Από τον Μασκ μέχρι τα supercars της McLaren,οι αντίπαλοι αναζητούν το πλεονέκτημα των ηλεκτρικών οχημάτων

Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα συνέχισαν να ποντάρουν πολλά στα ηλεκτρικά οχήματα το 2024 και το επόμενο έτος θα μπορούσε να αποδειχθεί κρίσιμο για τις φιλοδοξίες τους.

Η κατασκευάστρια εταιρεία supercar McLaren θα μπορούσε σύντομα να αποκτήσει έναν νέο ιδιοκτήτη από τον Κόλπο που θα ωθήσει τη μάρκα να γίνει ηλεκτρική: Στις 29 Οκτωβρίου, ο κυβερνητικός επενδυτής CYVN Holdings του Αμπού Ντάμπι συμφώνησε να αποκτήσει την αυτοκινητοβιομηχανία της McLaren Group από τον σημερινό ιδιοκτήτη της εταιρείας Mumtalakat. Αν και το σύμφωνο παραμένει μη δεσμευτικό, οι δύο εταιρείες διαφήμισαν τις δυνατότητες της συμφωνίας «στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων». 

Την ίδια ημέρα, ο Έλον Μασκ έκανε μια εικονική εμφάνιση στο Future Investment Initiative του Ριάντ, μια κίνηση-έκπληξη που υποδηλώνει ότι ο δισεκατομμυριούχος θα μπορούσε να δείξει και πάλι ενδιαφέρον προς τη Σαουδική Αραβία, αφού οι δεσμοί υπέστησαν κρίση μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια να ιδιωτικοποιηθεί η Tesla το 2018 με τη βοήθεια του Δημόσιου Ταμείου Επενδύσεων (PIF) του Βασιλείου. Η εμφάνιση του Μασκ επικεντρώθηκε στην τεχνητή νοημοσύνη, αλλά η Σαουδική Αραβία δεν ήταν σκεπτική όσον αφορά τις ελπίδες της να φιλοξενήσει ένα εργοστάσιο της Tesla. Θα μπορούσε να ετοιμάζεται μια νέα προσέγγιση; 

Οι εξελίξεις αυτές έρχονται καθώς και οι δύο δυνάμεις του Κόλπου αναζητούν ενεργά επιδραστικούς ρόλους στον εξηλεκτρισμό της αυτοκινητοβιομηχανίας στο πλαίσιο των κινήσεων διαφοροποίησης. Εν μέσω του αυξανόμενου οικονομικού ανταγωνισμού, η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ επενδύουν σημαντικά στις ευκαιρίες των ηλεκτρικών οχημάτων (μεταξύ άλλων υποστηρίζοντας τους διεκδικητές της Tesla), αλλά στοχεύουν επίσης σε αυτή τη νέα βιομηχανία με διαφορετικούς τρόπους. 

Για παράδειγμα, η Σαουδική Αραβία έχει κάνει κινήσεις με στόχο να γίνει ένας σημαντικός κόμβος παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων. Πιο πρόσφατα σε αυτό το μέτωπο, ο Ινδός κατασκευαστής EV Wardwizard Innovations υπέγραψε τον Σεπτέμβριο μια κοινοπραξία με τη Σαουδική Αραβία για τη δημιουργία ενός εργοστασίου συναρμολόγησης στο Βασίλειο. Ωστόσο, το μεγάλο στοίχημα ήταν η αμερικανική εταιρεία κατασκευής πολυτελών ηλεκτρικών οχημάτων Lucid, η οποία πλέον έχει ως βασικό μέτοχο μια θυγατρική της PIF. 

Ένα εργοστάσιο της Lucid άρχισε να συναρμολογεί οχήματα στη Σαουδική Αραβία το 2023 με αρχική δυναμικότητα 5.000 ηλεκτρικών οχημάτων ετησίως και στόχο να επεκταθεί τελικά σε 155.000. Ωστόσο, η τιμή για την υποστήριξη της Lucid συνεχίζει να αυξάνεται, συμπεριλαμβανομένων πολλαπλών εισροών μετρητών δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη Σαουδική Αραβία μόνο το 2024. Στις 17 Οκτωβρίου, η εταιρεία ανακοίνωσε άλλη μια πώληση μετοχών ύψους 1,67 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Εν τω μεταξύ, τα ΗΑΕ έχουν γίνει ένα περιφερειακό σημείο εισόδου για τις μάρκες ηλεκτρικών οχημάτων που στοχεύουν στη Μέση Ανατολή και οι επενδυτές από τα Εμιράτα έχουν αναπτύξει ένα παγκόσμιο αποτύπωμα, με έμφαση στις ευκαιρίες στην Ασία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Στις 30 Οκτωβρίου, το Reuters ανέφερε ότι η βιετναμέζικη κατασκευάστρια εταιρεία EV VinFast είχε υπογράψει προκαταρκτική συμφωνία για να λάβει τουλάχιστον 1 δισεκατομμύριο δολάρια από κοινοπραξία επενδυτών από τα ΗΑΕ. Οι λεπτομέρειες γύρω από τη συμφωνία ήταν λιγοστές, αλλά η είδηση εμφανίστηκε δύο ημέρες αφότου η VinFast εγκαινίασε επίσημα τη μάρκα της στη Μέση Ανατολή με μια αντιπροσωπεία στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.  

Κοιτάζοντας μπροστά, το 2025 θα μπορούσε να αποδειχθεί ένα σημαδιακό έτος για την παγκόσμια κούρσα των ηλεκτρικών οχημάτων. Η Economist Intelligence Unit προβλέπει ότι η αυτοκινητοβιομηχανία θα ανακάμψει πλήρως το 2005 από τις πρόσφατες αναταράξεις, γεγονός που θα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επέκταση της αγοράς EV κατά σχεδόν 16%. Παρόλα αυτά, αυτό θα συνοδεύεται από εμπορικές εντάσεις, παγκόσμιο ανταγωνισμό και άλλες προκλήσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις φιλοδοξίες των ηλεκτρικών οχημάτων του Κόλπου. 

Ένας νέος κόμβος ηλεκτρικών οχημάτων;

Η Σαουδική Αραβία έχει θέσει ως στόχο την παραγωγή 500.000 ηλεκτρικών οχημάτων ετησίως έως το 2030. Η παραγωγή παραμένει μηδαμινή, αλλά τα τελευταία δύο χρόνια έχουν προκύψει βασικά έργα και επενδύσεις ηλεκτρικών οχημάτων στη χώρα, με προεξάρχουσα τη Lucid που δημιούργησε την πρώτη της υπερπόντια μονάδα παραγωγής στο βασίλειο. 

Τον Νοέμβριο του 2022, η Σαουδική Αραβία εγκαινίασε επίσης την πρώτη εγχώρια μάρκα ηλεκτρικών οχημάτων, την Ceer, σε μια κοινοπραξία μεταξύ της PIF και της Foxconn. Τον Μάρτιο του 2024, η Ceer ανέθεσε σύμβαση ύψους 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε σαουδαραβική κατασκευαστική εταιρεία για την κατασκευή του πρώτου εργοστασίου ηλεκτρικών οχημάτων. Τα πρώτα ηλεκτρικά οχήματα της μάρκας ήταν προγραμματισμένα να είναι διαθέσιμα το 2025, αν και η εφικτότητα αυτού του στόχου έχει αμφισβητηθεί.

Η Σαουδική Αραβία έχει επίσης διερευνήσει τους δεσμούς ηλεκτρικών οχημάτων με την Κίνα, υπογράφοντας τον Ιούνιο του 2023 συμφωνία ύψους 5,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων με τη μάρκα Human Horizons για συνεργασία στην ανάπτυξη, κατασκευή και πώληση.  

Τον Σεπτέμβριο του 2023, η Wall Street Journal ανέφερε ότι η Σαουδική Αραβία είχε ξεκινήσει πρώιμες συνομιλίες με την Tesla για τη δημιουργία εργοστασίου στο βασίλειο. Μετά τη δημοσίευση, ο Μασκ δήλωσε ότι το άρθρο ήταν «εντελώς ψευδές». 

Το PIF είχε κάποτε δημιουργήσει ένα μερίδιο περίπου 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Tesla και ο Μασκ ισχυρίστηκε τον Αύγουστο του 2018 ότι το σαουδαραβικό ταμείο είχε συμφωνήσει να βοηθήσει στην ιδιωτικοποίησή της – μια κίνηση που διαλύθηκε, δημιουργώντας ρήγμα. Εν μέσω αυτού του δράματος, το PIF εισέφερε πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια στη Lucid τον Σεπτέμβριο του 2018. Η ζημιογόνος Lucid έχει έκτοτε αποδειχθεί τροχοπέδη στο χαρτοφυλάκιο του PIF. Μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, οι μετοχές της Lucid σημείωναν πτώση 77% από την ΑΜΚ του 2021 και πτώση 46% το 2024. 

Κινήσεις ΗΑΕ

Το 2023, τα ΗΑΕ έθεσαν νέο στόχο το 50% του συνόλου των οχημάτων στους δρόμους τους να είναι είτε ηλεκτροκίνητα είτε υβριδικά έως το 2050, αλλά η πρόοδος παραμένει μικρή. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, το 2023, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αντιστοιχούσαν στο 13% των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων στα ΗΑΕ, το δεύτερο στη Μέση Ανατολή, πίσω μόνο από το 45% της Ιορδανίας.

Όπως η Σαουδική Αραβία, έτσι και τα ΗΑΕ έχουν στοχεύσει στην παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων, αν και σε μικρότερη κλίμακα. Για παράδειγμα, το 2022 παίκτες, συμπεριλαμβανομένης της εμιρατινής επενδυτικής εταιρείας M Glory και της κινεζικής εταιρείας EV NWTN, ανακοίνωσαν σχέδια για την κατασκευή εγκαταστάσεων παραγωγής στη χώρα. 

Τα ΗΑΕ έχουν αποδειχθεί δημοφιλή με τις μάρκες ηλεκτρικών οχημάτων που επεκτείνονται στη Μέση Ανατολή, έχοντας μεταξύ άλλων ισχυρούς δεσμούς με κινεζικούς παίκτες, όπως η Xpeng, η οποία ξεκίνησε επίσημα στον Κόλπο τον Οκτώβριο του 2024 μέσω στρατηγικής συνεργασίας με την Ali & Sons του Αμπού Ντάμπι.

Εν τω μεταξύ, η CYVN έχει αποδειχθεί ενεργός παγκόσμιος επενδυτής ηλεκτρικών οχημάτων τα τελευταία δύο χρόνια, με αιχμή του δόρατος την εισφορά 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην κινεζική μάρκα EV Nio τον Δεκέμβριο του 2023, αφού είχε ήδη επενδύσει 738,5 εκατομμύρια δολάρια στην εταιρεία μήνες πριν. 

Τώρα έρχεται η συμφωνία του Οκτωβρίου με τη McLaren, την οποία η CYVN και η Mumtalakat διαφήμισαν ως μια δυνητικά «μετασχηματιστική επένδυση» που φέρνει πρόσβαση σε «πρόσθετα κεφάλαια, προηγμένη τεχνογνωσία μηχανικής και πρωτοποριακή τεχνολογία, ιδιαίτερα στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων». 

Η μεγάλη εικόνα

Τόσο τα ΗΑΕ όσο και η Σαουδική Αραβία θα μπορούσαν να κερδίσουν πολλά από τις επενδύσεις σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αλλά αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Πρώτον, η περιφερειακή υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων παραμένει μέτρια, αντιπροσωπεύοντας λιγότερο από το 1% των συνολικών πωλήσεων αυτοκινήτων το 2023. Υπάρχει επίσης ευρύτερος ανταγωνισμός που πρέπει να ληφθεί υπόψη- για παράδειγμα, η Τουρκία σημείωσε επένδυση εργοστασίου ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων από την κινεζική BYD, τον μεγαλύτερο κατασκευαστή ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο, τον Ιούλιο του 2024.

Κοιτάζοντας μπροστά, οι φιλοδοξίες της Σαουδικής Αραβίας να οικοδομήσει μια βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων από το μηδέν θα μπορούσαν να δοκιμαστούν το 2025, καθώς φτάνει ο αρχικός στόχος της Ceer για την κυκλοφορία στην αγορά και η Lucid συνεχίζει να επενδύει. Εν τω μεταξύ, εξακολουθεί να είναι απίθανο η Tesla να ξεκινήσει ένα εργοστάσιο στη Σαουδική Αραβία, αλλά οι συνεργασίες με τον Μασκ αποτελούν ένα γεγονός που πρέπει να παρακολουθήσουμε. 

Πηγή: Al Monitor