Προς συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν εν μέσω αντιφατικών μηνυμάτων της Άγκυρας

Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν, η οποία είναι προγραμματισμένη να διεξαχθεί σε δύο εβδομάδες στην Αθήνα. Παρ’ όλα αυτά, η τουρκική πλευρά συνεχίζει να στέλνει αντιφατικά μηνύματα.

Από τη μία, φαίνεται να επιθυμεί να παραμείνει στο διάλογο, όπως αποδεικνύεται από την προγραμματισμένη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών, σύμφωνα με τον οδικό χάρτη που έχει συμφωνηθεί τον Ιανουάριο. Από την άλλη, ωστόσο, οι ενέργειές της υποδηλώνουν ότι δεν έχει ξεχάσει το αναθεωρητικό της αφήγημα. Είναι αβέβαιο τι ακριβώς εννοεί ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος πρόσφατα αναφέρθηκε σε διάλογο με «ολιστική προσέγγιση».

Αξιοσημείωτο είναι ότι χθες οι τουρκικές αρχές εξέδωσαν νέα Navtex, στην οποία επαναλαμβάνουν τον ισχυρισμό ότι οι έρευνες του ελληνικού σκάφους Αegeo, οι οποίες παρατάθηκαν και για την περιοχή μεταξύ Χίου και Σάμου, αφορούν περιοχές που θεωρούνται «τουρκική υφαλοκρηπίδα». Προχθές είχε εκδοθεί παρόμοια Navtex για τις έρευνες του σκάφους στην περιοχή μεταξύ Λέσβου και Χίου.

Αυτή η εξέλιξη προκάλεσε την αντίδραση της Αθήνας, με διπλωματικές πηγές να τονίζουν ότι το ερευνητικό πλοίο Αegeo διεξάγει εργασίες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο τουρκικός ισχυρισμός περί τουρκικής υφαλοκρηπίδας απορρίπτεται, ενώ επισημαίνεται ότι η σχετική τουρκική Navtex είναι προφανώς αντίθετη με το Διεθνές Δίκαιο.

Η ελληνική πλευρά παρακολουθεί με προσοχή τις κινήσεις της Τουρκίας και έχει καθορίσει σαφώς τις κόκκινες γραμμές. Η κυβέρνηση επιθυμεί να διατηρήσει ανοιχτούς δίαυλους επικοινωνίας, ώστε οι διαφορές να μην οδηγούν αυτόματα σε εντάσεις.

Χθες, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης τόνισε ότι η χώρα έχει ενισχυθεί τόσο διπλωματικά όσο και αμυντικά, επισημαίνοντας ότι δεν θα τεθούν ζητήματα κυριαρχίας προς συζήτηση. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, το γεγονός ότι συζητάμε δεν σημαίνει απαραίτητα ότι συμφωνούμε. Παράλληλα, η ήρεμη κατάσταση που παρατηρείται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις τους τελευταίους 15 μήνες αξιολογείται θετικά, με τα αποτελέσματα να είναι εμφανή σε διάφορους τομείς, όπως οι σχεδόν μηδενικές παραβιάσεις του εναέριου χώρου, η συνεργασία στο μεταναστευτικό και η αύξηση του αριθμού των τουριστών από την Τουρκία.

«Η κυβέρνηση επισημαίνει ότι δεν συζητάμε κανένα άλλο θέμα εκτός από τη μοναδική μας διαφορά με την Τουρκία, που αφορά τον καθορισμό της Α.Ο.Ζ. και της υφαλοκρηπίδας. Ωστόσο, τονίζεται ότι δεν είμαστε κοντά σε συμφωνία σχετικά με αυτά τα ζητήματα και ότι ο δρόμος είναι μακρύς.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο πιθανά σενάρια: αν βρεθεί κοινός τόπος για το συγκεκριμένο θέμα, θα ξεκινήσει η συζήτηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η Χάγη είναι κοντά. Αν δεν υπάρξει κοινός τόπος, η σχετική συζήτηση δεν μπορεί να προχωρήσει, αλλά θα καταβληθούν προσπάθειες ώστε να μην γίνουν βήματα πίσω και να διατηρηθούν οι ήρεμες σχέσεις (π.χ. μέσω της συνέχισης της θετικής ατζέντας).

Επιπλέον, από την κυβερνητική πλευρά τονίζεται ότι ζητήματα όπως ο καθορισμός των χωρικών υδάτων, η προστασία των μειονοτήτων στην Ελλάδα και η δομή των ενόπλων δυνάμεων στα νησιά δεν θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης.»