής», δήλωσε η γαλλική προεδρία.

Αναμένεται επίσης να παρευρεθούν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο βασιλιάς Αμπντάλα Β’ της Ιορδανίας.

«Η ΕΕ δεν έχει ακόμη αντιδράσει όπως θα έπρεπε», τόνισε την Τετάρτη 9 Οκτωβρίου ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.

Τα προσωρινά συμπεράσματα της συνόδου κορυφής της ΕΕ της επόμενης εβδομάδας, τα οποία είδε το Euractiv, καλούν όλα τα μέρη στη σύγκρουση να επιδείξουν τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση, να τερματίσουν τις εχθροπραξίες και να συμμορφωθούν πλήρως με το διεθνές δίκαιο.

Είναι «αναγκαίο να σκεφτούμε τρόπους για να καταστεί αξιόπιστη η κατάπαυση του πυρός και πώς θα μπορούσε να είναι η κατάσταση την επόμενη μέρα από μια [συμφωνία] κατάπαυσης του πυρός», συνεχίζει ο αξιωματούχος των Ηλυσίων.

Οι συνομιλίες Med9 έρχονται μια ημέρα αφότου οι ισραηλινές δυνάμεις βομβάρδισαν τρεις βάσεις διατήρησης της ειρήνης του ΟΗΕ στον Λίβανο. «Καταδικάζουμε αυτή την απαράδεκτη πράξη, την οποία τίποτα δεν δικαιολογεί » , έγραψε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Josep Borrell, στο X.

Τα κράτη της ΕΕ εξετάζουν επίσης «στρατηγική συνεργασία» με τις έξι χώρες του Κόλπου — Μπαχρέιν, Κουβέιτ, Ομάν, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) — σε μια σύνοδο κορυφής που θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα.

Συνεργασία με την Ιορδανία

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα χρησιμοποιήσουν επίσης τις συζητήσεις στην Κύπρο για να ενισχύσουν τους δεσμούς με την Ιορδανία, μια από τις πιο σταθερές χώρες στην περιοχή, στο πλαίσιο της προώθησης μιας «συνολικής στρατηγικής εταιρικής σχέσης» .

Η συμφωνία, τα περιγράμματα της οποίας είναι ακόμη πολύ ασαφή, θα πρέπει να περιλαμβάνει κεφάλαια για το εμπόριο, την αναπτυξιακή βοήθεια και τη μετανάστευση, βάσει συμφωνίας συνεργασίας που χρονολογείται από το 1977.

Το θέμα της μετανάστευσης είναι πιθανό να κυριαρχήσει στις συζητήσεις της Παρασκευής, με τα κράτη της ΕΕ να ανησυχούν ότι ένα κύμα προσφύγων από την Παλαιστίνη και τον Λίβανο, καθώς και τη Συρία, θα φτάσει στον χώρο Σένγκεν.

Τα τελευταία χρόνια, η Ιορδανία διαδραμάτισε βασικό ρόλο στην υποδοχή προσφύγων από τη Μέση Ανατολή. Πάνω από δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιοι και περίπου 650.000 Σύροι εξόριστοι μένουν στη χώρα, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τον Οκτώβριο του 2023. Το Αμμάν έλαβε 900 εκατομμύρια ευρώ ως αντάλλαγμα.

Η μετανάστευση «θα είναι στην ημερήσια διάταξη [της συνάντησης με τον βασιλιά Αμπντουλάχ Β΄ της Ιορδανίας] γιατί είναι ένα σημαντικό ζήτημα για πολλές ευρωπαϊκές χώρες σε αυτήν την πλευρά της Μεσογείου και η εισροή Σύριων προσφύγων εγείρει ανησυχίες, ιδιαίτερα στην Κύπρο », πρόσθεσε. ο αξιωματούχος των Ηλυσίων.

Οι υπουργοί Εσωτερικών της ΕΕ συζήτησαν επίσης την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου στο Λουξεμβούργο πώς να καταστήσουν αποτελεσματικότερες τις επιστροφές παράτυπων μεταναστών στο ευρωπαϊκό έδαφος.

Συζήτησαν για τη δημιουργία «κέντρων επιστροφής» σε τρίτες χώρες, μια ιδέα που παραμένει εξαιρετικά αμφιλεγόμενη και μπορεί να μην συνάδει με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.