Ηχηρό «όχι» Κυβέρνησης σε τράπεζες και servicers για την πρόσβαση σε κτηματολογικά στοιχεία εκατ. πολιτών

Αρνητική ήταν η απάντηση της κυβέρνησης στο αίτημα πιστωτικών ιδρυμάτων και servicers να έχουν πρόσβαση στη βάση δεδομένων του Κτηματολογίου, επικαλούμενη την αρχή της «ισότητας των όπλων»*.

Συγκεκριμένα, με επιστολή τους οι συστημικές Τράπεζες και τα Funds διαχείρισης απαιτήσεων, οι γνωστοί servicers, ζήτησαν από τον αρμόδιο για το Κτηματολόγιο υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνο Κυρανάκη, να τους παρασχεθεί απευθείας πρόσβαση για έρευνα στην βάση δεδομένων του Κτηματολογίου, προκειμένου να τα αξιοποιήσουν για τους δικούς τους σκοπούς. Το συγκεκριμένο δικαίωμα έχουν μέχρι στιγμής μόνο οι δικηγόροι που εκπροσωπούν πολίτες ή νομικά πρόσωπα.

Η απάντηση της κυβέρνησης ήρθε μέσω επιστολής που υπογράφει ο κ. Κυρανάκης και είναι κατηγορηματικά αρνητική, επικαλούμενη την αρχή της «ισότητας των όπλων» που θα παραβιαζόταν εις βάρος των πολιτών, αλλά και της απαξίωσης στο επάγγελμα του δικηγόρου.

Συγκεκριμένα η επιστολή γράφει τα εξής:

«Αξιότιμοι,

Σε απάντηση της ως άνω σχετικής επιστολής σας δηλώνουμε τη ρητή αντίθεσή μας για τη χορήγηση πρόσβασης σε πιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων στην διαδικτυακή εφαρμογή του Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο για τους κάτωθι λόγους :

Δυνάμει της υπ’ αριθμ. 11206 ΕΞ 2021 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β΄1539/15.4.2021), όπως αυτή τροποποιήθηκε από την υπ’ αριθμ. 54829 ΕΞ 2023 (ΦΕΚ Β’ 7380/27.12.2023) Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει καταχωριστεί στα κτηματολογικά βιβλία ως δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος, έχει δικαίωμα πρόσβασης στις κτηματολογικές εγγραφές που το αφορούν και περιέχονται στην περιγραφική και χωρική βάση του Εθνικού Κτηματολογίου.

Στο άρθρο 2 της εν θέματι Κοινής Υπουργικής Απόφασης ορίζονται τα πρόσωπα, που έχουν δικαίωμα πρόσβασης και έρευνας στα κτηματολογικά στοιχεία, στα οποία περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και οι δικηγόροι, αποκλειστικά και μόνο για την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας. Περαιτέρω, πρόσβαση παρέχεται και σε έτερα πρόσωπα (όπως δικαστικοί επιμελητές, συμβολαιογράφοι, μηχανικοί, προσωπικό Δασικών Υπηρεσιών) πλην όμως πιο περιορισμένη, και πάλι υπό τον όρο ότι η πρόσβαση εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας- ή, στην περίπτωση των Δασικών Υπηρεσιών, της υπηρεσιακής τους αρμοδιότητας.

Από τα ανωτέρω προκύπτει σαφώς, πως εν όψει του ευαίσθητου χαρακτήρα των δεδομένων της βάσης του Κτηματολογίου, διαχρονική μέριμνα του νομοθέτη αποτελεί η όποια πρόσβαση στα δεδομένα αυτά να παρέχεται με τη δέουσα προσοχή και φειδώ, σταθμιζομένης της αναγκαιότητας της πρόσβασης αυτής και του ρόλου εκάστου δημοσίου λειτουργήματος στο οποίο παρέχεται η δυνατότητα αυτή.

Ως εκ τούτου είναι σαφές ότι σε πιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων δεν είναι σκόπιμο να παρέχεται η αιτούμενη στην επιστολή πρόσβαση στα κτηματολογικά στοιχεία, καθώς δεν συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις.

Σημειωτέον δε ότι στο παρόν νομοθετικό πλαίσιο τέτοιο δικαίωμα δεν υφίσταται, παρά μόνον υπό την προϋπόθεση ύπαρξης in concreto έννομου συμφέροντος ανάθεσης σχετικών εντολών σε δικηγόρους, στο πλαίσιο της άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας των τελευταίων – και σε κάθε περίπτωση όχι άμεσα για πιιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες διαχείρισης.

Η διατήρηση του παρόντος πλαισίου κρίνεται σκόπιμη και αναγκαία μεταξύ άλλων και από την άποψη της αρχής της ισότητας των όπλων σε περίπτωση αντιδικιών μεταξύ πιστωτικών ιδρυμάτων και εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων αφενός, και φυσικών και νομικών προσώπων αφετέρου, δεδομένης ιδίως της ανάγκης προστασίας των δεδομένων και δικαιωμάτων των πολιτών. Κατά συνέπεια, το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο κρίνεται επαρκές, και ουδείς λόγος συντρέχει για χορήγηση πρόσβασης σε πιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων στη βάση δεδομένων του ν.π.δ.δ. “Ελληνικό Κτηματολόγιο”».

*Η αρχή της «ισότητας των όπλων» επιβάλλει ότι κάθε διάδικος πρέπει να έχει εύλογη ευκαιρία να παρουσιάσει την υπόθεσή του, κάτω από συνθήκες οι οποίες δεν τον θέτουν υπό ουσιαστικό μειονέκτημα έναντι του διαδίκου του.