Σε ασθένειες που σχετίζονται με την κλιματική κρίση εστιάζουν οι ιατρικές σχολές στην Ευρώπη

Ασθένειες που μεταδίδονται από τα κουνούπια, όπως ο δάγγειος πυρετός και η ελονοσία, θα καταλαμβάνουν μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος σπουδών στις ιατρικές σχολές σε όλη την Ευρώπη λόγω της κλιματικής κρίσης.

Οι μελλοντικοί γιατροί θα λαμβάνουν επίσης περισσότερη εκπαίδευση για το πώς να αναγνωρίζουν και να αντιμετωπίζουν τη θερμοπληξία και αναμένεται να λάβουν υπόψη τις κλιματικές επιπτώσεις θεραπειών όπως οι εισπνευστήρες για το άσθμα, όπως δήλωσαν επικεφαλής της ιατρικής εκπαίδευσης πανυρωπαϊκά, ανακοινώνοντας τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Δικτύου για το Κλίμα και την Αγωγή Υγείας (Enche).

Με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης, 25 ιατρικές σχολές από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο και η Γαλλία θα ενσωματώσουν μαθήματα για το κλίμα στην εκπαίδευσή τους, που απευθύνεται σε περισσότερους από 10.000 φοιτητές.

Η Δρ Camille Huser του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης, συμπρόεδρος του δικτύου, δήλωσε: «Οι γιατροί του μέλλοντος θα δουν μια διαφορετική σειρά από ασθένειες που δεν βλέπουν τώρα. Πρέπει να τις γνωρίζουν για να μπορούν να τις αναγνωρίσουν».

Φέτος ήταν το πιο ζεστό καλοκαίρι που έχει καταγραφεί στην Ευρώπη και οι αλλαγές στο κλίμα αυξάνουν τις πιέσεις στις υπηρεσίες υγείας.

Τα έντομα που μεταδίδουν ασθένειες, όπως τα κουνούπια, διευρύνουν το εύρος τους και εντοπίζονται σε νέες περιοχές, με τη βοήθεια των αλλαγών στη θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις. Χρόνιες ασθένειες όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις, ο διαβήτης και οι ψυχικές ασθένειες μπορούν να επηρεαστούν από παράγοντες όπως οι ακραίες καιρικές συνθήκες ή η ατμοσφαιρική ρύπανση.

Η κλιματική κρίση επιδεινώνει τις ήδη υπάρχουσες ασθένειες

Ο ρόλος του κλίματος στη διδασκαλία στις ιατρικές σχολές ποικίλλει σημαντικά, είπε ο Huser, και συχνά αποτελείται από μία μόνο ενότητα ή διάλεξη. Το δίκτυο προβλέπει ότι θα «εμποτιστεί» σε όλη τη διδασκαλία στο μέλλον. «Η κλιματική αλλαγή… δεν δημιουργεί απαραίτητα μια ολόκληρη νέα σειρά ασθενειών που δεν έχουμε ξαναδεί, αλλά επιδεινώνει αυτές που υπάρχουν», είπε ο Huser.

«Ο διαβήτης, για παράδειγμα, δεν είναι κάτι που οι άνθρωποι συνδέουν καθόλου με την κλιματική αλλαγή, αλλά τα συμπτώματα και οι επιπλοκές γίνονται πιο συχνά και χειρότερα για τους ανθρώπους που ζουν σε έναν κόσμο όπου το κλίμα έχει αλλάξει».

Η μικροβιακή αντοχή, στην οποία εξελίσσονται παθογόνα, ώστε τα υπάρχοντα φάρμακα να μην τα αντιμετωπίζουν πλέον αποτελεσματικά, επιδεινώνεται επίσης από την κλιματική κατάρρευση και ο Huser είπε ότι αυτό πρέπει να αντικατοπτρίζεται στη διδασκαλία.

Οι φοιτητές θα διδαχθούν επίσης να υποστηρίζουν για παράδειγμα, το περπάτημα ή το ποδήλατο αντί για την οδήγηση – αλλά και την «πράσινη συνταγογράφηση», όπου οι ασθενείς ενθαρρύνονται να αναλάβουν δραστηριότητες όπως η κηπουρική και η δενδροφύτευση. Και τα δύο προσφέρουν οφέλη για την υγεία τόσο στα άτομα όσο και στο περιβάλλον.

«Η ενθάρρυνση των ανθρώπων να φροντίζουν την υγεία τους είχε τεράστια οφέλη για αυτούς προσωπικά», είπε ο Huser, αλλά επίσης «θα μείωνε τις εκπομπές αερίων, εάν απαιτούν λιγότερη συμβολή από το σύστημα υγείας».

Ο τομέας της Υγείας και οι εκπομπές αερίων

Πρόσθεσε ότι πολλοί άνθρωποι δεν συνειδητοποιούσαν ότι ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης ήταν υπεύθυνος για τόσες ή περισσότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από ό,τι η αεροπορική βιομηχανία. «Όταν πετάς κάπου, νιώθεις πολύ ένοχος, αλλά όταν πηγαίνεις στον γιατρό, δεν νιώθεις ένοχος».

Οι συσκευές εισπνοής που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του άσθματος εκπέμπουν αέρια θερμοκηπίου, επομένως η διατήρηση της κατάστασης υπό έλεγχο όχι μόνο ωφελεί τον ασθενή αλλά μειώνει τη χρήση της συσκευής εισπνοής. Μερικοί ασθενείς μπορεί να μπορούν να αλλάξουν σε συσκευές εισπνοής ξηρής σκόνης, οι οποίες απελευθερώνουν λιγότερα αέρια θερμοκηπίου.

Ευρωπαϊκό Δίκτυο για το Κλίμα και την Αγωγή Υγείας υπό τον ΟΗΕ

Ενώ υπήρξαν αποσπασματικές πρωτοβουλίες σε θεσμικό επίπεδο, οι ηγέτες του δικτύου είπαν ότι αυτή ήταν η πρώτη κοινή προσπάθεια γύρω από τη διδασκαλία προπτυχιακών φοιτητών ιατρικής. Το δίκτυο θα προσπαθήσει επίσης να επηρεάσει φορείς που καθορίζουν τα εθνικά προγράμματα σπουδών, όπως το Γενικό Ιατρικό Συμβούλιο στο Ηνωμένο Βασίλειο, έτσι ώστε η κλιματική κρίση να γίνει υποχρεωτικό μέρος της εκπαίδευσης όλων των γιατρών.

Ο συμπρόεδρος του Huser, καθηγητής Iain McInnes, επίσης από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, είπε ότι στόχος του δικτύου ήταν «η οικοδόμηση της συζήτησης σε ιατρικά προγράμματα σπουδών, έτσι ώστε οι γιατροί του μέλλοντος να είναι εγγράμματοι σε αυτή τη συνομιλία, να μην αισθάνονται ότι είναι ένα στοιχείο εκστρατείας. «Αυτό είναι τόσο σημαντικό και κρίσιμο για τη σκέψη τους όσο και για τη διαχείριση της παχυσαρκίας, του καπνίσματος και άλλων περιβαλλοντικών προκλήσεων. Είναι απλώς μέρος του DNA του να είσαι γιατρός».

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) υποστηρίζει την πρωτοβουλία, μαζί με ιδιωτικές φαρμακευτικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων των AstraZeneca, Bupa, GSK, Novartis, Novo Nordisk, Roche και Sanofi, ως μέλη του Sustainable Markets Initiative Health Systems Task Force, μιας δημόσιας – ιδιωτικής συνεργασία για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές της υγειονομικής περίθαλψης.

Το Enche θα είναι ένας περιφερειακός κόμβος της Παγκόσμιας Κοινοπραξίας για το Κλίμα και την Αγωγή Υγείας (GCCHE) στη σχολή δημόσιας υγείας του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη. Η καθηγήτρια Cecilia Sorensen, διευθύντρια του GCCHE, είπε: «Η κλιματική αλλαγή θα μας επηρεάσει όλους, παντού αλλά όχι εξίσου και όχι με τον ίδιο τρόπο. Τα περιφερειακά δίκτυα είναι απαραίτητα για να βοηθήσουν τους επαγγελματίες υγείας να αποτρέψουν και να ανταποκριθούν στις κλιματικές και υγειονομικές προκλήσεις που είναι μοναδικές για τις κοινότητες όπου δραστηριοποιούνται».

Με πληροφορίες από The Guardian