Παρά την αποχώρηση του Άσαντ, το Ιράν βλέπει ευκαιρία στο παιχνίδι εξουσίας στη Συρία

Σε τηλεοπτική ομιλία του αυτή την εβδομάδα, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ δήλωσε ότι η πτώση του βασικού περιφερειακού συμμάχου του, του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, ήταν ένα αμερικανοϊσραηλινό τέχνασμα, καθώς η Τεχεράνη έπρεπε να αντιμετωπίσει τις πραγματικότητες του τέλους της πολυετούς παρουσίας της στη ρημαγμένη από τον πόλεμο χώρα.

Χωρίς να την κατονομάσει ευθέως, όπως παρατηρεί το al monitor, ο Χαμενεΐ “χτύπησε” επίσης την Τουρκία, κατηγορώντας την για συνενοχή στη «συνωμοσία» που έριξε τον Σύρο ηγέτη.

Η ομιλία στην Τεχεράνη σε πλήθος πιστών ήταν η πρώτη δημόσια αντίδραση του Χαμενεΐ στην κατάρρευση της 50ετούς δικτατορικής διακυβέρνησης του Άσαντ και του πατέρα του μετά από μια σύντομη αιφνιδιαστική επίθεση της σουνιτικής μαχητικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ.

Η κυβέρνηση Άσαντ διαδραμάτιζε επί χρόνια κεντρικό ρόλο στη σύνδεση του Ιράν με την κορυφαία ομάδα αντιπροσώπων του στο Λίβανο, τη Χεζμπολάχ, επιτρέποντας στην Ισλαμική Δημοκρατία να προωθήσει την αντι-ισραηλινή της ατζέντα, η οποία αποτελεί καθοριστική αρχή της σιιτικής θεοκρατίας από την ίδρυσή της το 1979.

Για τον Χαμενεΐ, ωστόσο, η κατάρρευση του Άσαντ δεν αποτελεί πλήγμα για την «αντίσταση», η οποία, όπως είπε, είναι μια «σχολή σκέψης» που θα προχωρήσει με μεγαλύτερη δύναμη. Η δήλωση αυτή θύμιζε το επιχείρημα που προέβαλε ο Χαμενεΐ μετά τη δολοφονία από το Ισραήλ του επικεφαλής της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα και ανώτερων ηγετών του κινήματος Χαμάς που εδρεύει στη Γάζα.

Ποια χαρτιά θα παίξει το Ιράν;

Ο Χαμενεΐ έδειχνε την αδιαλλαξία του με τη νέα Συρία, όπου η Ισλαμική Δημοκρατία έχει δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια για να εδραιώσει τα ερείσματά της, τα οποία οι επικριτές λένε ότι εξαφανίστηκαν στον αέρα με τη φυγή του Άσαντ στη Μόσχα.

«Τα πράγματα δεν θα μείνουν έτσι», είπε, υποβαθμίζοντας τους «πανηγυρισμούς και τους χορούς στους δρόμους της Δαμασκού» ως στιγμές μικρής διάρκειας, επειδή οι εν λόγω νέοι «σίγουρα θα αντισταθούν και θα κάνουν θυσίες για τη νίκη».

Το συριακό κατεστημένο που υποστήριζε η Ισλαμική Δημοκρατία καθοδηγούνταν από τη μειονότητα των Αλαουιτών της Συρίας. Οι αντάρτες που βρίσκονται πίσω από την ανατροπή του είναι σουνίτες οι οποίοι έχουν εισάγει νέα δυναμική στην οποία η Ισλαμική Δημοκρατία μοιάζει άσχετη.

Το πιο σημαντικό, ίσως, είναι ότι η Ισλαμική Δημοκρατία θα μπορούσε να ποντάρει σε πιθανή δυσαρέσκεια εντός της κοινότητας των Αλαουιτών, η οποία απολάμβανε δεκαετίες προνομίων υπό τους δύο Άσαντ.

Το Ιράν έχει μακρά ιστορία μυστικής υποστήριξης σιιτικών ομάδων σε σουνιτικές αραβικές χώρες της περιοχής, κυρίως στη Σαουδική Αραβία και το Μπαχρέιν. Και τα δύο κράτη έχουν, σε πολλές περιπτώσεις, αναφέρει ότι έχουν εξαρθρώσει φιλοϊρανικά δίκτυα κατασκοπείας και έχουν πατάξει ομάδες της αντιπολίτευσης που χρηματοδοτούνται από την Τεχεράνη.

Το 2016, η εκτέλεση από τη Σαουδική Αραβία του διακεκριμένου σιίτη κληρικού Σεΐχη Νιμρ αλ Νιμρ προκάλεσε επίθεση από Ιρανούς σκληροπυρηνικούς στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη. Σε απάντηση, το Ριάντ διέκοψε τους διπλωματικούς δεσμούς, μια διακοπή που έληξε επτά χρόνια αργότερα με μια συμφωνία προσέγγισης με τη μεσολάβηση της Κίνας. Παρά την πίεση του Ιράν για εξομάλυνση, η συμφωνία έχει δει λίγα συγκεκριμένα βήματα προς την κατεύθυνση γνήσιων φιλικών δεσμών και οι πρόσφατες προσπάθειες της Τεχεράνης να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με το Μπαχρέιν δεν έχουν ακόμη αποδώσει καρπούς.

Η προθυμία για ένα ξεπάγωμα μεταξύ των δύο αραβικών κρατών θα μπορούσε να αναδείξει την αποτυχία της πολιτικής παρεμβάσεων. Παρόλα αυτά, ο Χαμενεΐ φαίνεται να ξαναδοκιμάζει το ίδιο στη Συρία, όπου ελπίζει ότι η αβεβαιότητα και το χάος θα μπορούσαν να επιτρέψουν την επιτυχία.

Στην ομιλία του, ο Χαμενεΐ απηύθυνε επίσης μια ξεχωριστή προειδοποίηση προς τους εγχώριους επικριτές του – ότι δεν ανέχεται κανένα σχόλιο που αντιτίθεται στην επίσημη αφήγηση για τη Συρία. Λίγες ώρες αργότερα, η ιρανική δικαιοσύνη ανακοίνωσε ότι άνοιξε υποθέσεις εναντίον αρκετών δημοσιογράφων για τις νύξεις τους σχετικά με την περιφερειακή ήττα του Ιράν στον απόηχο της κατάρρευσης του Άσαντ.

Πολλοί Ιρανοί στην πατρίδα τους και στο εξωτερικό έχουν τις τελευταίες ημέρες εκφράσει έντονα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον θαυμασμό τους για τους Σύρους και το τέλος που έβαλαν στη δικτατορία στη χώρα τους.

Αντίθετα, έχουν αυξηθεί οι φόβοι μεταξύ των σκληροπυρηνικών ότι η αλλαγή στη Συρία μπορεί να χρησιμεύσει ως νέα έμπνευση για το ιρανικό κοινό, το οποίο μόλις πριν από δύο χρόνια έριξε την Ισλαμική Δημοκρατία σε κατάσταση σχεδόν κατάρρευσης με την πανεθνική εξέγερση που πυροδότησε ο θάνατος μιας νεαρής γυναίκας σε αστυνομική κράτηση.

Πηγή: Pagenews.gr