Το Ιράν ακολουθεί στάση αναμονής στη Συρία

Μια στάση αναμονής έχει κυριαρχήσει στα μηνύματα της Τεχεράνης μετά την κατάρρευση της συριακής κυβέρνησης που προκλήθηκε από την αστραπιαία κατάληψη της χώρας από τους αντάρτες.

Όπως πληροφορεί το  Al Monitor, η κυβερνητική εκπρόσωπος του Ιράν, Φατεμέχ Μοχατζεράνι, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι η Τεχεράνη πρέπει να δει κάποια “ελάχιστη σταθερότητα” στη Συρία προτού εμπλακεί αποτελεσματικά με το νέο της κατεστημένο.

Η πτώση του μακροχρόνιου ηγέτη Μπασάρ αλ Άσαντ σήμανε την απώλεια ενός σημαντικού περιφερειακού συμμάχου για την Ισλαμική Δημοκρατία, η οποία θεωρούσε τον Σύρο ηγέτη ως ζωτικό κρίκο στον “Άξονα της Αντίστασης”, ένα περιφερειακό σχέδιο που συγκεντρώνει τις παραστρατιωτικές ομάδες πληρεξουσίων της Τεχεράνης στον αγώνα κατά του ορκισμένου εχθρού της, του Ισραήλ.

Μετά το ξέσπασμα της λαϊκής εξέγερσης που κλόνισε την εξουσία του Άσαντ το 2011, το Ιράν έστειλε στρατιωτικές δυνάμεις για να τον στηρίξει, μια εμπλοκή που πολλαπλασιάστηκε καθώς η χώρα βυθίστηκε γρήγορα σε έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο.

Η πρόσφατη επίθεση για την πτώση της κούφιας κυβέρνησης Άσαντ, με επικεφαλής τους μαχητές της Hayat Tahrir al-Sham (HTS), διήρκεσε λιγότερο από δύο εβδομάδες. Σε απάντηση, το Ιράν έκανε τα πάντα – πολιτικά και ρητορικά, όχι στρατιωτικά – για να προσπαθήσει να αποτρέψει την πτώση του.

Κατά τη διάρκεια της επίθεσης, Ιρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν σε δημόσιες δηλώσεις τους ότι ο Άσαντ θα αντέξει τη νέα καταιγίδα, όπως έκανε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.

Η αφήγηση ήταν εντελώς διαφορετική μετά την αποχώρησή του.

“Ο συριακός στρατός ήταν είτε ανίκανος είτε απρόθυμος να υπερασπιστεί τη χώρα”, δήλωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος στην ενημέρωση.

Επαναλάμβανε ένα παρόμοιο μήνυμα από τον υπουργό Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης, καθώς προσγειώθηκε πίσω στην Τεχεράνη μετά από μια περιφερειακή περιοδεία πυρετώδους διπλωματίας που προώθησε σε μια προσπάθεια διάσωσης της κυβέρνησης Άσαντ. “Ο ίδιος ο κ. Άσαντ ήταν σαστισμένος και παραπονιόταν για τον συριακό στρατό”, δήλωσε ο Αραγτσί, υποστηρίζοντας ότι ο Σύρος ηγέτης είχε επιδείξει μικρή ευελιξία στο να εισακούσει τις συμβουλές του Ιράν να εμπλακεί πολιτικά με τους αντιπάλους του.

Οι πολιτικές προσωπικότητες που τάσσονται υπέρ της μεταρρύθμισης έχουν πρόσφατα γίνει πιο έντονα ομιλητικές σχετικά με τη “μάταιη” και δαπανηρή αποστολή του Ιράν στη Συρία, με ορισμένους να διατυπώνουν ανεπίσημες εκτιμήσεις πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις συνολικές ιρανικές δαπάνες που έχουν “σπαταληθεί” για την πολιτική της Συρίας. Μεταξύ αυτών είναι ο Χεσματολάχ Φαλαχατπισέχ, πρώην πρόεδρος της επιτροπής εθνικής ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής του ιρανικού κοινοβουλίου, ο οποίος είχε αρκετές συναντήσεις με τον Άσαντ κατά τη διάρκεια της θητείας του. Έχει επισημάνει ιδιαίτερα τα “πάνω από 30 δισεκατομμύρια δολάρια” σε ιρανικά δάνεια που χορηγήθηκαν στον ανατραπέντα ηγέτη και τα οποία παραμένουν απλήρωτα.

Ιρανοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του Αραγτσί, έχουν υποστηρίξει ότι η κατάρρευση του Άσαντ δεν θα επηρεάσει τη “βούληση του μετώπου αντίστασης” και ότι η υποστήριξη του Ιράν προς τους περιφερειακούς αντιπροσώπους θα συνεχιστεί αμείωτη.

Τις τελευταίες ημέρες από τη Συρία έχουν διαρρεύσει εικόνες και βίντεο που δείχνουν βασανισμένους και σοκαρισμένους κρατούμενους που απελευθερώθηκαν από τις φυλακές του Άσαντ με τρομακτικές περιγραφές που φέρονται να αποκαλύπτουν μόνο την κορυφή του παγόβουνου των φρικαλεοτήτων του εκδιωχθέντος καθεστώτος, ιδίως στη φυλακή Σαϊντνάγια βόρεια της Δαμασκού, γνωστή μεταξύ των ακτιβιστών για τα δικαιώματα ως “σφαγείο” και “στρατόπεδο θανάτου”.

Η βασανιστική αγωνία αντιμετωπίστηκε με ευρεία αλληλεγγύη και εκφράσεις θλίψης από πολλούς Ιρανούς, οι οποίοι αποκαλούν τους αξιωματούχους στην Τεχεράνη “συνεργούς” που μοιράζονται την ευθύνη στο συλλογικό τραύμα των επόμενων γενεών στη Συρία.

Δεδομένης της ισχυρής συμμαχίας μεταξύ Τεχεράνης και Δαμασκού, οι αρχικές επιχειρήσεις των ανταρτών στο Χαλέπι είδαν τους Ιρανούς αξιωματούχους και τα μέσα ενημέρωσης να αναφέρονται ομόφωνα στους προελαύνοντες μαχητές ως “τρομοκράτες”, “μισθοφόρους” και υποκινητές μιας αμερικανοϊσραηλινής συνωμοσίας για την αποδυνάμωση του “μετώπου αντίστασης”.

Ο τόνος άρχισε να μαλακώνει λίγες ώρες πριν οι αντάρτες βάλουν χέρι στη Δαμασκό. Η “ένοπλη αντιπολίτευση” έγινε το κυρίαρχο ισοδύναμο. Πολλοί σκληροπυρηνικοί έχουν έκτοτε προτείνει ότι υπάρχει περιθώριο για δέσμευση με τους αντάρτες, παρά τις βαθιές ιδεολογικές διαφορές τους με τη σιιτική θεοκρατία του Ιράν.

Ενώ γράφουν αφειδώς για τη “διαφαινόμενη απειλή” ενός εμφυλίου πολέμου στη Συρία και την πιθανή “αποσύνθεση” της χώρας, αρκετές κρατικές εφημερίδες συμβουλεύουν την ιρανική κυβέρνηση να προσεγγίσει τη νέα συριακή ηγεσία με την ελπίδα να αποκαταστήσει ένα στήριγμα στη μετά Άσαντ εποχή.

Ορισμένοι έχουν επίσης υπογραμμίσει τη σταδιακή “μεταμόρφωση” του ηγέτη της HTS Άχμεντ αλ-Σαράα (γνωστού και με το τζιχαντιστικό ψευδώνυμο Αμπού Μοχάμεντ αλ Γκολάνι) σε έναν “πραγματιστή” ηγέτη, που χαρακτηρίζεται από τις εμφανείς προσπάθειές του να προωθήσει μια εθνικιστική ατζέντα και όχι ένα τζιχαντιστικό σχέδιο.

“Διαφέρουν από το Ισλαμικό Κράτος [ΙΚ]- η HTS πολέμησαν ακόμη και το ΙΚ σε κάποιο σημείο”, σημείωσε ο πρεσβευτής του Ιράν στη Δαμασκό, Χοσεΐν Ακμπάρι, σε τηλεοπτική συζήτηση μετά την αποχώρηση του Άσαντ. Εξέφρασε επίσης τη συγκρατημένη ελπίδα του Ιράν για τις σχέσεις με τους νέους κυβερνήτες. Υπερασπιζόμενος την ομάδα, ο Ακμπαρί δήλωσε ότι η λεηλασία της ήδη εκκενωμένης ιρανικής πρεσβείας στη Δαμασκό δεν ήταν πράξη των μελών της HTS.

Την ίδια γραμμή διατήρησε και ο Μεχντί Φαρμανιάν, ένας σκληροπυρηνικός κληρικός που διευθύνει το χρηματοδοτούμενο από το κράτος Κέντρο Έρευνας για τις Θρησκείες και τις Αιρέσεις. “Αυτό που παρακολουθούμε από την HTS αυτές τις μέρες είναι περισσότερο μια ιδεολογική εξέλιξη παρά μια απλή αλλαγή τακτικής”, δήλωσε. “Έτσι, αν κρατήσουν αποστάσεις από τα οράματα της Αλ Κάιντα και του ΙΚ και κινηθούν περισσότερο προς το μοντέλο διακυβέρνησης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, μπορούμε να συνεργαστούμε μαζί τους”.

Το Reuters επικαλούμενο ανώνυμο Ιρανό αξιωματούχο, δήλωσε ότι η Τεχεράνη έχει ήδη ανοίξει γραμμή επαφής με τη νέα ηγεσία των ανταρτών που ελέγχει σήμερα τη Συρία.

Το ερώτημα τέθηκε στην Μοχατζεράνι κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων. “Για τον σκοπό της διασφάλισης των εθνικών του συμφερόντων στη Συρία, το Ιράν θα πραγματοποιήσει παρακολούθηση, επικοινωνία και διαβουλεύσεις στη χώρα”, δήλωσε η ίδια.

Πηγή: Pagenews.gr