“Μικρό καλάθι” η Αθήνα ενόψει της συνάντησης Γεραπετρίτη – Φιντάν

Η ελληνική διπλωματία προετοιμάζεται με επιφυλακτικότητα για το σημαντικό ραντεβού της ερχόμενης Παρασκευής 8 Νοεμβρίου, όπου θα συναντηθούν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Τούρκος ομόλογός του Χακάν Φιντάν στην Αθήνα, αναμένοντας ουσιαστική πρόοδο στα ανοιχτά ζητήματα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Μια συνάντηση που θα διεξαχθεί υπό την επίδραση της εκλογικής διαδικασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, γεγονός που πιθανόν να επηρεάσει την προσέγγιση των ανοιχτών ζητημάτων μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας. Και οι δύο πλευρές επιθυμούν να γνωρίζουν – για διαφορετικούς λόγους η καθεμία – ποιος θα είναι ο νικητής, είτε ο Ντόναλντ Τράμπ είτε η Κάμαλα Χάρις.

Η συνάντηση μεταξύ Γεραπετρίτη και Φιντάν θεωρείται ως προάγγελος της επόμενης συνάντησης που θα έχουν τον Ιανουάριο του 2025 ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Ταγίπ Ερντογάν στην Τουρκία. Όλοι συμφωνούν ότι αυτή η συνάντηση θα δείξει αν υπάρχει περιθώριο για μια ουσιαστική προσέγγιση, η οποία θα μπορούσε στο μέλλον να οδηγήσει σε ένα συνυποσχετικό Ελλάδας – Τουρκίας για την επίλυση των διαφορών στη Χάγη.

Η εθνική γραμμή της κυβέρνησης παραμένει σταθερή, με το μοναδικό θέμα συζήτησης να είναι η οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας. Αντίθετα, η τουρκική πλευρά προτείνει μια «πακέτο» λύση, θέτοντας στο τραπέζι ζητήματα όπως η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και ζητώντας ανταλλάγματα στη Θράκη για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.

Σύμφωνα με έμπειρους διπλωμάτες, καθοριστικό ρόλο θα διαδραματίσουν οι εξελίξεις στο Κυπριακό, ιδίως μετά τη νέα πρωτοβουλία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για την επανέναρξη των συνομιλιών, καθώς και την πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της Κύπρου, Νίκου Χριστοδουλίδη, στον Λευκό Οίκο.

Σύμβουλοι του πρωθυπουργού επισημαίνουν ότι το ζητούμενο είναι η διατήρηση «ήρεμων νερών» στο Αιγαίο και η δημιουργία ενός κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης, αναγνωρίζοντας ότι αυτή η διαδικασία θα είναι μακρά, με 64 γύρους διερευνητικών συνομιλιών ήδη καταγεγραμμένους.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε το στίγμα της κυβέρνησης μέσω τηλεοπτικής συνέντευξης, επισημαίνοντας ότι «είναι υποχρέωσή μου να ενημερώνω τον γείτονα ότι ο αναθεωρητισμός δεν οδηγεί σε λύση». Ταυτόχρονα, απαντώντας σε όσους εντός της χώρας αναφέρονται σε υποχωρητικότητα της κυβέρνησης, δήλωσε ότι δεν υπάρχει καμία έκπτωση από τις εθνικές θέσεις.

Αυτές οι δηλώσεις έγιναν λίγες ημέρες μετά την δημοσιοποίηση της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την πρόοδο των ενταξιακών διαδικασιών της Τουρκίας. Στην έκθεση, αν και αναγνωρίζεται η βελτίωση του «θετικού κλίματος» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, γίνεται αναφορά στη διακήρυξη του 1995 της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, σύμφωνα με την οποία οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια της Ελλάδας για την επέκταση των χωρικών της υδάτων θα θεωρείται casus belli. Επιπλέον, η έκθεση συμβουλεύει την Τουρκία να αποφεύγει απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας, καθώς και να σέβεται την κυριαρχία και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων των κρατών-μελών.