Τράπεζες: «Τρύπα» 1 δισ. ευρώ στις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων – Χαμηλή η ζήτηση το 2023

Χέρι χέρι µε τη στεγαστική πίστη βαδίζει η αγορά των καταναλωτικών δανείων µε νέες εκταμιεύσεις το 2023 ύψους 1,3 δισ. ευρώ, όσο δηλαδή ήταν και οι εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων την ίδια χρονιά. Η καταναλωτική πίστη συναγωνίζεται ευθέως τη στεγαστική, δημιουργώντας προβληματισμό στις τράπεζες κυρίως για τη χαμηλή ζήτηση στεγαστικών δανείων, που παρέμεινε καθηλωμένη σε ανάλογα επίπεδα –στο 1,3 δισ. ευρώ–, παρά τα δάνεια μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου», που έδωσαν ώθηση στην αγορά με νέες εκταμιεύσεις 250 εκατ. ευρώ το 2023.

Σύμφωνα με στοιχεία των τραπεζών, κινητήρια δύναμη στην αγορά των καταναλωτικών δανείων την προηγούμενη χρονιά ήταν τα δάνεια για την αγορά αυτοκινήτου, που απορρόφησαν περί τα 500 εκατ. ευρώ του συνόλου των εκταμιεύσεων. Αλλα 600 εκατ. ευρώ δόθηκαν απευθείας από τις τράπεζες με τη μορφή τοκοχρεωλυτικών δανείων για την κάλυψη καταναλωτικών αναγκών, ενώ περίπου στα 200 εκατ. ευρώ ανήλθαν τα καταναλωτικά δάνεια που δόθηκαν μέσω εμπόρων, δηλαδή για την αγορά προϊόντων με πίστωση από το κατάστημα. Στα νούμερα αυτά δεν περιλαμβάνονται τα υπόλοιπα των πιστωτικών καρτών.

Στα ίδια περίπου επίπεδα με μικρή άνοδο αναμένεται να κινηθεί η αγορά της καταναλωτικής πίστης και το 2024, καθώς οι τράπεζες έχουν αναπτύξει εργαλεία για την ψηφιακή υποβολή αιτήσεων για καταναλωτικά δάνεια, διευρύνοντας παράλληλα τις συνεργασίες με εμπόρους για αγορές μέσω πίστωσης στο φυσικό κατάστημα ή στο ηλεκτρονικό. Να σημειωθεί ότι τα νούμερα αυτά ωχριούν μπροστά στα μεγέθη της καταναλωτικής πίστης πριν από την κρίση, όταν οι χορηγήσεις καταναλωτικών δανείων άγγιζαν τα 6-7 δισ. ευρώ τον χρόνο και τα υπόλοιπα το 2009 είχαν φτάσει τα 36 δισ. ευρώ, περισσότερα δηλαδή από όσα είναι σήμερα τα υπόλοιπα στη στεγαστική πίστη, η οποία κινούνταν επίσης με εκταμιεύσεις έως και 12 δισ. ευρώ τον χρόνο. Εκτοτε η αγορά τόσο των στεγαστικών όσο και των καταναλωτικών δανείων συρρικνώθηκε δραματικά, ενώ πολλά από τα δάνεια της περιόδου εκείνης «κοκκίνισαν» και έχουν μεταφερθεί πλέον εκτός τραπεζικού συστήματος μέσω των πωλήσεων σε funds. Με βάση την εικόνα που μεταφέρουν αρμόδιες πηγές, το υπόλοιπο της χρηματοδότησης στην καταναλωτική πίστη είναι πλέον ενήμερο και αποτελεί υγιή βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς.

Τράπεζες: «Τρύπα» 1 δισ. ευρώ στις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων

Στα 2,5 δισ. ευρώ κινήθηκαν οι πληρωμές/αποπληρωμές παλαιών -από τη δεκαετία του 2000- στεγαστικών δανείων το τελευταίο δωδεκάμηνο, ενώ οι νέες εκταμιεύσεις ανήλθαν σε περίπου 1,5 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα η καθαρή πιστωτική επέκταση στο κομμάτι των στεγαστικών να παραμένει σε αρνητικό έδαφος.

Η παραγωγή νέων στεγαστικών δανείων, για την ανάγκη της οποίας αναφέρθηκε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης εχθές στο συνέδριο του Bloomberg, θα αποτελέσει εφεξής βασική προτεραιότητα των τραπεζών. Ωστόσο, η πρόκληση είναι δύσκολη, με δεδομένη την έλλειψη ζήτησης από τους πολίτες.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η ζήτηση για νέα στεγαστικά παραμένει αδύναμη και αυτό αποδίδεται αφενός στο περιβάλλον αυξημένων επιτοκίων, αφετέρου στις δυσθεώρητα υψηλές τιμές για την αγορά ακινήτου σε συνδυασμό με τον περιορισμένο, για τα δεδομένα της αγοράς, αριθμό ακινήτων.

«Στο μέτωπο των επιτοκίων έχει ξεκινήσει η αποκλιμάκωσή τους και αναμένεται να συνεχισθεί, με τις εκτιμήσεις να φέρουν το βασικό επιτόκιο του ευρώ στην περιοχή του 2% στα τέλη του 2025», τονίζει στο Euro2day.gr τραπεζική πηγή και προσθέτει: «Την ίδια στιγμή, όμως, οι τιμές για την απόκτηση ενός μέσου ακινήτου είναι απλησίαστες. Η αγορά συνεχίζει σε αυτό το κομμάτι να κινείται ανοδικά, εξέλιξη που αποθαρρύνει τους ενδιαφερόμενους να λάβουν τραπεζική χρηματοδότηση».

Ακόμη και η λείανση του αυστηρού κανόνα που εισήγαγε νέα βελτιωμένα δεδομένα στο ποσοστό τραπεζικής χρηματοδότησης (ακόμη και στο 60%-70% σε ορισμένες περιπτώσεις), δεν φαίνεται να πείθει τους εν δυνάμει αγοραστές ακινήτων, εξαιτίας και πάλι των υψηλών τιμών.

Σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις για την πορεία των τιμών, οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι η άνοδος θα συνεχιστεί και το πρώτο εξάμηνο του 2025, ίσως και περισσότερο, και μετά αναμένεται η εξομάλυνση.

Συναλλαγές με μετρητά

Μπορεί από τη μία να μην υπάρχει ζήτηση για στεγαστικά δάνεια, ωστόσο η αγορά ακινήτων γνωρίζει άνθηση και στο κομμάτι των μεσαίων/μικρών διαμερισμάτων. «Έγινε πλήθος συναλλαγών τα τελευταία έτη με ίδια κεφάλαια και δεν αναφέρομαι στις μεγάλες συναλλαγές σε επίπεδο real estate. Κυριάρχησαν τα μετρητά αλλά αυτό σιγά σιγά θα μειωθεί», συμπληρώνουν οι ίδιες πηγές.

Μια ακόμη κατηγορία αγοραστών ειδικά στην τελευταία πενταετία είναι πολίτες άλλων χωρών (όχι αποκλειστικά τρίτων χωρών) για το οικονομικό προφίλ των οποίων οι τιμές απόκτησης ακινήτου στην Ελλάδα είναι -σε σχέση με τις χώρες από τις οποίες προέρχονται- χαμηλότερες.

Πλεόνασμα κεφαλαίων και ρευστότητας που μπορεί να χρηματοδοτήσει την επέκταση στο εξωτερικό, αλλά και μεγαλύτερη χρηματοδότηση των νοικοκυριών για την απόκτηση κατοικίας, διαθέτουν οι τράπεζες.

Αυτό ήταν το μήνυμα που εξέπεμψαν χθες οι επικεφαλής των τεσσάρων συστημικών τραπεζών μιλώντας σε συνέδριο του Bloomberg με θέμα «Η νέα εποχή για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα», παίρνοντας το μήνυμα του πρωθυπουργού που κάλεσε τις τράπεζες να «βοηθήσουν τις νέες οικογένειες να πάρουν σπίτι».

Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε πως η κυβέρνηση «έχει κάνει ήδη αρκετά βοηθώντας τις τράπεζες να αντιμετωπίσουν το θεμελιώδες πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων». Οπως είπε, «η Ελλάδα διαθέτει ένα λειτουργικό τραπεζικό σύστημα με καθαρούς ισολογισμούς» και παρότρυνε τις τράπεζες «να πάρουν το ρίσκο και να χορηγήσουν στεγαστικά δάνεια», καθώς επίσης να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία και ειδικά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και την καινοτομία.

Ο πρωθυπουργός τάχθηκε υπέρ του ανταγωνισμού των τραπεζών προκειμένου να μειωθεί το κόστος των συναλλαγών και χαρακτήρισε μεγάλη επιτυχία το σύστημα IRIS, ενώ απαντώντας σε ερώτηση για το εάν οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να προσβλέπουν σε αύξηση της δραστηριότητάς τους στο εξωτερικό, ο Κυρ. Μητσοτάκης ανέφερε την Ινδία ως έναν δυναμικό παγκόσμιο παίκτη με τον οποίο η χώρα μας αρχίζει να αποκτά σχέσεις και μπορεί να φέρει επενδύσεις στη χώρα.

Πηγή: pagenews.gr