BRICS: Έπεσαν στο κενό τα σχέδια της Ρωσίας κατά του κυρίαρχου δολαρίου

Ησύνοδος της ομάδας των BRICS, με διευρυμένη συμμετοχή στο Καζάν της Ρωσίας, τράβηξε τα φώτα της δημοσιότητας για τους φιλόδοξους στόχους που είχε θέσει η Ρωσία, ιδιαίτερα για την υποκατάσταση του δολαρίου στις συναλλαγές, αλλά δεν έφερε σημαντικά αποτελέσματα.

Ο οικοδεσπότης, Βλαντιμίρ Πούτιν, αναζητά απεγνωσμένα τρόπους να προωθήσει την αποδολαριοποίηση της δικής του οικονομίας και ονειρεύεται τη δημιουργία ενός νέου νομίσματος, το οποίο θα αντικαταστήσει το αμερικανικό δολάριο στις συναλλαγές μεταξύ των χωρών BRICS. Το όραμά του υιοθετούν και άλλα μέλη της ομάδας, αλλά φαίνεται ότι κατανοούν πώς δεν είναι μία και τόσο εύκολη υπόθεση, καθώς από τις προθέσεις έως την πράξη υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος.

Άλλωστε κατά τη διάρκεια της συνόδου ο κ. Πούτιν κατηγόρησε τις δυτικές δυνάμεις ότι «χρησιμοποιούν το δολάριο ως όπλο», υποστηρίζοντας ότι οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας από την εισβολή της στην Ουκρανία «υπονομεύουν την εμπιστοσύνη σε αυτό το νόμισμα και μειώνουν τις δυνάμεις του». 

Το κύριο θέμα της ημερήσιας διάταξης της συνόδου κορυφής, στην οποία συμμετείχαν οι ηγέτες της Κίνας, της Ινδίας, του Ιράν και άλλων, ήταν μια ρωσική πρόταση για παράκαμψη του δολαρίου ΗΠΑ με τη δημιουργία ενός νέου συστήματος ανταλλαγής πληρωμών γνωστού ως «Brics Bridge». 

Χρησιμοποιώντας blockchain, tokens και ψηφιακά νομίσματα, έχει διαφημιστεί στη Ρωσία ως εναλλακτική λύση στο Swift, το ασφαλές σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων που χρησιμοποιείται για τη διαχείριση τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε τραπεζικές πληρωμές σε όλο τον κόσμο.

«Οι μη δυτικές αναδυόμενες χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία ή άλλες χώρες, ακόμη και η Σαουδική Αραβία, έχουν τις ίδιες ανησυχίες σχετικά με το ενδεχόμενο μια μέρα να εκδιωχθούν από τις Ηνωμένες Πολιτείες από το σύστημα Swift», δήλωσε ο Τσεν Κι καθηγητής και ειδικός σε θέματα παγκόσμια διακυβέρνηση στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Tsinghua στο Πεκίνο. «Έτσι», πρόσθεσε, «εάν αυτό το υποκατάστατο σύστημα πληρωμών λειτουργήσει στο μέλλον, αυτό θα ήταν ευπρόσδεκτο από αυτές τις χώρες».

Μια πρόταση για ένα νόμισμα Brics παρουσιάστηκε στη σύνοδο κορυφής του περασμένου έτους στη Νότια Αφρική και τα πρωτότυπα τραπεζογραμμάτια παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στη ρωσική τηλεόραση στα μέσα της τρέχουσας εβδομάδας, αν και δεν ήταν σαφές πώς θα χρησιμοποιηθούν. «Το Κρεμλίνο προσπαθεί να δημιουργήσει μια καλύτερη παγκόσμια οικονομική υποδομή, όπως η παλιά, αλλά με μια πολύ σημαντική ρήτρα: το Κρεμλίνο δεν μπορεί να αποκλειστεί από αυτήν», εκτιμά η Αλ. Προκοπένκο, συνεργάτης στο Carnegie Russia Eurasia Center.

Σύμφωνα με την κα Προκοπένκο οι αντιπροσωπείες στη σύνοδο κορυφής φέτος ήταν μεγάλες, αλλά κυρίως στόχευαν στη διμερή συναλλαγή μεταξύ τους και δεν επικεντρώθηκαν στην κοινή ατζέντα των Brics. «Κουνούν καταφατικά το κεφάλι, ακούνε ευγενικά τη Ρωσία. Αλλά δεν υπάρχει ακόμη σημάδι ότι αυτή η πρωτοβουλία γίνεται viral και θα εφαρμοστεί στην πραγματική ζωή», σημείωσε.

Το κύριο πρόβλημα με την πρόταση είναι ότι οι ΗΠΑ έχουν καταστήσει σαφές σε τρίτες χώρες ότι η συνεργασία με την πολεμική μηχανή της Ρωσίας θα τους κοστίσει την πρόσβαση στο δολάριο, εμποδίζοντας τις προσπάθειες του Κρεμλίνου να οικοδομήσει ένα δίκτυο πληρωμών χωρίς κυρώσεις.

Φέτος, ενώ ο ενθουσιασμός για την ανατροπή του δολαρίου παραμένει υψηλός μεταξύ χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, οι αναλυτές λένε ότι οι πρακτικές προτάσεις είναι ανεφάρμοστες.

Ανακοινωθέν – ευχολόγιο

Οι βασικές αναφορές στο κοινό ανακοινωθέν αφορούν:

• BRICS Clear: «Συμφωνούμε να συζητήσουμε και να μελετήσουμε τη σκοπιμότητα δημιουργίας μιας ανεξάρτητης υποδομής διασυνοριακού διακανονισμού και θεματοφύλακα, BRICS Clear, μια πρωτοβουλία για τη συμπλήρωση της υπάρχουσας υποδομής χρηματοπιστωτικής αγοράς, καθώς και ανεξάρτητης αντασφαλιστικής ικανότητας BRICS, συμπεριλαμβανομένης της BRICS (Re)Insurance Company , με συμμετοχή σε εθελοντική βάση».
• Ουκρανία: «Τονίζουμε ότι όλα τα κράτη πρέπει να ενεργούν με συνέπεια με τους Σκοπούς και τις Αρχές του Χάρτη του ΟΗΕ στο σύνολό τους και τη σχέση τους. Στηρίζουμε τις σχετικές προτάσεις διαμεσολάβησης, με στόχο την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης μέσω διαλόγου και διπλωματίας».
• Μέση Ανατολή: «Επαναλαμβάνουμε τη σοβαρή μας ανησυχία για την επιδείνωση της κατάστασης και την ανθρωπιστική κρίση στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, ιδιαίτερα για την άνευ προηγουμένου κλιμάκωση της βίας στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Όχθη ως αποτέλεσμα της ισραηλινής στρατιωτικής επίθεσης, η οποία οδήγησε σε μαζικές δολοφονίες και τραυματισμούς αμάχων, αναγκαστικό εκτοπισμό και εκτεταμένη καταστροφή πολιτικών υποδομών. Εκφράζουμε ανησυχία για την κατάσταση στον Νότιο Λίβανο. Καταδικάζουμε τις απώλειες αμάχων και τις τεράστιες ζημιές στις μη στρατιωτικές υποδομές που προκύπτουν από επιθέσεις του Ισραήλ σε κατοικημένες περιοχές στο Λίβανο και ζητούμε την άμεση παύση των στρατιωτικών ενεργειών».
• Κυρώσεις της Δύσης: «Ανησυχούμε βαθύτατα για την ανασταλτική επίδραση των παράνομων μονομερών καταναγκαστικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των παράνομων κυρώσεων, στην παγκόσμια οικονομία, το διεθνές εμπόριο και την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης».
• Μεταρρύθμιση χρηματοπιστωτικού συστήματος: «Υπογραμμίζουμε την ανάγκη μεταρρύθμισης της τρέχουσας διεθνούς χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένης της παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης, ώστε η διεθνής χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική να είναι πιο περιεκτική και δίκαιη».
• Σύστημα διασυνοριακών πληρωμών BRICS: «Αναγνωρίζουμε τα ευρέως διαδεδομένα οφέλη από ταχύτερα, χαμηλού κόστους, πιο αποτελεσματικά, διαφανή, ασφαλή και χωρίς αποκλεισμούς μέσα διασυνοριακών πληρωμών που βασίζονται στην αρχή της ελαχιστοποίησης των εμπορικών φραγμών και της πρόσβασης χωρίς διακρίσεις. Χαιρετίζουμε τη χρήση τοπικών νομισμάτων στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές μεταξύ των BRICS και των εμπορικών τους εταίρων».
• ΔΝΤ: «Επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας να διατηρήσουμε ένα ισχυρό και αποτελεσματικό Παγκόσμιο Δίκτυο Χρηματοοικονομικής Ασφάλειας με ένα ΔΝΤ βασισμένο σε ποσοστώσεις και επαρκείς πόρους».
• G20: «Αναγνωρίζουμε τη σημασία της συνεχούς και παραγωγικής λειτουργίας της G20, με βάση τη συναίνεση».

Πηγή: businessdaily.gr–Σοφία Ζαφείρη