Το μυστήριο της μούμιας: Επιστήμονες έλυσαν γρίφο 3.000 ετών

Επιστήμονες του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Field, στο Σικάγο, κοίταξαν στο εσωτερικό από δεκάδες μούμιες  και αποκάλυψαν νέες πληροφορίες για τους αρχαίους Αιγύπτιους, βρίσκοντας παράλληλα τη λύση σε ένα μυστήριο 3.000 ετών. Μάλιστα, τα κατάφεραν όλα αυτά χωρίς να αφαιρέσουν ούτε έναν επίδεσμο από τις μούμιες.

Τον Σεπτέμβριο, οι ερευνητές μετέφεραν 26 από τις μούμιες που εκτίθενται στο μουσείο πάνω σε ειδικά κατασκευασμένα καροτσάκια για να περάσουν από αξονικό τομογράφο.

Η συγκεκριμένη τεχνολογία δεν καταστρέφει τις μούμιες, αλλά οι χιλιάδες ακτινογραφίες που τραβήχτηκαν, όλες μαζί σχηματίζουν τρισδιάστατες εικόνες των σκελετών και των αντικειμένων στο εσωτερικό τους.

Οι νέες γνώσεις συμβάλλουν στο να χυθεί φως στις επικήδειες πρακτικές που ακολουθούσαν οι Αιγύπτιοι πριν από περισσότερα από 3.000 χρόνια, καθώς και στο τι θεωρούσαν σημαντικό να μεταφέρουν στη μετά θάνατον ζωή.

Οι Αιγύπτιοι έβλεπαν τη μετά θάνατον ζωή όπως εμείς τη σύνταξη

Όπως εξηγούν οι επιστήμονες του μουσείου Field, οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η ψυχή παρέμενε μέσα στο σώμα μετά τον θάνατο, γι’ αυτό και οι ταριχευτές μουμιοποιούσαν τα σώματα για να διατηρήσουν το πνεύμα για τη μετά θάνατον ζωή.

Το πνευματικό και βιολογικό τελετουργικό της μουμιοποίησης μπορούσε να διαρκέσει έως και 70 ημέρες, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας αφαίρεσης των εσωτερικών οργάνων, με μόνη εξαίρεση την καρδία, η οποία θεωρούνταν «το σπίτι της ψυχής».

Οι ταριχευτές χρησιμοποιούσαν αλάτι για να στεγνώσουν τις σορούς και στη συνέχεια τις τύλιγαν σε λινά, πάνω στα οποία συχνά έγραφαν προσευχές.

Στην αρχαία Αίγυπτο, η ζωή μετά τον θάνατο αντιμετωπίζονταν περίπου όπως οι άνθρωποι του 21ου αιώνα βλέπουν τη συνταξιοδότηση, σύμφωνα με τον JP Brown, ανώτερο συντηρητή ανθρωπολογίας στο μουσείο.

«Είναι κάτι για το οποίο προετοιμάζεσαι, βάζεις χρήματα στην άκρη καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής σου και ελπίζεις να έχεις αρκετά στο τέλος για να το διασκεδάσεις πραγματικά», είπε, προτού συμπληρώσει: «Θέλεις να ζήσεις την καλύτερη μεταθανάτια ζωή σου».

Δε μουμιοποιούνταν όλοι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, αλλά η πρακτική ήταν κοινότυπη ανάμεσα στα μέλη της ανώτερης και της μεσαίας τάξης, όπως και τα άτομα με μεγάλο κύρος, είπε ο Brown.

Η λύση ενός μυστηρίου 3.000 ετών

Η Lady Chenet-aa, ένα από τα πιο δημοφιλή μουμιοποιημένα άτομα του μουσείου, έζησε πριν από περίπου 3.000 χρόνια κατά τη διάρκεια της 22ης Δυναστείας στην Αίγυπτο.

Οι νέες σαρώσεις βοήθησαν τους επιστήμονες να εκτιμήσουν ότι η γυναίκα είχε υψηλό κύρος και πέθανε περίπου όταν ήταν 40 ετών, ενώ η φθορά στα δόντια της δείχνει ότι η τροφή που έτρωγε περιείχε κόκκους άμμου.

Επιπλέον, στην τραχεία της είχε τοποθετηθεί υλικό για να διασφαλιστεί ότι ο λαιμός της δε θα κατέρρεε και στις κόγχες των ματιών της υπήρχαν τεχνητά μάτια, ώστε να διατηρήσει την όρασή της και μετά τον θάνατο.

«Οι προσθήκες είναι πολύ κυριολεκτικές», είπε ο Brown στο CNN. «Αν θέλεις μάτια, τότε πρέπει να υπάρχουν αληθινά μάτια, ή τουλάχιστον κάποια φυσική αναφορά σε μάτια», πρόσθεσε.

Όμως η μεγαλύτερη αποκάλυψη σχετικά με την Lady Chenet-aa αφορούσε το πώς ακριβώς η σορός της τοποθετήθηκε μέσα στο φέρετρο εξ αρχής, καθώς αυτό είχε μόνο ένα μικροσκοπικό άνοιγμα στα πόδια, από το οποίο δε χωρά ένα ανθρώπινο σώμα.  Οι ακτινογραφίες αποκάλυψαν για πρώτη φορά την κάτω πλευρά του φέρετρου, δείχνοντας ότι το κουτί είχε κλείσει με κορδόνι στο πίσω μέρος, προτού επιχρυσωθεί.

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι οι ταριχευτές έστησαν τη μούμια όρθια και μαλάκωσαν το φέρετρο, φτιαγμένο από πάπυρο και σοβά, ώστε να γίνει εύκαμπτο και έπειτα το έπλασαν στο σχήμα του σώματος. Έπειτα, έκοψαν μία σχισμή στο πίσω μέρος του από όπου μπήκε το σώμα.

Πώς βρέθηκε μία μούμια στο Broadway;

Ως μέρος της μελέτης, οι ερευνητές εξέτασαν προσεκτικά και την περίπτωση του Harwa, ενός μουμιοποιημένου άνδρα που έζησε πριν από περίπου 3.000 χρόνια και ήταν θυρωρός σε μία σιταποθήκη.

Έπειτα από την ανάλυση των ακτινογραφιών, φαίνεται ότι έζησε μία άνετη ζωή και πέθανε στις ηλικίες ανάμεσα τα 40 και τα 45.

Όμως όσο πλουσιοπάροχα και να είχε ζήσει ο Harwa, σε καμία περίπτωση δε θα μπορούσε να προβλέψει τι επιφύλασσε το μέλλον για τη σορό του.

Το 1939, έγινε ο πρώτος μουμιοποιημένος άνθρωπος που πέταξε με αεροπλάνο, με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου τον πήγαν σε μια παράσταση του Μπρόντγουεϊ.

Για δύο χρόνια αποτέλεσε ένα από τα εκθέματα της Παγκόσμιας Έκθεσης της Νέας Υόρκης και έπειτα επέστρεψε στο μουσείο Field, αφού πρώτα χάθηκε στις αποσκευές και μεταφέρθηκε κατά λάθος στο Σαν Φρανσίκο.