ΝΔ και ΠΑΣΟΚ στην διεκδίκηση του Κέντρου

Μόλις δέκα ημέρες μετά την επανεκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, δόθηκε από τον ίδιο και τον Κυριάκο Μητσοτάκη το πρώτο στίγμα για τις διαθέσεις των δύο πλευρών. Από το θεσμικό βήμα της Βουλής, ο Πρωθυπουργός και ο αρχηγός της δεύτερης πολιτικής δύναμης παρουσίασαν την αντίληψή τους για τη νέα μάχη του Κέντρου, στην οποία συμμετέχουν προς το παρόν με σφοδρή αντιπαράθεση, αλλά εντός ορίων.

Ο Μητσοτάκης, βλέποντας τον Ανδρουλάκη ως κύριο αντίπαλο, επαναφέρει το δίπολο «πρόοδος – οπισθοχώρηση» και αποφεύγει συστηματικά τις αυστηρές ιδεολογικές κατηγοριοποιήσεις, προκειμένου να απευθυνθεί στο μετριοπαθές κοινό που δεν έχει κομματικές ταυτίσεις.

Ο Ανδρουλάκης φαίνεται να στοχεύει στον αντίπαλό του, εκμεταλλευόμενος τη διττή φύση της κεντροδεξιάς ΝΔ, προσπαθώντας να πιέσει την κυβέρνηση από τα δεξιά, ώστε να διεκδικήσει με αξιώσεις το κεντρώο κοινό.

Σύμφωνα με τον Κ. Μητσοτάκη, η ΝΔ αποτελεί την «κεντροδεξιά προοδευτική δύναμη που θα υπερασπίζεται τις σημαντικές αλλαγές που χρειάζεται η χώρα», ενώ ο Ανδρουλάκης δηλώνει ότι «θα ασκούμε σοβαρή αντιπολίτευση προσφέροντας ένα εναλλακτικό σχέδιο προοδευτικής πολιτικής για τη διακυβέρνηση της χώρας». Στο πλαίσιο αυτών των δηλώσεων, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Κέντρο αποκτά και άλλον διεκδικητή. Το στοίχημα της «τριγωνοποίησης» – η στρατηγική που ακολούθησε ο Μητσοτάκης για να επεκτείνει την επιρροή του πέρα από τα παραδοσιακά γαλάζια ακροατήρια, κερδίζοντας δύο εκλογές το 2019 και το 2013 – μετατρέπεται σε ένα στοίχημα για δύο ηγέτες.

Από τη μία πλευρά, ο Μητσοτάκης επιδιώκει να περιορίσει τις δυνατότητες του Ανδρουλάκη να επωφεληθεί από την ευνοϊκή συγκυρία για το ΠΑΣΟΚ. Γι’ αυτόν τον λόγο, ακολουθεί μια στρατηγική «κρύο-ζέστη», ασκώντας συνεχόμενη πίεση σε προγραμματικό επίπεδο, ενώ ταυτόχρονα προγραμματίζει συγκεκριμένες συναντήσεις για συναίνεση. Η κυβέρνηση εστιάζει στη διαμόρφωση και εφαρμογή πολιτικών που ξεπερνούν τα κομματικά όρια της Νέας Δημοκρατίας, προτιμώντας την πολιτική «policy» αντί της «politics», όπως έχει δηλώσει ο ίδιος.

Με απλά λόγια, το Μαξίμου πιστεύει ότι οι κυβερνητικές πολιτικές και η εκπλήρωση των υποσχέσεων είναι αυτά που μπορούν να επαναφέρουν την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων που στήριξαν τον Μητσοτάκη το 2019 και το 2023, αλλά απομακρύνθηκαν στις ευρωεκλογές. Από την άλλη, ο Ανδρουλάκης χρειάζεται μια αποτελεσματική στρατηγική διεύρυνσης, προβάλλοντας μια ρεαλιστική πρόταση που να ανταγωνίζεται αυτή της ΝΔ, γνωρίζοντας ότι υπάρχουν ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας που δεν ανήκουν αποκλειστικά σε αυτήν.

Το Μαξίμου παρακολουθεί με ηρεμία τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, καθώς στην κυβερνητική έδρα αναγνωρίζουν ότι περίμεναν την ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ και του Ανδρουλάκη, μετά τις θετικές αντιδράσεις από την εσωκομματική διαδικασία στη Χαριλάου Τρικούπη. Αυτή η ενίσχυση αποτυπώνεται στο τελευταίο γκάλοπ της Metron Analysis , όπου η διαφορά μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ είναι μονοψήφια στην πρόθεση και στην εκτίμηση ψήφου. Επίσης, παρατηρούνται γαλάζιες διαρροές προς το ΠΑΣΟΚ που φτάνουν το 5,8%, ποσοστό υψηλότερο από τις απώλειες της ΝΔ προς τον Κυριάκο Βελόπουλο και άλλα κόμματα. Επιπλέον, η δημοτικότητα του Ανδρουλάκη είναι αυξημένη, κάτι που δεν είχε παρατηρηθεί όταν ανέλαβε τα ηνία του ΠΑΣΟΚ το 2021.

Στο Μαξίμου, ωστόσο, λαμβάνουν υπόψη δύο επιπλέον παραμέτρους: όπως υποστηρίζουν, πρώτον, το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε μια περίοδο πολιτικής αδράνειας, χωρίς ισχυρό διακύβευμα και χωρίς άμεση απειλή για την κυριαρχία της ΝΔ, και δεύτερον, εκκρεμεί η αποσαφήνιση του τοπίου του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να διαμορφωθούν οι τελικές ισορροπίες στο πολιτικό σκηνικό. «Το κρίσιμο είναι αν ο Ανδρουλάκης και το ΠΑΣΟΚ έχουν πραγματικά αλλάξει, όχι αν οι δημοσκοπήσεις δείχνουν να κλείνει η ψαλίδα μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ» αναφέρει κυβερνητικός παράγοντας. Ή, όπως το διατύπωσε πρόσφατα ο Μητσοτάκης με μια γλωσσική αστοχία του: «φέραμε ένα νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του ΠΑΣΟΚ, συγγνώμη, του ΑΣΕΠ, το ΠΑΣΟΚ φοβάμαι ότι δεν εκσυγχρονίζεται».