Τι σημαίνει η επιστροφή του Τραμπ για την Κίνα και την παγκόσμια οικονομία

Ηιστορική επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο βρίσκει την Κίνα να προετοιμάζεται για μία ασταθή και εξαιρετικά απρόβλεπτη πορεία στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ.

Άλλωστε ο Τραμπ σε κάθε ευκαιρία ανέπτυσσε φλογερή ρητορική κατά του Πεκίνου, ανακοινώνοντας ανοιχτά ότι με την επιστροφή του θα προχωρούσε σε αύξηση των δασμών έως και 60% σε κινεζικά προϊόντα. Αυτό και μόνο προκαλεί αρκετό άγχος στην Κίνα και οι οιωνοί μεταξύ των δύο χωρών που αποτελούν τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, δεν προβλέπονται καλοί.

Η αύξηση των δασμών αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας και όχι μόνο, καθώς μπορεί να ανατρέψει να ανατρέψει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.

Αναλυτές εκτιμούν ότι η στάση του Τραμπ σχετικά με το εμποριο και η προσέγγιση στην εξωτερική πολιτική μπορεί να αποδυναμώσουν τις συμμαχίες των ΗΠΑ και να δώσουν την ευκαιρία στο Πεκίνο να διαμορφώσει μια εναλλακτική παγκόσμια τάξη πραγμάτων.

Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση το CNN συμπυκνώνει και παραθέτει τι αναμένεται.

«Η επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία θα φέρει σίγουρα μεγαλύτερες ευκαιρίες και μεγαλύτερους κινδύνους για την Κίνα», δήλωσε ο Σεν Ντίνγκλι, αναλυτής εξωτερικής πολιτικής στη Σαγκάη. «Το αν τελικά οδηγεί σε περισσότερους κινδύνους ή περισσότερες ευκαιρίες εξαρτάται από το πώς αλληλεπιδρούν οι δύο πλευρές μεταξύ τους».

Επισήμως, η Κίνα προσπάθησε να παρουσιάσει μια ουδέτερη στάση για τη νίκη του Τραμπ. Το υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε την Τετάρτη ότι «σεβάστηκε» την επιλογή της Αμερικής.

Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ συνεχάρη τον Τραμπ την Πέμπτη. Γνωστός για την αγάπη του για τους αυταρχικούς, ο Τραμπ επαινεί τακτικά τον Σι που τον αποκαλεί «πολύ καλό φίλο», ακόμη και όταν οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας ήταν τεταμένες.

Ο Σι είπε στον εκλεγμένο πρόεδρο ότι η Κίνα και η Αμερική μπορούν «να βρουν τον σωστό τρόπο» για να «συναντηθούν στη νέα εποχή», σύμφωνα με δημοσίευμα του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.

Αλλά κάτω από την ήρεμη επιφάνεια, το Πεκίνο είναι πιθανό να προετοιμάζεται…

«Μένει να δούμε αν θα εφαρμόσει και σε ποιο βαθμό τις πολιτικές που υποσχέθηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και αν θα εμμείνει στην ατζέντα της πρώτης θητείας του» είπε ο Liu Dongshu, επίκουρος καθηγητής διεθνών υποθέσεων στο City University του Χονγκ Κονγκ.

Οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας στην πρώτη θητεία Τραμπ

Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, ο σκληροτράχηλος λαϊκιστής που υποσχέθηκε να κάνει την «Αμερική ξανά σπουδαία» ξεκίνησε έναν εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, βάζοντας στη μαύρη λίστα τον κινεζικό κολοσσό Huawei για λόγους εθνικής ασφάλειας και κατηγόρησε παράλληλα το Πεκίνο για την πανδημία του Covid-19.

Μέχρι το τέλος της πρώτης θητείας του, οι διμερείς σχέσεις είχαν βυθιστεί στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων δεκαετιών.

Ο Τραμπ έχει απειλήσει στην προεκλογική του εκστρατεία ότι θα επιβάλει δασμούς 60% σε όλα τα προϊόντα που κατασκευάζονται στην Κίνα και θα ανακαλέσει το καθεστώς των «μόνιμων κανονικών εμπορικών σχέσεών της», το οποίο έχει δώσει στην Κίνα τους πιο ευνοϊκούς εμπορικούς όρους με τις ΗΠΑ για περισσότερες από δύο δεκαετίες.

Αυτό το τιμωρητικό μέτρο, εάν εφαρμοστεί, θα μπορούσε να επιφέρει σωματικό πλήγμα σε μια οικονομία μειώνοντας τη ζήτηση των καταναλωτών, καθώς και πτώση των τιμών και αυξανόμενα χρέη.

Η επενδυτική τράπεζα Macquarie εκτιμά ότι, στο υψηλό επίπεδο του 60%, οι δασμοί είναι πιθανό να μειώσουν την ανάπτυξη της χώρας κατά δύο ολόκληρες ποσοστιαίες μονάδες

Γιατί το «Trump 2.0» θα έκανε τον κόσμο φτωχότερο

«Ο εμπορικός πόλεμος 2.0 θα μπορούσε να τερματίσει το μοντέλο συνεχούς ανάπτυξης της Κίνας, στο οποίο οι εξαγωγές και η μεταποίηση ήταν ο κύριος μοχλός ανάπτυξης», έγραψε ο Λάρι Χου, επικεφαλής οικονομολόγος για την Κίνα στη Macquarie, την Τετάρτη.

Οι επενδυτές φάνηκε να προβλέπουν αυτό το αποτέλεσμα καθώς το προβάδισμα του Τραμπ έναντι της Αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις διευρύνθηκε την Τετάρτη, προκαλώντας απότομη πτώση των κινεζικών μετοχών και του γιουάν.

Οι δασμοί λειτουργούν ως φόρος στις εισαγωγές, βλάπτοντας τους καταναλωτές στη χώρα που τους επιβάλλουν, καθώς και τις επιχειρήσεις που βασίζονται σε εισαγόμενες πρώτες ύλες και ενδιάμεσα αγαθά για την παραγωγή τελικών προϊόντων. Μια σημαντική κλιμάκωση των παγκόσμιων εμπορικών εντάσεων πιθανότατα θα προκαλέσει πόνο όχι μόνο στην Κίνα και τις ΗΠΑ, αλλά και σε άλλες χώρες που εμπλέκονται σε παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.

Σε αντίθεση με τους Ρεπουμπλικάνους προκατόχους του, ο Τραμπ εφαρμόζει μια ασταθή και αντισυμβατική προσέγγιση στη χάραξη πολιτικής, ενισχύοντας την αβεβαιότητα του Πεκίνου.

«Ο Τραμπ ξεκίνησε την πρώτη του θητεία ως ενθουσιώδης θαυμαστής του Σι Τζινπίνγκ, προτού επιβάλει δασμούς και στη συνέχεια δυσφημήσει το Πεκίνο κατά τη διάρκεια της πανδημίας», δήλωσε ο Ντάνιελ Ράσελ, αντιπρόεδρος διεθνούς ασφάλειας και διπλωματίας στο Asia Society Policy Institute.

«Έτσι, το Πεκίνο είναι πιθανό να προσεγγίσει τον εκλεγμένο Πρόεδρο με προσοχή – διερευνώντας ποιον Τραμπ να περιμένει και πού μπορεί να υπάρχουν ευκαιρίες για εκμετάλλευση», πρόσθεσε ο Ράσελ, ο οποίος στο παρελθόν υπηρέτησε ως ο κορυφαίος σύμβουλος του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα για την Ασία.

Η ατζέντα του Τραμπ «Πρώτα η Αμερική» και η κοσμοθεωρία των συναλλαγών μπορεί να τελικά να είναι υπέρ του Πεκίνου, λένε οι ειδικοί.

«Παρόλο που το Πεκίνο ανησυχεί βαθιά για το απρόβλεπτο της πολιτικής του Τραμπ για την Κίνα, υπενθυμίζει στον εαυτό του ότι οι προκλήσεις φέρνουν επίσης ευκαιρίες», δήλωσε ο Tong Zhao, ανώτερος συνεργάτης στο Carnegie Endowment for International Peace.

«Παρά τους φόβους για έναν νέο εμπορικό πόλεμο, το Πεκίνο πιστεύει ότι οι σκληρές δασμολογικές πολιτικές του Τραμπ θα ήταν βαθιά αντιδημοφιλείς στην Ευρώπη, δημιουργώντας ένα άνοιγμα για την Κίνα να ενισχύσει τους οικονομικούς δεσμούς με την Ευρώπη και να αντιμετωπίσει τις προσπάθειες των ΗΠΑ να εντείνουν την αποσύνδεση της τεχνολογίας και της εφοδιαστικής αλυσίδας μεταξύ Κίνας και δυτικών εθνών. », είπε.

Η μακροχρόνια απέχθεια του Τραμπ για το ΝΑΤΟ (είπε τον Φεβρουάριο ότι δεν θα υπερασπιστεί τους συμμάχους του ΝΑΤΟ που δεν ξοδεύουν αρκετά για την άμυνα από μελλοντική επίθεση από τη Ρωσία), καθώς και τις διεθνείς συμμαχίες και θεσμούς ευρύτερα, απειλεί επίσης να αποδυναμώσει τις αμερικανικές συμμαχίες του απερχόμενου Προέδρου.

Αυτό θα πρόσφερε κάποια ανακούφιση στο Πεκίνο, το οποίο εκνευρίζεται ολοένα και περισσότερο από αυτό που θεωρεί ως στρατηγική της Ουάσιγκτον να περικυκλώσει και να συγκρατήσει την Κίνα με ένα «ασιατικό ΝΑΤΟ».

Η πιθανή στροφή της Αμερικής προς τα μέσα υπό τον Τραμπ θα είναι επίσης ευπρόσδεκτη είδηση ​​για τον Σι, ο οποίος έχει εντείνει τις προσπάθειες να διεκδικήσει ηγεσία στον Παγκόσμιο Νότο και να οικοδομήσει μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων που δεν θα κυριαρχείται πλέον από τη Δύση.

Ταϊβάν και σχέσεις με τη Ρωσία

Το Πεκίνο μπορεί επίσης να αναζητά τρόπους για να χρησιμοποιήσει την τάση του Τραμπ για σύναψη συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος της Ταϊβάν. Το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας ισχυρίζεται ότι το νησί είναι δικό του, παρόλο που δεν το έχει ελέγξει ποτέ.

Υπό την προηγούμενη κυβέρνηση Τραμπ, η οποία στελεχώθηκε με κινεζικά γεράκια, οι ΗΠΑ ενίσχυσαν την υποστήριξη προς την Ταϊβάν μέσω αυξημένων πωλήσεων όπλων και διπλωματικών επισκέψεων. Αλλά τα πρόσφατα σχόλια του πρώην ηγέτη έχουν τροφοδοτήσει ανησυχίες για τη δέσμευση των ΗΠΑ στο δημοκρατικό νησί.

Στην προεκλογική εκστρατεία, ο Τραμπ κατηγόρησε την Ταϊβάν ότι «έκλεψε» τη βιομηχανία τσιπ από τις ΗΠΑ και είπε ότι η αυτοδιοικούμενη δημοκρατία πρέπει να πληρώσει τις ΗΠΑ για προστασία.

Όταν ο Τραμπ είπε ότι η Ταϊβάν έκλεψε τη βιομηχανία τσιπ της Αμερικής… Αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια

Ερωτηθείς από τη Wall Street Journal σε συνέντευξή του εάν θα χρησιμοποιούσε στρατιωτική δύναμη ενάντια σε έναν αποκλεισμό στην Ταϊβάν από την Κίνα, ο Τραμπ είπε ότι δεν θα κατέληγε σε αυτό επειδή ο Σι τον σεβόταν και ξέρει ότι είναι «τρελός». Αντίθετα, είπε ότι θα επιβάλει δασμούς 150% έως 200% στο Πεκίνο.

«Με το σχετικά λιγότερο έντονο ενδιαφέρον του Τραμπ να υπερασπιστεί την Ταϊβάν, το Πεκίνο μπορεί να επιδιώξει μεγαλύτερες παραχωρήσεις από την Ουάσιγκτον για το ζήτημα της Ταϊβάν, χρησιμοποιώντας θετικά κίνητρα και καταναγκαστικό μοχλό για να ωθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να μειώσουν τη στρατιωτική και πολιτική υποστήριξή τους προς την Ταϊβάν», είπε ο Ζάο.

Ο Τραμπ, ο οποίος έχει διαφημίσει τις καλές του σχέσεις με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, έχει κάνει σχόλια που υποδηλώνουν ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να πιέσουν την Ουκρανία σε μια εκεχειρία με τη Ρωσία.

Ενώ ο τερματισμός του σκληρού πολέμου στην Ουκρανία θα μπορούσε να αφαιρέσει ένα κρίσιμο σημείο στις σχέσεις Κίνας-Ευρώπης, θα μπορούσε επίσης να περιπλέξει την ευθυγράμμιση της Μόσχας με το Πεκίνο, η οποία έχει βαθύνει μετά τη ρωσική εισβολή, δήλωσε ο Liu στο Πανεπιστήμιο City του Χονγκ Κονγκ.

«Εάν οι ΗΠΑ και η Ρωσία χαλαρώσουν τις σχέσεις, θα μπορούσε να δημιουργήσει μεγαλύτερο φως μεταξύ Ρωσίας και Κίνας, δημιουργώντας ουσιαστικά μια σφήνα μεταξύ τους, είπε ο Λιου προσθέτοντας: «Από όλα όσα είπε, είναι ξεκάθαρο ότι ο Τραμπ θεωρεί την Κίνα, όχι τη Ρωσία, ως τον κύριο αντίπαλο».

Ο Πούτιν συνεχάρη τον Τραμπ για τη νίκη του στις εκλογές την Πέμπτη, λέγοντας ότι είναι έτοιμος να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ.

Απευθυνόμενος σε φόρουμ πολιτικής στο Σότσι της Ρωσίας, ο Πούτιν είπε ότι τα σχόλια της προεκλογικής εκστρατείας Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και την αποκατάσταση των σχέσεων με τη Ρωσία «αξίζουν τουλάχιστον προσοχή».