Η κυβέρνηση μπροστά στο νέο αντιπολιτευτικό τοπίο

Ο «κατηφορικός» δρόμος που έχει ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ από τις εθνικές εκλογές του 2023 μέχρι σήμερα, με σημαντικούς σταθμούς τρεις διασπάσεις, εσωκομματικές εκλογές και την καθοριστική «μετάβαση» του Στέφανου Κασσελάκη από την Κουμουνδούρου, φαίνεται να πλησιάζει στο τέλος του. Τα κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χάσει εδώ και αρκετούς μήνες την ουσία του θεσμικού του ρόλου.

Το πιο παράδοξο είναι ότι οι εξελίξεις φαίνεται να «εναρμονίζουν» την πραγματικότητα των δημοσκοπήσεων με τους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ήδη χάσει τη θέση του ως δεύτερη πολιτική δύναμη στις μετρήσεις από το καλοκαίρι, μετά τις ευρωεκλογές, όταν άρχισε να βυθίζεται ξανά στην εσωστρέφεια. Αυτό έχει δώσει την ευκαιρία στο ΠΑΣΟΚ να επανέλθει στο πολιτικό προσκήνιο ως δεύτερο κόμμα, με την επανεκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία και την επιστροφή στελεχών όπως η Άννα Διαμαντοπούλου και ο Παύλος Γερουλάνος στην πρώτη γραμμή, προσφέροντας στο κόμμα δημοσκοπικό «αέρα».

Με έναν τρόπο, η κυβέρνηση φαίνεται να είχε «προβλέψει» τις εξελίξεις από την αρχή. Ήδη από το καλοκαίρι, αποφάσισε να απαντά στη Χαριλάου Τρικούπη αντί για τον ΣΥΡΙΖΑ, περιμένοντας την απόφαση των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ για την ηγεσία. Στην πρώτη κοινοβουλευτική «μάχη» των αρχηγών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τη στάση του «υπογράμμισε» ότι ο κύριος αντίπαλός του στη Βουλή είναι ο Νίκος Ανδρουλάκης. Με αυτή την προοπτική, το κυβερνητικό επιτελείο έχει αρχίσει να «παρακολουθεί στενά» το ΠΑΣΟΚ, δηλώνοντας ότι κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων και προσπαθώντας να αναδείξει τις «αδυναμίες» της Χαριλάου Τρικούπη, χωρίς να παρέχει «περίοδο χάριτος».

Το πρώτο σημείο κριτικής και αντιπαράθεσης αφορά τη στάση του ΠΑΣΟΚ στη Βουλή και κατά τη διάρκεια ψηφοφοριών για νομοσχέδια που φέρουν είτε την «μεταρρυθμιστική σφραγίδα» της κυβέρνησης, είτε απαντούν σε ευρέως αναγνωρισμένες αδυναμίες, είτε αγγίζουν θέσεις που έχει εκφράσει η Χαριλάου Τρικούπη, τις οποίες ωστόσο απορρίπτει για λόγους αντιπολιτευτικής στρατηγικής. Η άρνηση του Νίκου Ανδρουλάκη να υπερψηφίσει πρόσφατα νομοσχέδια, όπως αυτό του ΑΣΕΠ, ενισχύει την κυβερνητική κριτική ότι το ΠΑΣΟΚ υιοθετεί μια στάση «όχι σε όλα», σε συνδυασμό με τη δημιουργία μη κρατικών πανεπιστημίων.

Το Μέγαρο Μαξίμου επιδιώκει να διατηρήσει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ΠΑΣΟΚ αναλλοίωτα. Από τη μία πλευρά, η ανάγκη δημιουργίας ενός «αντιπάλου» είναι κρίσιμη, καθώς αυτό οδηγεί σε συσπείρωση δυνάμεων. Από την άλλη, η ανάδειξη των αδυναμιών στην πολιτική πρόταση της Χαριλάου Τρικούπη μπορεί να ενισχύσει την εικόνα της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, προβάλλοντας τη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως την αποκλειστική επιλογή για τη διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας και των συνεπειών της για την πορεία της χώρας.

Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, με την πολυδιάσπασή του που έχει οδηγήσει στη δημιουργία δύο νέων κομμάτων από τα «σπλάχνα» του μέσα σε ένα χρόνο, ουσιαστικά απομακρύνουν την Κουμουνδούρου από την κυβερνητική τροχιά. Έτσι, η «μάχη» επικεντρώνεται στο ΠΑΣΟΚ, με στόχο το 15% του εκλογικού σώματος που βρίσκεται σε στάση αναμονής και καταγράφεται στη «γκρίζα ζώνη» των δημοσκοπήσεων.

Για το Μέγαρο Μαξίμου, το κρίσιμο ζήτημα είναι να πειστεί αυτό το τμήμα του εκλογικού σώματος ότι το κυβερνητικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας μπορεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις των επόμενων ετών. Στόχος είναι η διασφάλιση θετικών αποτελεσμάτων στην οικονομία, η μείωση της ανεργίας και των φόρων, καθώς και η ενίσχυση των εισοδημάτων, με έμφαση στη μεσαία τάξη. Παράλληλα, επιδιώκεται η βελτίωση της καθημερινότητας σε κρίσιμους τομείς όπως η υγεία, η παιδεία και η στέγαση, καθώς και η ενίσχυση της θέσης της χώρας στον ευρωπαϊκό πυρήνα, σε ένα περιβάλλον διεθνούς αβεβαιότητας, ειδικά μετά το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών.

Ωστόσο, μετά την πλήρη κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ από την πολιτική ατζέντα, το «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» αφήγημα αποδυναμώνεται, με το επόμενο διακύβευμα και τη διαμόρφωση των δύο πόλων στο πολιτικό σκηνικό να παραμένουν ακόμα ασαφή και υπό εξέλιξη.