Προϋπολογισμός 2025: Στα 14,1 δισ. ευρώ το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

Ακόμη ένα έτος με δημόσιες επενδύσεις-μαμούθ σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες θα είναι το 2025 σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό που κατατέθηκε στη Βουλή. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) θα φτάσει τα 14,1 δισ. ευρώ την ερχόμενη χρονιά αντιστοιχώντας στο 5,7% του ΑΕΠ από 13,15 δισ. ευρώ που υπολογίζεται για το 2024.

Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού, οι κύριοι αναπτυξιακοί τομείς που ενισχύονται με το ΠΔΕ είναι το περιβάλλον, οι μεταφορές, η ανταγωνιστικότητα, η ανάπτυξη ανθρώπινου κεφαλαίου, η κοινωνική συνοχή, η ενέργεια, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η αυτοδιοίκηση μέσω της στήριξης των επενδυτικών της προγραμμάτων. Επιπλέον, ενισχύονται πολιτικές του κράτους για τη συντήρηση και επέκταση κοινωνικών υποδομών, τη χρηματοδότηση έκτακτων αναγκών και λοιπών δράσεων καθώς και για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών.

Κύριος στόχος του ΑΠΔΕ για το 2025, όπως και για τα επόμενα έτη του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού – Διαρθρωτικού Σχεδίου 2025 – 2028, είναι η επιτάχυνση της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου και της ευημερίας όλων των πολιτών σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές της χώρας και η ταχύτερη σύγκλιση με τον μέσο όρο της ΕΕ, σε όλο το φάσμα των οικονομικών και κοινωνικών επιδόσεων. Αυτός ο στόχος ευθυγραμμίζεται απόλυτα με τους στόχους:

• του ελληνικού Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0»,
• της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή 2021 – 2027,
• του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ).

Από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει ότι οι δαπάνες του ΑΠΔΕ τα τελευταία πέντε χρόνια κυμαίνονται μεταξύ 5,0% – 6,4% του ΑΕΠ, σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό συγκριτικά με το αντίστοιχο (3% – 3,7% του ΑΕΠ) της χρονικής περιόδου 2014 – 2019. Ειδικότερα, το 2020 οι δαπάνες του ΑΠΔΕ αυξήθηκαν κατά 88,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, καταγράφοντας ποσοστό 6,4% του ΑΕΠ, κυρίως λόγω της χρηματοδότησης δράσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης. Τα επόμενα έτη οι δαπάνες του ΑΕΠ παρέμειναν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, σηματοδοτώντας την ενίσχυση της αναπτυξιακής κατεύθυνσης της ελληνικής οικονομίας. Ειδικότερα, η μεγάλη άνοδος που καταγράφηκε το 2020 στις επενδυτικές δαπάνες αποδεικνύεται ότι δεν ήταν περιστασιακή ή λύση ανάγκης για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, αλλά βασική κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής που ασκείται στη χώρα.

Από το 2021 και μετά προστίθενται επιπλέον επενδυτικοί πόροι από το Ταμείο Ανάπτυξης (ΤΑΑ) για την περαιτέρω ενίσχυση όλων των παραγωγικών τομέων της οικονομίας. Το 2024 οι επενδυτικές δαπάνες εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 17,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, κυρίως λόγω της αύξησης των δαπανών για τα έργα του ΤΑΑ, καθώς και για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής.

Για την υλοποίηση δράσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», η εκτιμώμενη δαπάνη για το 2024 ανέρχεται σε 3.300 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις που εντάσσονται στους τέσσερις βασικούς πυλώνες του σχεδίου:

1. πράσινη μετάβαση
2. ψηφιακή μετάβαση
3. ιδιωτικές επενδύσεις, οικονομικός και θεσμικός μετασχηματισμός
4. απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή

Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με χρηματοδότηση από το ΤΑΑ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με την ένταξη 814 έργων συνολικού προϋπολογισμού 22,2 δισ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).

Για το έτος 2025 προβλέπεται διάθεση πόρων ύψους 9.200 εκατ. ευρώ, που αντιπροσωπεύουν το 3,72% του ΑΕΠ της χώρας, με κατανομή της συνολικής δαπάνης σε έργα που θα συγχρηματοδοτηθούν από πόρους της ΕΕ, ύψους 6.450 εκατ. ευρώ και σε έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, ύψους 2.750 εκατ. ευρώ.

Πέραν των ανωτέρω, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προωθείται η υλοποίηση σημαντικών έργων, με προβλεπόμενη δαπάνη για το 2025, όπως φαίνεται στη συνέχεια:

• βελτίωση οδικής ασφάλειας μέσω επεμβάσεων σε αστικά και υπεραστικά οδικά δίκτυα, με προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας, περιορισμό ατυχημάτων και αυστηρή τήρηση των περιβαλλοντικών προτύπων (206 εκατ. ευρώ),
• προληπτική συντήρηση 250 γεφυρών με έξυπνες τεχνολογίες και αισθητήρες για παρακολούθηση της δομικής επάρκειας, αποτροπή ατυχημάτων και αντιμετώπιση κινδύνων από την κλιματική αλλαγή (156 εκατ. ευρώ),
• αναβάθμιση και δημιουργία ενεργειακά αποδοτικών τουριστικών λιμένων, με συνακόλουθη προώθηση της διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος, της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας μέσω εξειδικευμένων μελετών και δράσεων ψηφιοποίησης (139 εκατ. ευρώ),
• ανακαίνιση 156 Κέντρων Υγείας (133 εκατ. ευρώ) και αναβάθμιση νοσοκομειακών υποδομών (102 εκατ. ευρώ) για βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, μέσω ανακατασκευών, νέων εγκαταστάσεων και ενεργειακών παρεμβάσεων,
• στοχευμένα προγράμματα κατάρτισης σε κλάδους αιχμής, με έμφαση στις δεξιότητες υψηλής ζήτησης για ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και σύνδεση με την αγορά εργασίας (103 εκατ. ευρώ),
• κατασκευή νέας γραμμής προαστιακού σιδηρόδρομου μήκους 36 χλμ. στα δυτικά της Αθήνας για την εξυπηρέτηση κατοικημένων περιοχών και εμπορευματικών αναγκών (97 εκατ. ευρώ),
• ψηφιοποίηση αρχείου δημόσιων νοσοκομείων για τη διασφάλιση της πρόσβασης πολιτών και υγειονομικού προσωπικού σε ιατρικά δεδομένα, μέσω της εφαρμογής του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας (83 εκατ. ευρώ) και
• παροχή κουπονιών συνδεσιμότητας για ευρυζωνική πρόσβαση υψηλών ταχυτήτων, με κάλυψη των εξόδων σύνδεσης και εξοπλισμού για την ενίσχυση των νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (79 εκατ. ευρώ).

Από το δανειακό σκέλος του ΤΑΑ αναμένεται εντός του 2025 να εκταμιευθούν προς τα πιστωτικά ιδρύματα ποσά ύψους 5.455 εκατ. ευρώ. Σημαντικό μέρος αυτών αφορά στο πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ μου ΙΙ» με πόρους 1 δισ. ευρώ από το ΤΑΑ και επιπλέον 1 δισ. ευρώ από τα πιστωτικά ιδρύματα καθώς και στο πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου» με πόρους ύψους 400 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 300 εκατ. ευρώ προέρχονται από το ΤΑΑ.

Πηγή: pagenews.gr